|
|
|
ಕವಿ ಆನಿ ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್ -
8.
ಸಂಜೀವ್ ಬಾಬ್ ವೆರೆಂಕಾರ್ ಸ್ಮಾರಕ್
ಮಯ್ನ್ಯಾಚಿ ಕವಿತಾ |
|
ಲ್ಹಾರಾಂ ಆನಿ ದರ್ಯಾಚೊ ಖೆಳ್ ಹೊ ಎಕ್ ಮನ್ಭುಲೊವಪಿ ಆನಿ
ಸದಾಂಚ್ ಬದ್ಲಪಿ ದೆಖಾವೊ. ಇತಿಹಾಸ್ ಕಾಳಾಸಾವನ್ ಕವೀಂಕ್,
ಕಲಾಕಾರಾಂಕ್ ಆನಿ ಲೆಖ್ಕಾಂಕ್ ತಾತೂಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ
ಮೆಳ್ಳ್ಯಾ. ಲ್ಹಾರಾಂಚಿ ಲಯ್‌ಬದ್ದ್ ಗತಿ, ಘಸ್ಸ್ ಕರೂನ್
ಫೆಣೆರ್ ಕಾಡೀತ್ ಯೆವ್ಪಿ ಆವಾಜ್ ಆನಿ ದರ್ಯಾಚೊ ವ್ಹಡ್
ವಿಸ್ತಾರ್ ಹಾಂಚೊ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಜಾಣಾಂಚೆರ್ ಪರಿಣಾಮ್ ಜಾತಾ.
ಹ್ಯಾ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ ಹಕ್ಕ್ ಆನಿ ಮಾನ್
ಮೆಳೊವ್ಪಿ 'ದರ್ಯಾ ಲ್ಹಾರ್' ಹಿ ಕವಿತಾ ದರ್ಯಾ,
ದರ್ಯಾದೆಗ್ ಆನಿ ಲ್ಹಾರಾಂ ಹ್ಯೊ ಪ್ರತಿಮಾ ವಾಪ್ರೂನ್ ಎಕ್
ಕೊಲಾಜ್ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಕರ್ತಾ ಆನಿ ತಾತೂಂತ್ಲ್ಯಾನ್
ವೆಗ್ವೆಗಳೆ ಸಂದೆಶ್ ದಿತಾ.
ಎಕ್ಸುರಿ ದರ್ಯಾದೆಗ್,
ಆಪ್ಲೆ ಭೊಂವ್ತಣಿ ಘಡ್ಪಿ ಘಡ್ಣುಕಾಂಕಡೆನ್ ಅಲಿಪ್ತ್
ನದ್ರೆನ್ ಪಳಯ್ತಾ. ದಿಸ್ಭರ್ ತಿ ವಾತಾಕಡಾರ್ ತಾಪ್ತಾ.
ತಿಕಾ ಸಾಂಜೆವೆಳಾರ್ ಪಾಸ್ಯೆಕ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಗರ್ದೆಚೊ ವಾಜ್
ಯೆತಾ, ರೆವೆಂತ್ ಖೆಳ್ಪಿ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಚೆಂಯ್ ತಿಕಾ ಅಪ್ರೂಪ್
ದಿಸ್ನಾ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಎಕ್ಸೂರಪಣಾಚಿ ಖಂತ್ ಮನಾಂತ್ ದವ್ರೂನ್
ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್ ತಿಚೊ ಘುಸ್ಮಟ್ ಜಾತಾ.
ಲ್ಹಾರಾಂ ಲಯ್‌ಬದ್ದ್ ನಾಚಾಂತ್ ಹಾಲ್ತಾತ್. ತಿಂ
ಮನ್ಭುಲೊವಪಿ ತಾಲ್ ಘೆವ್ನ್ ವಯ್ರ್ ಸರ್ತಾತ್ ಆನಿ
ದೆಂವ್ತಾತ್. ತಾಂಚೊ ಉತಾರ್-ಚಡಾವ್ ಆನಿ ಪ್ರವಾಹ್ ಎಕ್
ಸೈಮೀಕ್ ಸಮ್ರಸತಾಯ್ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಕರ್ತಾ ಜೊ ಶಾಂತ್ ಕರ್ಪಿ
ಆನಿ ಉರ್ಬಾ ದಿವ್ಪಿ ಅಶೆ ದೊನೂಯ್ ಭಾವ್ ಮನಾಂತ್ ಜಾಗಯ್ತಾ.
