[ಕವಿತಾ] ಪರ್ತೂನ್ ಎತ್ತಲಿ ಗುಲ್ (-  ಸ್ಮಿತಾ ಶೆಣೈ)

ಪರ್ತೂನ್ ಎತ್ತಲಿ ಗುಲ್

ತಿನ್ನೀ ಮಳ್ಯೇರಿ ಅಸಚೆ
ಮಿಜೆಂ ಘರಾ ಕಂಡ್ಯೇಂತು
ನಿಲ್ಕೂನು ಹಾಸ್ತಾತಿ
ತಾಂಬ್ಡೀ ತಾಂಬ್ಡೀ ಗುಲ್ಮೊಹರ್

ಜೊಲ್ಲೆ ಹಾಥ ಘಾಲ್ನು ತಾಂಡಲ್ಯಾರಿ ಮೆಳತ ಮ್ಹಣೂನ ದಿಸ್ತಾ,ಮಳನಾ.. ಅನಿ
ಕೊಕ್ಯಾ ಬೊಡ್ಡೊ ಸಿರ್ಕಾವೊನು ತಾಂಡೂಚೆ ಮಿಜೊ ಜಾಯಮಾನ ನ್ಹಯೀ

ರುಕ್ಕಾ ಮುಳಾಂತೂನು ಪಳೈಲ್ಯಾರಿ ತಾಂಬ್ಡೆ ಪಾಚ್ವೆ ಚಿತ್ರಾ ಛತ್ರೀ ಶೆ ದಿಸ್ಚೆ ಹಾಂಕಾ ಮಿಗೆಲಾಗ್ಗಿ ಕಿತ್ತೆಕೀ ಲಗಾವ್
ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಮಾಂಡೂನ್ ಗೆಲ್ಲೆಲ್ಯಾ ಮಾಕ್ಕಾಯ್
ಹೀಂ ಗುಲ್ ಚಂಪೇಂಚಿ ಜೀವನ ಪ್ರೀತಿಚೆ ಪಶೆಂ

ಸಂಜೇಚ್ಯಾ ಥಂಡ ವಾರ್ಯಾಕ ಮಾಲ್ವೂನು ಸರಳಾ ಲಗ್ಗೀಚ ಎತ್ತಾತಿ ಭಿತ್ತರೆವ್ಚೆ ಮಃನ ಅಸಲ್ಯಾ ವರಿ
ತೆದ್ನಾ, ವೇಳು ಪೊಳೊವುನು ಜಾಯಿತ್ಲೆ ತಾಂಡೂನ ಕಾಣುಘೆವ್ಯೆತ್..
ಮ್ಹೂಣ್, ಹಾಂವ ತಾಂಡೂನ ಕಾಡ್ತಲೊನ್ಹೈ

ಅಪ್ಪುಡಾನಾಶೀ ಧಡಲ್ಯಾರಿ ತನ್ನೀ ಕೊಪ್ತಾತಿ
ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ ಕೆಲ್ಯಾರಿ ತನ್ನೀ ವಳವಳ್ತಾತಿ
ನೀಳ ಮಳಬಾರಿ ಕಾಳೇಂ ದಾಟ ಜಾತ್ತಾನಾ
ರಬ್ಬೊಚ್ಯಾಕ ಜಾಯ್ನಾಶಿ ಜೊರ್ ವಾರ್ಯಾ ಏಕ ಫೂಲ ಲಟ್ಟನೇ ಮೊಡೂನು ಭಿತ್ತರಿ ಪಡ್ತಾ

ಇತ್ಲೆ ಜಾಲ್ಲೆ ಮಾಗೀರಿ ಹಾಂವೈ ಸೊಡತಲೊ ನ್ಹೈ
ಉಬ್ಬಾರೂನು ಪಕ್ಳ್ಯೊ ಪಕ್ಳ್ಯೊ ಪರ್ಸೀತಾಂ
ಗಳ್ಯಾರಿ ತೊಂಡಾರಿ ಧಾವ್ಡಾನು ಸುಖ ಪಾವ್ತಾಂ
ಅಭ್ರ ರಂಗಾಚ್ಯಾ ಭಿತ್ತವೈಲೊ ತಿಜೊ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಪರಮೊಳು ಘೆತ್ತಾಂ
ತಿಗೆಲಿ ಅಪ್ಪುಟ ಚಂದಾಯೇಕ ಸೊಲ್ವುನು
ಫುಲ್ಲಾದಾನೀಂತು ದವರೂನು
ಸಾನಶೆ ಹಾಸ್ತಾಂ
ಸುರೂಪ ಪಳೈಯ್ತಾ ನಿದೊನ ಪಡ್ತಾಂ

ಸಾಕಾಳಿಂ ಜಲ್ಯಾರಿ ಗುಲ್ಮೊಹರ್ 'ಕೀ'ಮ್ಹಣಚ್ಯಾ ರುಕ್ಕಾ ಚ್ಯಾ ರೊಂಪ್ಯಾರಿ ಪಳೊಚ್ಯಾಕ ಲಗ್ಗೀ ಅಪ್ಪುಡಚ್ಯಾಕ ಧೂರ ಮ್ಹಳೆಲ್ಯಾ ಅಂತ್ರಾರಿ ಲಾಂಬ್ತಾತ್

ಏಕ ಪಾವ್ಟೀ ಮಧೇ ಮೇ ಮ್ಹಹಿನ್ಯಾಂತು ಮರ್ಲೆಲ್ಯಾ ಶಿರಾಂದಾರಿ ಪಾವ್ಸಾಕ
ಫುಲ್ಲಂ ಫುರಾ ಝಡ್ಲೀಂ
ತ್ಯಾದೀಸು ಮಾರ್ಗಾಚ್ಯಾ ಹರ್ದ್ಯಾಕ ದಾಟಿ ತಾಂಬ್ಡೀ ಗೊದ್ದೊಡಿ ಪಾಂಗುರ್ಲೀ

ರೊಂಪ್ಯಾರಿ ಕಾಂಯೀಂ ಫುಲ್ಲಚ್ ನಾಂತಿ
ಸಕ್ಕಡ ಅರ್ಧ ವಾಡ್ಡೀಲೆ ಮಿಟ್ಟೆ
ಮಕಾ ಕಿತ್ಯಾಕ ಪೊಟಾಕ ಉಜ್ಜೊಕೀ ಗೊತ್ತುನಾ
ತ್ಯಾ ದೀಸು ಹಾಂವೆ ಕಂಡಿ ಕಳ್ಲೀಚ್ ನಾ

ವಚ್ಚೀಲೆ ಪುಸ್ತಕಾ ಮಧ್ಧೇಂತು ಫುರಾ ಕೆದ್ನಕೀ ದವರೂನು ವಿಸರ್ಲೆಲೆ ಗುಲ್ಮೊಹರಾಚೆಂ ಸುಕ್ಕಲೆ ಪಕ್ಳ್ಯೊ
ಪನ್ನ ಘವ್ಡಾಯ್ತಾನಾ ನಿಸೊರ್ನು, ನಿಕೊಳ್ನು ರಿಗ್ಗೂನು ಭಾರ್ಯಿ ಪಡ್ತಾತಿ
ಕಿತ್ಯಾಕ್ಕೀ ಮಸ್ತ ಭರಲಾಂ ಹೇಂ
ಮಜ್ಜೆ ಭಿತರ್

ಮಗೀರಿ, ಹಾಂವ್ ಕಂಡೀ ಕಾಡೂನಚ್ ಕಡ್ತಲೊಂ
ಭೂಂಯಿಚ್ಯಾತೂನು ಧೂರ ಪಾತ್ಲಾನು ಘೇವುನು
ಆಕಾಶ ಸಗ್ಳೇ ತಾಂಬ್ಡೊ ರಂಗು ಶಿಂಪುಡ್ಚಿ ಗುಲ್
ಶೆಹೆರಾಚೆಂ ಭಾಗ ಜಾವ್ನು ಕೊಣೈಂ ಮನಾಕ ವ್ಹರನತ್ಲ್ಯಾ ವರಿ ಅಸ್ಸ
ಜವಾಬ್ದಾರಿನಾತ್ತೀಲಿ ಚರ್ಡುಪಣಾಚಿ ಚೆಲ್ಲಿ
ಕೊಣಖೈ ಪೊಳೊವುನು ಎಕಿ ಉಮೇದಿ ದಖೈತಿಲಿ ನ್ಹೈ
ತಿಜ್ಜೆಇತ್ಲ್ಯಾಕ ತೀ

ಪ್ರಾಯೇಚೊ ಭರಮು ತಿಕಾ
ಮಕಾ ಮಸ್ಕಿರಿ ಕರಚೊ ಹಾಸು
ಭಯಂ-ಭೀತ ನತ್ತೀಲೊ ಖೇಳು
ಸಪೂರ ಸೊ ಪರಮೊಳು ಸೊಡೂನು ಮಕಾ ಅಪ್ಪೈತನಾ ಪೊಳೊವುನು ಹಾಂವ ನುತ್ತ ಜತ್ತಾಂ

ಜೂನ್ ಸಂಪ್ಚೆ ಫೂಡೆ ಪರತ ಎತ್ತಾಲಿ ಗುಲ್ ಪೊಳೊಕ್ವಾ....
ತಿಣೇಚ್ ಜಾವ್ನು ಅಯ್ಲೆ ಶಿವಾಯ್ ಮ್ಹೊಗು ಕಶೀಂ ಕರೂಂ?

 ******

-  ಸ್ಮಿತಾ ಶೆಣೈ. [ಅಕ್ಟೊಬ್ರ್, 2020]

[kovita] Portun et'toli gul (- Smitha Shennoy)

Portun et'toli gul

tin'ni mollyeri osoche
mijem ghora konddyentu
nilkunu hastati
tambddi tambddi gulmohor

zol'le hatho ghalnu tanddoleari melloto mhonnuno dista,mollona.. Oni
kokea bodd'ddo sirkavonu tandduche mizo zaimano nhoyi

rukka mullantunu polloileari tambdde pachve chitra chhotri xe dische hanka migelaggi kit'teki logavo
kankritt manddun gel'lelea makkai
him gul chompenchi jiuno pritiche poxem

sonjechea thonddo vareako malvunu sorolla loggicho et'tati bhit'toreuche mHno osolea vori
tedna, vellu pollovunu zayitle tandduno kannugheuyet..
Mhunn, hamvo tandduno kaddtolonhoi

oppuddanaxi dhoddoleari ton'ni koptati
nirlokxyo keleari ton'ni volloulltati
nillo mollobari kallem datto zat'tana
robbocheako zainaxi zor varea eko fulo lott'ttone moddunu bhit'tori poddta

itle zal'le magiri hamvoi soddotolo nhoi
ubbarunu poklleo poklleo porsitam
golleari tonddari dhauddanu sukho pautam
obhro rongachea bhit'tovoilo tizo sukxmo poromollu ghet'tam
tigeli opputto chondayeko solvunu
ful'ladanintu dourunu
sanoxe hastam
surupo polloiyta nidono poddtam

sakallim zoleari gulmohor 'ki'mhonnochea rukka chea rompeari pollocheako loggi oppuddocheako dhuro mhollelea ontrari lambtat

eko pautti modhe me mhohineantu morlelea xirandari pausako
ful'lom fura zhoddlim
teadisu margachea hordeako datti tambddi god'doddi pangurli

rompeari kamyim ful'loch nanti
sokkoddo ordho vadd'ddile mitt'tte
moka kiteako pottako ujzoki got'tuna
tea disu hamve konddi koll'lich na

vochchile pustoka modhdhentu fura kednoki dourunu visorlele gulmohorachem sukkole poklleo
pon'no ghouddaitana nisornu, nikollnu riggunu bharyi poddtati
kiteakki mosto bhorolam hem
mojje bhitor

mogiri, hamv konddi kaddunoch koddtolom
bhumyicheatunu dhuro patlanu ghevunu
akaxo soglle tambddo rongu ximpuddchi gul
xeherachem bhago zaunu konnoim monako vhoronotlea vori osso
zovabdarinat'tili chordduponnachi chel'li
konnokhoi pollovunu eki umedi dokhoitili nhoi
tijjeitleako ti

prayecho bhoromu tika
moka moskiri korocho hasu
bhoim-bhito not'tilo khellu
sopuro so poromollu soddunu moka oppoitona pollovunu hamvo nut'to zot'tam

zun sompche fudde poroto et'tali gul pollokva....
Tinnech zaunu oyle xivai mhogu koxim korum?

******

- Smitha Shennoy. [Oct, 2020]

[कविता] पर्तून एत्तली गूल  (- स्मिता शेण)

मनीस ह्या धर्तेचो येज्मान कसो जियेता देकून हेर जिविंचेर, सुकण्यांचेर, झडांचेर अपली राज्वटकी चलयता. दीस गेल्लेपरिंच मनशाचो संसार ल्हान ल्हान जावन वेता; जशें एका तेंपार हळ्ळेंनी, शेता-भाटांनी, उग्त्या मयदानांनी अपलें भुर्गेंपण खर्चिल्लो मनीस आज ताचीं भुर्गीं फ्लेटांनी, ल्हान ल्हान कुडांनी जियेवन आसात देकून रसतोच तांचें खेळा-मयदान. हळ्ळेंतल्या घरासमोर आंगण आनी आंगणाभंवतोणीं वेग-वेगळीं फुलां झडां आनी रूक आसले पूण कोंक्रेटिच्या ल्हा-खान फ्लेटांनी सयत चट्टेंनी त्या भागिंत जियेजाय आसच्या फुलां-झडांक जियेवंक पडलां. ही कविता फकत इतलेंच न्हय; खूब विचार सांगून वेता.

