[ಕವಿತಾ]
ಮೆರೀಲೀನ್
ಮುನ್ರೊ
(-
ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್) |
ಏಕ್ ಕವಿತಾ ಬರವ್ನ್ ’ಕವಿ’ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ಮ್ಹಾಕಾ
ಕಾಂಯ್ ಶೆಂಭೊರಾಂನಿ ಕವಿತಾ ಬರಯ್ತಾನಾ ಕಳ್ಳೆಂ
’ಹಾಂವ್ ಕವಿಚ್ ನ್ಹಯ್’.
ಮ್ಹಜ್ಯಾಚ್ ಥೊಡ್ಯಾ
ವಳಿಂಚಿ ಯಾದ್
ಆಯ್ಲಿ ಜೆದ್ನಾ ಹಿ ಕವಿತಾ ವಾಚ್ಲಿ.
ಆಜ್ಕಾಲ್ ’ಕವಿತಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಾಂವ್ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್
ದೆಕುನ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂತ್ ಮನ್ಶಾಂ ಹಜಾರ್ ಪುಣ್
ತಾಂತ್ಲೆ ಕವಿ ಏಕ್ ಹಜಾರ್ ಏಕ್. ಪುಣ್ ಉದೆತಾ ಪ್ರಶ್ನ್
’ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ?’
ಹೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್ ಏಕ್
ಪಾವ್ಟ್ ನ್ಹಯ್, ದರೇಕಾ ದಿಸಾ ’ಹಾಂವ್ ಕವಿ’ ಮ್ಹಣ್
ಚಿಂತೆಲ್ಯಾಂನಿ, ಪಾತ್ಯೆತೆಲ್ಯಾಂನಿ ಅಪ್ಣಾಕ್ ವಿಚಾರ್ಚಿ
ಆನಿ ತಾಚಿ ಜಾಪ್ ಸೊಧ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಆಸಾ.
ಆತಾಂ
ಕವಿತಾ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಪಾಸುನ್ ಆಸ್ಚಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಪ್ರಶ್ನ್
ಹ್ಯಾ ಹಜಾರ್ ಲೊಕಾಕ್ ಕೆಲೆಂ ತರ್ ಹಜಾರ್ ರಿತಿಚ್ಯೊ ಜಾಪಿ
ಮೆಳ್ತಿತ್. ಕೊಣಾಕ್ ಕವಿತಾ ಏಕ್ ಹವೇಸ್, ಕೊಣಾಕ್ ಕವಿತಾ
ಏಕ್ ಟಾಯ್ಮ್ಪಾಸ್, ಕೊಣಾಕ್ ಕವಿತಾ ಏಕ್ ಕಲಾ, ಪುಣ್
ಕವಿತಾ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಕೊಣಾಕ್ ಜಿವಿತಾಚ್ಯಾ ಸಾವ್ಳೆಚಿಂ ರುಪಾಂ
ಜಾತಾತ್ ತೆದ್ನಾಂ ಪಯ್ಲೊ ಬರೊ ಮನಿಸ್ ಸ್ವತಾ ಕವಿಚ್ ಜಾತಾ
ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಖ್ಖೆಂ ಸಾಂಗುಯೆತಾ.
ಕವಿತಾ ಏಕ್
ಸ್ವಭಾವ್, ಕವಿತಾ ಏಕ್ ಜವಾಭ್ದಾರಿ, ಕವಿತಾ ಜಿಣ್ಯೆಚ್ಯಾ
ಮೌಲ್ಯಾಂಕ್ ಗಾಳುನ್, ಪಿಳುನ್ ಕಾಡ್ಲ್ಲಿಂ ಸತಾಂ.