ದೆಗೆರ್ ಉಬೊ ರಾವೂನ್ ದರ್ಯಾ ಭಿತರ್ ಬುಡೂನ್ ವಚ್ಪಿ
ಧಾರೆಚೆರ್ ನದರ್ ಮಾರ್ತಕಚ್ ಉದ್ಕಾಚ್ಯಾ ವ್ಹಡ್
ವಿಸ್ತಾರಾಕ್ ಲಾಗೂನ್ ಭಂಯ್ ಆನಿ ಅಜಾಪಾಚಿ ಭಾವ್ನಾ
ನಿರ್ಮಾಣ್ ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ, ಜಾಕಾ ಲಾಗೂನ್ ದರ್ಯಾಚ್ಯಾ
ವ್ಹಡ್ಪಣಾಚ್ಯಾ ತುಳೆಂತ್ ವ್ಯಕ್ತೀಂಕ್ ಆಪೂಣ್ ಲ್ಹಾನ್
ಅಶೆಂ ದಿಸ್ತಾ. ದರ್ಯಾ, ತಾಚಿಂ ಬಳಿಶ್ಟ್ ಲ್ಹಾರಾಂ ಆನಿ
ಅದ್ಮಾಸಾಕ್ ಯೆವಂಕ್ ಶಕ್ನಾ ಅಸೊ ಸ್ವಭಾವ್, ಹಾಂಕಾಂ
ಲಾಗೂನ್ ಭವ್ಯ್ ಆನಿ ಬೆಭ್ರಂವಶಾಚೊ ಅಶಾ ದೊನೂಯ್
ಪ್ರಕಾರ್ಚ್ಯಾ ಶಕ್ತೀಚೆಂ ಪ್ರತೀಕ್. ವಾದ್ಳಿ ದರ್ಯಾಂತ್
ಗೊಂದಳ್ ಜಾತಾ, ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಶಾಂತ್ ದರ್ಯಾ ಗೂಢ್ ಭಾವ್ನಾ
ನಿರ್ಮಾಣ್ ಕರ್ತಾ. ದರ್ಯಾದೆಗೆರ್ ಲ್ಹಾರಾಂಚೊ ಖೆಳ್,
ಪಾಂಯಾಂಚ್ಯಾ ಸಕಯ್ಲ್ ರೆಂವೆಚಿ ಸಂವೆದನಾ, ವಾರ್ಯಾನ್
ಯೆವ್ಪಿ ಖಾರೊ ವಾಸ್ ಆನಿ ಉದ್ಕಾಚೆ ಬದ್ಲಪಿ ರಂಗ್ ಪಳೊವ್ನ್
ಎಕ್ ಗಿರೆಸ್ತ್ ಸಂವೆದಿ ಅಣ್ಭವ್ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಜಾತಾ.
ತೆಭಾಯ್ರ್ ಲ್ಹಾರಾಂಚಿ ಸತತ್ ಗತಿ ಬದ್ಲಾಚಿ
ಅಪ್ರಿಹಾರ್ಯತಾಯ್ ಎಕ್ ರೂಪಕ್ ಮ್ಹೂಣ್ ಕಾಮ್ ಕರ್ತಾ.
ಲ್ಹಾರಾಂ ಕಾಳಾಚೊ ಪ್ರವಾಸ್, ಜಿಣೆಚೊ ಚಕ್ರೀಯ್ ಸ್ವಭಾವ್
ಆನಿ ಸಂವ್ಸಾರಾಚಿ ಸಾಸ್ಣಾಚಿ ಹಾಲ್ಚಾಲ್ ದಾಖಯ್ತಾತ್.
ಕಲಾಕಾರ್ ಆನಿ ಲೆಖಕ್ ಚಡ್ ಕರೂನ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ ಮೆಳೊವ್ಪಾ
ಖಾತೀರ್ ದರ್ಯಾ ಕಡೆನ್ ವತಾತ್. ಲ್ಹಾರಾಂಚೊ ಖೆಳ್ ಆನಂದ್
ಆನಿ ಉಲ್ಲಾಸ್ ತೆ ವಿಶಾದ್ ಆನಿ ಆತ್ಮನಿರೀಕ್ಷಣಅಶಾ ವಿಂಗಡ್
ವಿಂಗಡ್ ಭಾವ್ನಾಂಚಿ ಭರ್ಸಣ್ ಕರೂಂಕ್ ಸಕ್ತಾ ಆನಿ
ತೆವೆರವಿಂ ಸೃಜನಶೀಲ್ ಪ್ರೆರ್ಣೆಚೊ ಎಕ್ ಗಿರೆಸ್ತ್ ಸ್ರೊತ್
ಮೆಳ್ಟಾ.
ಪೂಣ್ ಕವಿ ಹಾಂಗಾ ದರ್ಯಾಚ್ಯಾ
ಲ್ಹಾರಾಂಚೆರ್ ನಿಯಂತ್ರಣ್ ದವ್ರಪಾಚೆ ಪ್ರತಿಮೆಚೊ ವಾಪರ್
ಕರೂನ್ ವೆಗ್ಳೆಂ ಕಿತೆಂತರಿ ಸುಚಯ್ತಾ. ಜಮ್ನೀಚೊ ಆನಿ
ದರ್ಯಾಚೊ ಮೆಳ್ಪಾಚೊ ಬಿಂದು ಹೊ ಎಕ್ ಗತಿಶೀಲ್ ಸಂವಾದ್
ಜಂಯ್ ದೊನ್ ಸಂವ್ಸಾರ್ ಎಕ್ಮೆಕಾಂಕ್ ಆಪ್ಟತಾತ್. ಲ್ಹಾರ್
ಆನಿ ದರ್ಯಾದೆಗ್ ಹಾಂಚೆಮದಲೊ ಮೊಗ್ ಆನಿ ತ್ಯಾ ಮೊಗಾಚೆ
ಭಾವ್ನೆಕ್ ಆಡ್ಮೆಳೆಂ ಹಾಡ್ಪಿ ದರ್ಯಾ ಅಸೊ ಎಕ್ ತ್ರಿಕೊಣ್
ಕವಿ ಸಾದರ್ ಕರ್ತಾ. ಕೊಣಾಚೆರುಯ್ ನಿಯಂತ್ರಣ್ ದವ್ರಪಾಚಿ
ವಾ ತಾಚೆರ್ ವರ್ಚಸ್ವ್ ಗಾಜೊವ್ಪಾಚಿ ಖರ್ ಇತ್ಸಾ, ಚಡ್
ಕರೂನ್ ಮಾಲ್ಕೀಚಿ ಭಾವ್ನಾ, ಹಾತೂಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಮತ್ಸರ್
ಪ್ರಗಟ್ ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ. ಕಾಂಯ್ ಪ್ರಮಾಣಾಂತ್ ಆಸ್ಕ್ತಿ
ಆನಿ ಸಂರ್ಕ್ಷಣ್ ಸಾಮಾನ್ಯ್ ಆಸ್ಲೆಂ ತರಿ ಚಡ್
ನಿಯಂತ್ರಣಾಂಚೊ ಸಂಬಂದೀತ್ ವ್ಯಕ್ತೀಂಚೆರ್ ವಾಯ್ಟ್
ಪರಿಣಾಮ್ ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ. ರೊಮಂಟಿಕ್ ಸಂಬಂದಾಂತ್
ವಾಗ್ಣೂಕ್ ನಿಯಂತ್ರೀತ್ ಕರಪ್, ಮತ್ಸರ್ ಆನಿ ಜೊಡೀದಾರಾಕ್
ಸುವಾತ್ ವಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ದಿವ್ಪಾಕ್ ಆಡ್ಖಳ್ ಹಾಡಪ್
ಹಾತೂಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಅಸುರ್ಕ್ಷೀತತಾಯೆಚಿ ಭಾವ್ನಾ,
ಲುಕ್ಸಾಣಾಚಿ ಭಿರಾಂತ್ ವಾ ಸ್ವತಾಚೆರ್ ವಾ ನಾತ್ಯಾಚೆರ್
ವಿಸ್ವಾಸ್ ನಾ ಜಾತಾ.
ದುಸ್ರ್ಯಾಚ್ಯಾ
ನಿಯಂತ್ರಣಾಂತ್ ಆಶಿಲ್ಲ್ಯಾಕ್ ವೈಯ್ಕ್ತೀಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್
ಆನಿ ವ್ಯಕ್ತೀಮ್ತ್ವ್ ನಾ ಜಾವ್ಪಾಚಿ ಭಿರಾಂತ್ ಆಸ್ತಾ.
ಪರಿಪೂರ್ಣತಾಯೆಚಿ ಖರ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ ಆಶಿಲ್ಲೆ ಉಂಚೆಲ್ಯಾ
ಪಾಂವ್ಡ್ಯಾಕ್ ಪಾವ್ನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ನಿರಾಶ್ ವಾ ಅಸ್ವಸ್ಥ್
ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾತ್. ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಲ್ಹಾರಾಚಿ ಆವ್ತಿಕಾಯ್
ಅಶೀಚ್ ಆಸಾ. ದರ್ಯಾ ಆನಿ ದೆಗ್ ಹಾಂಚೆಮದಲೆ ಸರ್ತೀಂತ್
ಲ್ಹಾರ್ ಬಳಿ ಜಾತಾ ಅಶೆಂ ಸುಚೊವ್ಪಿ ಹಿ ಕವಿತಾ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ
ಜೀವಿತಾಕಡೆನ್ ಬರೆಂಚ್ ಸಾರ್ಕೆಪಣ್ ದಾಖಯ್ತಾ. ದರ್ಯಾ,
ಲ್ಹಾರ್ ಆನಿ ದರ್ಯಾದೆಗ್ ಹಿ ಪ್ರತೀಕಾಂ ಆಮ್ಚ್ಯಾ
ಜೀವಿತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ದೆಖೀಂಭಿತರ್ ಅಣ್ಭವೂಂಕ್ ಮೆಳ್ಟಾತ್.
ಹ್ಯಾಚ್ ಪ್ರತೀಕಾಂಚ್ಯಾ ಆದಾರಾನ್ ಆಮಿ ಸರ್ಭೊಂವತಣ್ಚ್ಯಾ
ಮನ್ಶಾಂಕ್ ಆನಿ ತಾಂಚ್ಯಾ ದಿಸಪ್ಟ್ಟ್ಯಾ ವೆವ್ಹಾರಾಕ್
ಪಳಯ್ತ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ಕವಿತೆಂತ್ ವ್ಯಕ್ತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ
ಭಾವ್ನಾಂಚಿ ಆನಿ ತಾತ್ಪರ್ಯಾಂಚಿ ಪ್ರಚೀತಿ ಯೆವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ.
ಕವಿತೆಂತ್ ಲ್ಹಾರ್ ಪಿಡೆಸ್ತ್ ದಿಸ್ಲೆಂ ತರಿ ಆಮ್ಚೆ
ಚಿಂತೆಚೆ ಬಳಿ ಸ್ವತಾ ಆಮೀಚ್ ಅಶೆಂ ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ಲ್ಯಾನ್
ಜಾಣವ್ಲ್ಯಾ ಬಗರ್ ರಾವ್ನಾ. ಹಿ ಚಿಂತಾ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್
ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಸ್ವತಾಚ್ಯಾ ವಿಚಾರಾಂಚೆಂ, ಧಾರ್ಣಾಚೆಂ ಆನಿ
ವೆಗ್ವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಪರಿಸ್ಥಿತೀಂಚೆರ್ ಜಾವ್ಪಿ
ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಾಚೆಂ ಉತ್ಪಾದನ್ ಅಶಿ ಕಲ್ಪನಾ ಕವಿತಾ ಕರ್ತಾ.
ಚಿಂತಾ ಹೊ ಮನ್ಶಾಚೊ ಎಕ್ ಅಣ್ಭವ್ ಆಸೂನ್, ತಾಣ್,
ಅನಿಶ್ಚಿತತಾಯ್, ಅಜ್ಞಾತಾಚೊ ಭಂಯ್ ವಾ ಫಾಟ್ಲ್ಯಾ
ಕಾಳಾಂತಲೆ ಆಘಾತಕಾರಕ್ ಅಣ್ಭವ್ ಅಶಾ ವಿಂಗಡ್ ವಿಂಗಡ್
ಘಟ್ಕಾಂಕ್ ಲಾಗೂನ್ ತಿ ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ.
- ಶೈಲೇಂದ್ರ ಮೆಹ್ತಾ
| |
|
[ಕವಿತಾ]
ದರ್ಯಾ ಲ್ಹಾರ್ (ಸಲೊಮಿ
ಮಿಯಾಪದವ್, ಮೊಗರ್ನಾಡ್) |
|
|
|
ದರ್ಯಾ ಲ್ಹಾರ್
ಎಕ್ಸುರ್ಯಾ ತಡಿಕ್
ಸಾಂಜೆಚೆಂ ಮಾತ್ರ್ ಭರೊನ್
ವೊಮ್ತುಂಚ್ಯಾ
ಲೊಕಾಂಕ್ ಪಳೆವ್ನ್
ಕಾಂಟಾಳೊ
ಯೆತಾಲೊ!
ಅಪುಣ್ ಖರ್ಕಟ್ಯಾ ವೊತಾಕ್
ಭಾಜ್ಲ್ಯಾರೀ
ಮನ್ಶಾಂಕ್ ಮಾತ್ರ್
ಸಾವ್ಳೆಂತ್
ಖೆಳೊಂಕ್ ಜಾಯ್!
ರೆಂವೆರ್ ಮಜಾ ಮಾರುಂಕ್ ಜಾಯ್!
ತಾಣಿಂ ತಿಚೆರ್ ಘಾಲ್ಚ್ಯಾ ಉಡ್ಕಾಣಾಂ
ಆನಿ ಆಪ್ಲಿ
ರೆಂವ್ ಉಸ್ತುನ್ ