ಎಕಾ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ ಸ್ತ್ರೀಯೆಚೆಂ ಸ್ಥಾನ್-ಮಾನ್ ಆನಿ ಸಾಕ್ರಿಫಿಸಾವಿಶಿಶಿಂ ಆಮಿ ಕಿತ್ಲೆಂ ವಾಚುನ್/ಸಮ್ಜುನ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾಂವ್ ತರ್‌ಯೀ, ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಸಂಗ್ತ್ಯೊ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಮನಾಕ್ ವಚಾನಾಂತ್. ಏಕ್ ಸ್ತ್ರೀ ನದರ್ ಮಾತ್ರ್ ಹೆಂ ಪಳೆಂವ್ಕ್/ಪಾರ್ಕುಂಕ್ ಸಕ್ತಾ. ದೆಕುನ್ ಹ್ಯಾ ಕವಿತೆಂತ್ ಸಯ್ತ್ ಆಶಾ ಅತ್ರೆಗಾಂಕ್ ಆಯ್ದಾನಾಂ ಧುಂವ್ಚ್ಯಾ ಮೊರಿಯೆಂತ್ ವ್ಹಾಳಂವ್ಚಾ ಎಕಾ ಆವಯ್ಚ್ಯಾ ಉಮಾಳ್ಯಾಂಚಿ ಕಾಣಿ ಲಿಪ್ಲ್ಯಾ. ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಚ್ಯಾ ಸಾಂದ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಸಮಧಾನೆಪಾಸತ್ ಅಪ್ಲಿಂ ಸ್ವಪ್ಣಾಂ ವರುನ್ ಲಾಸುನ್ ತೊ ಗೊಬೊರ್ ಭಾಯ್ರ್ ಉಡಂವ್ಚಿ ಕಾಣಿ ಸಯ್ತ್ ಹಿ ಕವಿತಾ ಸಾಂಗುನ್ ವೆತಾನಾ ಖರೆಂಚ್ ಭಗ್ತಾ, ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಆವಯ್ ತಿತ್ಲಿ ವರ್ತಿ ಸಕತ್ ದುಸ್ರಿ ನಾ.

ಬಾಯ್ ಶೀಲಾ ಭಂಡಾರ್‌ಕರ್ ಕಾನಡಿಂತ್ ಸರಾಗ್ ಬರಯ್ತಾ ಪುಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮುಳಾಚಿ ಕವಯತ್ರಿ ಹಿ, ಕವಿತಾ ಜಾಂವ್, ಕಾಣಿ ಜಾಂವ್, ಹಿಚ್ಯಾ ಬರ್ಪಾಂನಿ ದಿಸ್ಚಿ ಸಮಾಜಿಕ್ ನದರ್ ಅಪುರ್ಭಾಯೆಚಿ. ಆಧ್ಲ್ಯಾ ವರ್ಸಾಪರಿಂಚ್ ಹ್ಯಾ ವರ್ಸಾ ಸಯ್ತ್ ಹಿಚೆ ಥಾವ್ನ್ ಅಪುರ್ಭಾಯೆಚಿ ಕವಿತಾ. (ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ ತಶೆಂಚ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ತರ್ಜಣ್ ದಿಲಾಂ)

- ಸಂ

ಆಂಕ್ಡೊ - 11

ಕೊಣ್ ಹಿ?

ಕುಜ್ನಾಂತ್ ದೂದ್
ಖತ್ಕತ್ಚಾಧಿಂ ಧಾಂವುನ್
ಉಜೊ ಧಾಂಪ್ತಲಿ
ಗುಂತುನ್ ದವರ್ಲೆಲ್ಯಾ
ಮಧುರ್ ಖಿಣಾಂಚಿಂ
ಸ್ವಪ್ಣಾಂ ವ್ಹಾಳುನ್ ಗೆಲ್ಯಾರೀ
ಪಳೆನಾಸ್ಲೆಪರಿಂ ವೊಗೆಚ್ಚ್ ಬೊಸ್ಚಿ

ಭಾಕ್ರಿ ಕರ್ಪಾನಾಶೆಂ ಜಾಗ್ರುತೆನ್
ಭಾಜುನ್ ದಿತಲಿ..
ಕಿತ್ಲೆಶ್ಯಾಗೀ ಆಶೆಂಕ್ ಲಾಸುನ್
ಗೊಬೊರ್ ಕರ್ನ್ ಭಾಯ್ರ್ ಉಡಯ್ತೆಲಿ

ಆಯ್ದನಾಂ ಪಡುನ್ ಚೆಂಚಾನಾಶೆಂ
ಪಳೆಯ್ತಲಿ
ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಹುಮೆದ್, ಉತ್ಸಾಹಾಂಕ್
ಅಪುಣ್ಂಚ್ ಪರ್ತವ್ನ್ ಘಾಲ್ತಲಿ