’ಸತಾಂ’ ಮ್ಹಳೆಂ ಹಾಂವೆಂ ’ಖತಾಂ ನ್ಹಯ್’. ಪುಣ್
ಆಯ್ಚೊ ಕಾಳ್ ಅಸೊಕೀ, ಕಿತೆಂ ಬರಯ್ಲಾಂ ಮ್ಹಣ್ ವಾಚುಂಕ್,
ಸಮ್ಜುಂಕ್ ಆಮ್ಚೆಲಾಗಿಂ ವೇಳ್ ನಾ, ಸಂಯಮ್ ನಾ, ಶ್ಯಾಥಿ
ನಾ. ಪುಣ್ ಕೊಣೆ ಬರಯ್ಲಾಂ ತೆಂ ಪಯ್ಲೆಂ ಪಳೆವ್ನ್,
ತಾಂಚೆ-ಹಾಂಚೆಥಾವ್ನ್ ಆಯ್ಕಲ್ಲೆಂಚ್ ಸತ್ ಮ್ಹಣುನ್
ಪಾತ್ಯೆವ್ನ್ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಆಸಾಂವ್ ದೆಕುನ್ ’ಕವಿತಾ’ ಚ್ಯಾ
ಮುಳಾವ್ಯಾ ಅರ್ಥಾಚೆರ್ ಆಮಿ ಫಕತ್ ’ಖತಾಂ’ ಜಾಂವ್ಕ್
ಸಕ್ತಾಂವ್ ಶಿವಾಯ್ ಚಡ್ತಿಕ್ ಕಿತೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್.
ಹೆಚ್ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಲಾಗುನ್ ಆಜ್ ಪಾಸುನ್ ಮೆರೀಲೀನ್ ಮುನ್ರೊ
ಫಕತ್ ಪಾಯ್ನಾಲಾಚೆರ್ ಜಿಯೆತಾ. ಪುಣ್ ಚಂದ್ರಾಚ್ಯಾ
ಪ್ರತಿಬಿಂಬಾಂತ್ ಅಪ್ಲೊಚ್ ಜೀವ್ ಹೊಗ್ಡಾಯ್ತಾಸರ್ ಸೊಧುನ್
ಕಾಡ್ಲೆಲ್ಯೊ ಕವಿತಾ ಸಮಾಜೆಚ್ಯಾ ಅಮೂರ್ತ್ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್
ಆದಾಳ್ತಾತ್.
ಬಾಬ್ ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್
ಕೊಂಕಣಿಂತ್ಲೊ ನಾಮ್ನೆಚೊ ಕವಿ. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ
ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಜೊಡ್ಪಿ. ಹಿ ತಾಚಿ ಆಯ್ಲೆವಾರ್ಚಿ ಕವಿತಾ
ಕಾಂಯ್ ಜಾಯ್ತ್ಯೊ ಕಾಣಿಯೊಂಚ್ ಸಾಂಗುನ್ ವೆತಾತ್. ಹಿ
ಕವಿತಾ ವಾಚುನ್ ಗೆಲ್ಲೆಪರಿಂಚ್ ಪರತ್ ವಾಚುಂಕ್ ಪ್ರೇರಿತ್
ಕರ್ತಾತ್.
- ಸಂ
| |
[ಕವಿತಾ]
ಮೆರೀಲೀನ್
ಮುನ್ರೊ
(-
ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್) |
|
ಮೆರೀಲೀನ್
ಮುನ್ರೊ
ಹಾಂವ್ ತಿಕಾ ಕವಿತಾ ವಾಚೂನ್ ದಾಖಯ್ತಾಲೊಂ
ಎಕಾ ಪರಸ್ ಎಕ್ ಘಡ್ಯೆ ಆಕಾಂತಾಚ್ಯೊ ತಿ ಗುಲ್ಲ್ ಜಾಲಿ
ಆನಿ ಕವಿತಾ ಸೊಂಪ್ಲ್ಯೊ ತೆನ್ನಾ ಚಂದ್ರಿಮ್ ಮೀನಾ
ಕುಮಾರೀಚೆಂ ಭೂತ್ ಜಾವ್ನ್ ಮಳ್ಬಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ವ್ಹಾವತ್
ವಯ್ತಾಲೊ
ಮನಾಂತ್ ಧರಿಲ್ಲ್ಯಾ ಕವಿತೆಂತ್ಲ್ಯಾ
ಶಬ್ದಾಂಚೊ ಆಧಾರ್ ಘೆವ್ನ್ ತಿ ಉಠ್ಲಿ ಮದೀಂಚ್
ಮ್ಹಣ್ಪಾಕ್ ಲಾಗ್ಲಿ, ಕೆಂಸ್ ಉಗೊವ್ನ್ ಯೆತಾಂ
ಕೆಂಸ್ ಉಗಯ್ತಾಂ ಉಗಯ್ತಾಂ ತಿಚ್ಯಾ ಕೆಂಸಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್
ದೊನ್-ತೀನ್ ಕವಿತಾ ಝಡ್ಲ್ಯೊ ಆನಿ ಪಳಯ್ತಾಂ ಪಳಯ್ತಾಂ
ತ್ಯೊ ಮಳಬ್ ಘಟ್ಟ್ ಧರೂನ್ ಆಶಿಲ್ಲ್ಯಾ ಚಾನ್ನ್ಯಾ
ವಾಂಗ್ಡಾ ವಿತ್ಳೂನ್ ಗೆಲ್ಯೊ
ಧವ್ಯಾ ಫುಲ್ಲ್
ಗುಬ್ಗುಬೀತ್ ಗಾಲಾಂತ್ ಮುರಗಟ್ಟಾನಾ ಆಯ್ಜ್ ಮ್ಹಾಕಾ ತಿ
ಮೆರೀಲೀನ್ ಮುನ್ರೊ ಭಾಶೆನ್ ದಿಸ್ಲಿ ಯೆದ್ಯಾ
ವ್ಹಡ್ಲ್ಯಾ ಸಿಲ್ವರ್ ಸ್ಕ್ರೀನಿಚೆರ್ ತಿಕಾ ಇಸ್ಕೊಳ್
ಜಾವ್ಪಾಕ್ ಜಾಗೊಚ್ ನಾಶಿಲ್ಲೊ ವಣ್ಟಿ ಶಿವಾಯ್
ಚೌಕ್ಟಿ ಶಿವಾಯ್ ಪ್ರತಿಕಾಂ ಶಿವಾಯ್ ಸಮ್ಶ್ಟಿ ಸೈತ್
ಸ್ವತಾಕ್ ಘಟ್ಟ್ ಜೊಡ್ಪಿ ಅಸೊ ದರೆಕ್ ಜಗ್ಪಾಂಕ್
ಗ್ಲೊಬಲ್ ಘುಂವ್ಡೆ ಘೆವ್ನ್ ಲೆಗೀತ್
ಕಸ್ಲೆ ಶಬ್ದ್
ಆನಿ ಕಸ್ಲ್ಯೊ ಕವಿತಾ (?) ಸೂರ್ಯ್ ದಿತಾ ಆನಿ
ಚಂದ್ರಿಮ್ ವ್ಹರ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ಟಾತ್ ತೆಂ ವಗೀಚ್ ನ್ಹಯ್
ತರೀಯ್ ಖೂಬ್ ಜಾಣ್ ಸೊದೀತ್ ಆಸ್ತಾತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ
ಮರೀಲೀನಾ ಖಾತೀರ್ ಚೌಕಾಂತಲೊ ಆರ್ಸೊ ಲಿಪೊನ್ ತರ್
ಚಂದ್ರಿಮಾಚ್ಯಾ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಾಂತ್ ಜೀವ್ ವಗ್ಡಾಯಸರ್
ಸೊದೂನ್ ಕಾಡ್ಲಿ ಕವಿತಾ
'ಕೆಂಸ್ ಉಗೊವ್ನ್ ಯೆತಾಂ'
ಹೆಂ ತಿಚೆಂ ಫಕ್ತ್ ಎಕ್ ನಿಮಿತ್ತ್
ಆತಾಂ ಕೊಣ್
ಖರೆಂ ಮಾನೀತ್, ಕಿ ಕವಿತಾ ಫಕ್ತ್ ಆಯ್ಕೊಪಾ ಖಾತೀರೂಚ್
ಆಸ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣ್ (?)
******
-
ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್.
[ಜುಲಾಯ್, 2020] |
|
|
ನಿಲ್ಬಾ ಅ. ಖಾಂಡೆಕಾರ್: ಗೊಂಯಾಂತ್ ವಸ್ತಿ
ಕರುನ್ ಆಸ್ಚೊ ನಾಮ್ನೆಚೊ ಕೊಂಕಣಿ ಕವಿ, ಚಿಂತ್ಪಿ ಆನಿ
ವಿಶ್ಲೇಶಕ್. ಹಾಂಚ್ಯಾ ಕವಿತೆಂಚಿ ಪುಸ್ತಕಾಂ;
ವೇಧ್ (1989), ಸೂರ್ಯವಂಶೀ
(1999), ಅಗ್ನೀ (2002),
ಬ್ಲೇಂಕ್ (2006), The Words
(2017) ಯೆದೊಳ್ ಪರ್ಗಟ್ಲ್ಲ್ಯಾಂತ್. ಕಲಾ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ
ಪುರಸ್ಕಾರ್, ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚೊ ಪುರಸ್ಕಾರ್ ಹಾಂಕಾಂ
ಲಾಭ್ಲ್ಲೆ ಪ್ರಮುಕ್ ಪುರಸ್ಕಾರ್. |
[kovita]
Merilin Munro (-
Nilba A. Khandekar) |
Ek kovita boroun ’kovi’ zal'lea mhaka
kaim xembhoramni kovita boroitana
koll'llem ’hamv kovich nhoi’.
Mhojeach thoddea vollinchi yad aili jedna hi
kovita vachli.
Azkal ’kovita’
mholl'llem namv lokamogall dekun amchea gamvant
monxam hozar punn tantle kovi ek hozar ek. Punn
udeta proxn ’kovita mhollear kitem?’
hem
proxn ek pautt nhoi, doreka disa ’hamv kovi’ mhonn
chinteleamni, patyeteleamni opnnak vicharchi ani
tachi zap sodhchi gorz asa.
Atam kovita
kiteak pasun aschi mholl'llem proxn hea hozar
lokak kelem tor hozar riticheo zapi melltit.
Konnak kovita ek hoves, konnak kovita ek
ttaim'pas, konnak kovita ek kola, punn kovita
mholl'lli konnak jivitachea saullechim rupam
zatat tednam poilo boro monis svota kovich zata
mholl'llem nokhkhem sanguyeta.
Kovita ek
svobhavo, kovita ek zovabhdari, kovita
jinnyechea mouleank gallun, pillun kaddl'lim
sotam.
’sotam’ mhollem hamvem ’khotam
nhoi’. Punn aicho kall osoki, kitem boroilam
mhonn vachunk, somzunk amchelagim vell na,
somyom' na, xeathi na. Punn konne boroilam tem
poilem polleun, tanche-hanchethaun aikol'lench
sot mhonnun patyeun jieun asamv dekun ’kovita’
chea mullavea orthacher ami fokot ’khotam’
zaunko soktamv xivai choddtik kitench nhoi.
Hech chintpak lagun az pasun merilin munro
fokot painalacher jieta. Punn chondrachea
protibimbant oploch jivo hogddaitasor sodhun
kaddleleo kovita somajechea omurt chintpak
adalltat.
Bab Nilba A. Khandekar
konkonnintlo namnecho kovi. Sahity okaddemicho
puroskar zoddpi. Hi tachi ailevarchi kovita
kaim zaiteo kannionch sangun vetat. Hi kovita
vachun gel'leporinch porot vachunk prerit
kortat.
- Som |
[kovita]
Merilin Munro (-
Nilba A. Khandekar) |
Merilin
Munro
hamv tika kovita
vachun dakhoitalo eka poros ek ghoddye
akantacheo ti gul'l zali ani kovita sompleo
ten'na chondrim' mina kumarichem bhut zaun
mollbantlean vhaut voitalo
monant
dhoril'lea kovitentlea xobdancho adhar gheun
ti utthli modinch mhonnpak lagli, kems ugoun
yeta
kems ugoita ugoita tichea
kemsantlean don-tin kovita zhoddleo ani
polloita polloita teo mollob ghott'tt dhorun
axil'lea chan'nea vangdda vitllun geleo
dhovea ful'l gubgubit galant murogtt'ttona
aiz mhaka ti merilin munro bhoxen disli yedea
vhoddlea silvhor skrinir tika iskoll zaupak
zagoch naxil'lo vonntti xivai chouktti
xivai protikam xivai somxtti soit svotak
ghott'tt zoddpi oso dorek zogpank globol
ghumvdde gheun legit
kosle xobd ani
kosleo kovita (?) sury dita ani chondrim'
vhorta mhonnttat tem vogich nhoi tori-i
khub zann sodit astat aplea morilina khatir
choukantolo arso li pon tor chondrimachea
protibimbant jivo vogddaisor sodun kaddli
kovita
'kems ugoun yeta' hem tichem
fokt ek nimit't
atam konn khorem manit,
ki kovita fokt aikopa khatiruch astat mhonn
(?)
******
-
Nilba A. Khandekar. [Jul,
2020] |
|
|
Nilba
A. Khandekar: Gõyant vosti korun ascho
namnecho konkonni kovi, chintpi ani vixlexok.
Hanchea kovitenchi pustokam; Vedh
(1989), Suryounxi
(1999), Ogni (2002),
Blank (2006), The Words
(2017) yedoll porgottl'leant. Kola
Okaddemicho Puroskar, Sahity Okaddemicho
puroskar hankam labhl'le promuk puroskar. |
[कविता]
मेरीलीन मुन्रो (-
निलबा अ. खांडेकार) |
एक कविता बरवन ’कवी’ जाल्ल्या म्हाका कांय
शेंभोरांनी कविता बरयताना कळ्ळें ’हांव
कवीच न्हय’.
म्हज्याच थोड्या वळिंची याद
आयली जेदना ही कविता वाचली.
आजकाल
’कविता’ म्हळ्ळें नांव लोकामोगाळ देकून आमच्या
गांवांत मनशां हजार पूण तांतले कवी एक हजार एक.
पूण उदेता प्रश्न ’कविता म्हळ्यार कितें?’
हें प्रश्न एक
पावट न्हय, दरेका दिसा ’हांव कवी’ म्हण
चिंतेल्यांनी, पात्येतेल्यांनी अपणाक विचार्ची आनी
ताची जाप सोधची गर्ज आसा.
आतां कविता
कित्याक पासून आसची म्हळ्ळें प्रश्न ह्या हजार
लोकाक केलें तर हजार रितिच्यो जापी मेळतीत. कोणाक
कविता एक हवेस, कोणाक कविता एक टायमपास, कोणाक
कविता एक कला, पूण कविता म्हळ्ळी कोणाक जिविताच्या
सावळेचीं रुपां जातात तेदनां पयलो बरो मनीस स्वता
कवीच जाता म्हळ्ळें नख्खें सांगुयेता.
कविता एक स्वभाव, कविता एक जवाभदारी, कविता
जिण्येच्या मौल्यांक गाळून, पिळून काडल्लीं सतां.
’सतां’ म्हळें हांवें ’खतां न्हय’. पूण
आयचो काळ असोकी, कितें बरयलां म्हण वाचुंक, समजुंक
आमचेलागीं वेळ ना, संयम ना, श्याथी ना. पूण कोणे
बरयलां तें पयलें पळेवन, तांचे-हांचेथावन
आयकल्लेंच सत म्हणून पात्येवन जियेवन आसांव देकून
’कविता’ च्या मुळाव्या अर्थाचेर आमी फकत ’खतां’
जावंक सक्तांव शिवाय चडतीक कितेंच न्हय.
हेच चिंत्पाक लागून आज पासून मेरीलीन मुनरो फकत
पायनालाचेर जियेता. पूण चंद्राच्या प्रतिबिंबांत
अपलोच जीव होगडायतासर सोधून काडलेल्यो कविता
समाजेच्या अमूर्त चिंत्पाक आदाळतात.
बाब
निलबा अ. खांडेकार कोंकणिंतलो नाम्नेचो कवी.
साहित्य अकाडेमिचो पुरसकार जोडपी. ही ताची
आयलेवारची कविता कांय जायत्यो काणियोंच सांगून
वेतात. ही कविता वाचून गेल्लेपरिंच परत वाचुंक
प्रेरीत कर्तात.
-
सं |
[कविता]
मेरीलीन मुन्रो (-
निलबा अ. खांडेकार) |
मेरीलीन
मुन्रो
हांव तिका कविता वाचून दाखयतालो
एका परस एक घडये आकांताच्यो ती गुल्ल जाली आनी
कविता सोंपल्यो तेन्ना चंद्रिम मीना कुमारीचें
भूत जावन मळबांतल्यान व्हावत वयतालो
मनांत धरिल्ल्या कवितेंतल्या शब्दांचो आधार
घेवन ती उठली मदींच म्हणपाक लागली, केंस
उगोवन येता
केंस उगयता उगयता तिच्या
केंसांतल्यान दोन-तीन कविता झडल्यो आनी पळयता
पळयता त्यो मळब घट्ट धरून आशिल्ल्या
चान्न्या वांगडा वितळून गेल्यो
धव्या फुल्ल
गुबगुबीत गालांत मुरगट्टना आयज म्हाका ती
मेरीलीन मुन्रो भशेन दिसली येद्या व्हडल्या
सिलव्हर स्क्रिनीर तिका इसकोळ जावपाक जागोच
नाशिल्लो वण्टी शिवाय चौकटी शिवाय
प्रतिकां शिवाय समश्टी सैत स्वताक घट्ट जोडपी
असो दरेक जगपांक ग्लोबल घुंवडे घेवन लेगीत
कसले शब्द आनी कसल्यो कविता (?) सूर्य दिता
आनी चंद्रिम व्हरता म्हण्टात तें वगीच न्हय
तरीय खूब जाण सोदीत आसतात आपल्या मरीलीना खातीर
चौकांतलो आरसो ली पोन तर चंद्रिमाच्या
प्रतिबिंबांत जीव वगडायसर सोदून काडली कविता
'केंस उगोवन येता' हें तिचें फक्त एक
निमित्त
आतां कोण खरें मानीत, की कविता
फक्त आयकोपा खातीरूच आसतात म्हण (?)
******
- निलबा
अ. खांडेकार.
[जुलाय,
२०२०] |
|
|
निलबा अ. खांडेकार: गोंयांत वसती
करून आसचो नाम्नेचो कोंकणी कवी, चिंत्पी आनी
विशलेशक. हांच्या कवितेंची पुसतकां; वेध
(१९८९), सूऱ्यवंशी
(१९९९), अग्नी (२००२),
ब्लेंक (२००६), The Words
(२०१७) येदोळ पर्गटल्ल्यांत. कला
अकाडेमिचो पुरसकार, साहित्य अकाडेमिचो पुरसकार
हांकां लाभल्ले प्रमूक पुरसकार. |
|
|
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್
|
|
2004 ಥಾವ್ನ್
2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್
ಪರ್ಗಟ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ
ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್
ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. | |
|