पूण फुल्चें गूल‌मोहर, रसत्याचेर झड‌ल्लीं फुलां, माय मयनो संपून ज्यून मयनो येताना सगळें बदल्चें सक्कड एकेक काणियो सांगून वेतात. गूल‌मोहर एक सांकेतीक साहेत कर्न कविता कांय वेग-वेगळ्यो काणियो सांगून वेताना कवितारसिकाक अशें भग्ता अपूण एक वेगळो संसार पळेतां. कविता वाचून जाल्लीच परत एक पावटीं वाचुंक प्रेरीत कर्ची कविता ही.

- सं

[कविता] पर्तून एत्तली गूल  (- स्मिता शेण)

पर्तून एत्तली गूल
 

तिन्नी मळ्येरी असचे
मिजें घरा कंड्येंतू
निल्कूनू हासताती
तांबडी तांबडी गुल्मोहर

जोल्ले हाथ घालनू तांडल्यारी मेळत म्हणून दिसता,मळना.. अनी
कोक्या बोड्डो सिर्कावोनू तांडूचे मिजो जायमान न्हयी

रुक्का मुळांतूनू पळैल्यारी तांबडे पाचवे चित्रा छत्री शे दिसचे हांका मिगेलाग्गी कित्तेकी लगाव
कांक्रीट मांडून गेल्लेल्या माक्काय
हीं गूल चंपेंची जीवन प्रीतिचे पशें

संजेच्या थंड वाऱ्याक मालवूनू सरळा लग्गीच एत्ताती भित्तरेवचे मःन असल्या वरी
तेदना, वेळू पोळोवुनू जायितले तांडून काणुघेव्येत..
म्हूण, हांव तांडून काडतलोन्है

अप्पुडानाशी धडल्यारी तन्नी कोप्ताती
निरलक्ष्य केल्यारी तन्नी वळवळताती
नीळ मळबारी काळें दाट जात्ताना
रब्बोच्याक जायनाशी जोर वाऱ्या एक फूल लट्टने मोडूनू भित्तरी पडता

इतले जाल्ले मागीरी हांवै सोडतलो न्है
उब्बारूनू पकळ्यो पकळ्यो पर्सीतां
गळ्यारी तोंडारी धावडानू सूख पावतां
अभ्र रंगाच्या भित्तवैलो तिजो सूक्ष्म परमोळू घेत्तां
तिगेली अप्पूट चंदायेक सोलवुनू
फुल्लादानींतू दवरूनू
सानशे हासतां
सुरूप पळैयता निदोन पडतां

साकाळीं जल्यारी गुल्मोहर 'की'म्हणच्या रुक्का च्या रोंप्यारी पळोच्याक लग्गी अप्पुडच्याक धूर म्हळेल्या अंत्रारी लांबतात

एक पावटी मधे मे म्हहिन्यांतू मरलेल्या शिरांदारी पावसाक
फुल्लं फुरा झडलीं
त्यादीसू मार्गाच्या हर्द्याक दाटी तांबडी गोद्दोडी पांगुरली

रोंप्यारी कांयीं फुल्लच नांती
सक्कड अर्ध वाड्डीले मिट्टे
मका कित्याक पोटाक उज्जोकी गोत्तुना
त्या दीसू हांवे कंडी कळलीच ना

वच्चीले पुसतका मध्धेंतू फुरा केदनकी दवरूनू विसरलेले गुल्मोहराचें सुक्कले पकळ्यो
पन्न घवडायताना निसोर्नू, निकोळनू रिग्गूनू भाऱ्यी पडताती
कित्याक्की मसत भरलां हें
मज्जे भितर

मगीरी, हांव कंडी काडूनच कडतलों
भूंयिच्यातूनू धूर पातलानू घेवुनू
आकाश सगळे तांबडो रंगू शिंपुडची गूल
शेहेराचें भाग जावनू कोणैं मनाक व्हरनतल्या वरी अस्स
जवाब्दारिनात्तीली चर्डुपणाची चेल्ली
कोणखै पोळोवुनू एकी उमेदी दखैतिली न्है
तिज्जेइतल्याक ती

प्रायेचो भरमू तिका
मका मसकिरी करचो हासू
भयं-भीत नत्तीलो खेळू
सपूर सो परमोळू सोडूनू मका अप्पैतना पोळोवुनू हांव नुत्त जत्तां

जून संपचे फूडे परत एत्ताली गूल पोळोकवा....
तिणेच जावनू अयले शिवाय म्होगू कशीं करूं?

******

-  स्मिता शेणै. [अकटोबर, २०२०]

ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್