ವಸ್ತ್ರಾಂಚಿಂ ಖತಾಂ
ಜಾಗ್ರೂತ್ಕಾಯೆನ್ ನಿತಳ್ ಕರ್ತಲಿ
ಅಶಕ್ತ್ ಸಭ್ದಾಂಕ್ ಬರಯಿಲ್ಲ್ಯಾ
ಚುರ್ಚುರೆಚ್ಯಾ ಗಸಿಂಕ್
ಹರ್ಧ್ಯಾಚ್ಯಾ ದೊರ್‍ಯಾವಯ್ಲಿಂ
ಪುಸ್ತಲಿ

ಕಯ್ದ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಅತ್ರೆಗಾಂಕ್
ವಿಸರ್ಚೆ ಪಾಸತ್
ಕುಜ್ನಾಕ್‌ಚ್ ಘಟ್ಟ್ ಕರುನ್
ಧಾಂಪ್ಣ್ಯಾಚ್ಯಾ ದಬ್ಬ್ಯಾಭಿತರ್
ಧಾಂಪುನ್ ಸಂತೊಸ್ ಪಡ್ತಲಿ

ಸರ್ವಾಂಚ್ಯಾ ದುಖಿಕ್ ಸ್ಪಂದುನ್
ಅಪ್ಣಾಚೆಂ ಆಸ್ಚೆಂ ಸರ್ವ್‌ಯೀ
ಆಯ್ದಾನಾಂ ಧುಂವ್ಚಾ ಮೊರಿಯೆಂತ್‌ಚ್
ವ್ಹಾಳುಂಕ್ ಸೊಡ್ತಲಿ
ಮೊಗಾಚೆ ಸರ್ವ್ ಹವ್ಯಾಸ್
ವಸ್ತ್ರಾಂಚ್ಯಾ ಗಡಿಯೆಭಿತರ್
ದೊಡುನ್ ಬಾಗಿಲ್ ಧಾಂಪ್ತಲಿ

***

[ಕಾನಡಿ ಮೂಳ್: ಶೀಲಾ ಭಂಡಾರ್‌ಕರ್. ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್: ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್]

ಶೀಲಾ ಭಂಡಾರ್‌ಕಾರ್: ಹಿಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂನಿ ತಶೆಂಚ್ ಕಾಣ್ಯಾಂನಿ ಉಟೊನ್ ದಿಸ್ಚೆಂ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಮನ್ಶಾಮೋಗ್ ಆನಿ ಮನ್ಶಾಂ ಮೌಲ್ಯಾಂ. ಕಾನಡಿ ಭಾಸೆಂತ್ ಸಯ್ತ್ ಸರಾಗ್ ಬರಂವ್ಚಿ ಹಿ ಸ್ತ್ರೀ ಸಂವೇದನಾಂಕ್ ಸ್ಪಂದನ್ ಕರ್ಚೆ ತಸಲಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ಲಿ ಅಪ್ರೂಪ್ ಕವಯತ್ರಿ. ಕವಿತಾ, ಕಾಣ್ಯೊ ಆನಿ ಲೇಖನಾಂ ಬರಂವ್ಚಿ ಶೀಲಾ ಬಾಯೆನ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಕವಿತಾಗೋಶ್ಟಿಂನಿ ಕವಿತಾವಾಚನ್ ಕೆಲ್ಯಾತ್.

[अनुवादित कविता] रंगाळ सावळी

एका कुट्मांत स्त्रीयेचें स्थान-मान आनि साक्रिफिसाविशिशिं आमि कित्लें वाचुन/सम्जुन आय्ल्यांव तर्‌यी, जाय्त्यो संग्त्यो आम्च्या गमनाक वचानांत. ऎक स्त्री नदर मात्र हें पळेंव्क/पार्कुंक सक्ता. देकुन ह्या कवितेंत सय्त आशा अत्रेगांक आय्दानां धुंव्च्या मोरियेंत व्हाळंव्चा एका आवय्च्या उमाळ्यांचि काणि लिप्ल्या. अप्ल्या कुट्माच्या सांद्यांच्या समधानेपासत अप्लिं स्वप्णां वरुन लासुन तो गोबोर भाय्र उडंव्चि काणि सय्त हि कविता सांगुन वेताना खरेंच भग्ता, ह्या संसारांत आवय तित्लि वर्ति सकत दुस्रि ना.

बाय शीला भंडार्‌कर कानडिंत सराग बरय्ता पुण कोंक्णि मुळाचि कवयत्रि हि, कविता जांव, काणि जांव, हिच्या बर्पांनि दिस्चि समाजिक नदर अपुर्भायेचि. आध्ल्या वर्सापरिंच ह्या वर्सा सय्त हिचे थाव्न अपुर्भायेचि कविता. (मूळ कविता तशेंच कोंक्णि तर्जण दिलां)

- सं

आंकडो ११

कोण ही?

कुज्नांत दूद
खत्कत्चाधिं धांवुन
उजो धांप्तली
गुंतुन दवर्लेल्या
मधुर खिणांचिं
स्वप्णां व्हाळुन गेल्यारी
पळेनास्लेपरिं वोगेच्च बोस्चि

भाक्रि कर्पानाशें जाग्रुतेन
भाजुन दितली..
कित्लेश्यागी आशेंक लासुन
गोबोर कर्न भाय्र उडय्तेली

आय्दनां पडुन चेंचानाशें
पळेय्तली
अप्ल्या हुमेद, उत्साहांक
अपुणंच पर्तव्न घाल्तली

वस्त्रांचिं खतां
जाग्रूत्कायेन नितळ कर्तली
अशक्त सभ्दांक बरयिल्ल्या
चुर्चुरेच्या गसिंक
हर्ध्याच्या दोयावय्लिं पुस्तली

कय्द केल्ल्या अत्रेगांक
विसर्चे पासत
कुज्नाक्‌च घट्ट करुन
धांप्ण्याच्या दब्ब्याभितर
धांपुन संतोस पड्तली

सर्वांच्या दुखिक स्पंदुन
अप्णाचें आस्चें सर्व्‌यी
आय्दानां धुंव्चा मोरियेंत्‌च
व्हाळुंक सोड्तली
मोगाचे सर्व हव्यास
वस्त्रांच्या गडियेभितर
दोडुन बागिल धांप्तली

***

[कानडि मूळ: शीला भंडार्‌कर, कोंकणीक: व्यालि क्वाड्रस]

ಯಾರಿವಳು? (ಮೂಳ್ ಕವಿತಾ)



ಅಡುಗೆಮನೆಯಲ್ಲಿ ಹಾಲು
ಉಕ್ಕುವುದರೊಳಗೆ ಓಡಿ
ಅದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುವವಳು.
ಹೆಣೆದಿಟ್ಟ ಮಧುರ ಕ್ಷಣಗಳ
ಕನಸುಗಳು ಹರಿದುಹೋದರೂ
ಕಾಣದಂತೆ ಸುಮ್ಮನಿರುವಳು.

ರೊಟ್ಟಿ ಕರಕಾಗದಂತೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯಿಂದ ಬೇಯಿಸಿಕೊಡುವವಳು..
ಎಷ್ಟೋ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಸುಟ್ಟು
ಬೂದಿ ಮಾಡಿ ಎಸೆದು ಬಿಡುವಳು.

ಪಾತ್ರೆಗಳು ಬಿದ್ದು ತಗ್ಗುನುಗ್ಗಾಗದಂತೆ
ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುವವಳು.
ತನ್ನ ಹುಮ್ಮಸ್ಸು, ಉತ್ಸಾಹಗಳನ್ನು
ತಾನೇ ಹೊಸಕಿ ಹಾಕುವಳು.

ಬಟ್ಟೆಯ ಕಲೆಗಳನ್ನು ಜಾಣ್ಮೆಯಿಂದ
ತೊಡೆಯುವವಳು..
ಅಶಕ್ತ ಶಬ್ಧಗಳನ್ನು ಬರೆದ
ವಿಷಾದದ ಮಸಿಯನ್ನು
ಎದೆಯ ಗೋಡೆಯ ಮೇಲಿಂದ
ಅಳಿಸಿಹಾಕುವಳು.

ಬಂಧಿಸಿಟ್ಟು ಆಕಾಂಕ್ಷೆಗಳ
ಮರೆಯಲೋಸುಗ.
ಅಡುಗೆ ಮನೆಯ ಗಟ್ಟಿ
ಮುಚ್ವಳದ ಡಬ್ಬಿಯೊಳಗೆ
ಮುಚ್ಚಿಟ್ಟು ಆನಂದ ಪಡುವಳು.

ಎಲ್ಲರ ನೋವಿಗೆ ಸ್ಪಂದಿಸುತ್ತಾ
ತನ್ನದೇನಿದೆಯೋ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ
ಪಾತ್ರೆ ತೊಳೆಯುವ ಸಿಂಕಿನಲ್ಲೇ
ಹರಿಯಬಿಡುವವಳು.
ಪ್ರೀತಿಯ ಹವ್ಯಾಸಗಳನೆಲ್ಲ
ಬಟ್ಟೆಯ ಮಡಿಕೆಯೊಳಗೆ
ಮಡಚಿಟ್ಟು ಬಾಗಿಲು ಮುಚ್ಚುವಳು.

***

शीला भंडार्‌कर: हिच्या कवितेंनि तशेंच काण्यांनि उटोन दिस्चें जाव्नासा मन्शामॊग आनि मन्शां मौल्यां. कानडि भासेंत सय्त सराग बरंव्चि हि स्त्री संवॆदनांक स्पंदन कर्चे तस्लि कोंक्णेंत्लि अप्रूप कवयत्रि. कविता, काण्यो आनि लॆखनां बरंव्चि शीला बायेन थोड्या कवितागॊश्टिंनि कवितावाचन केल्यात.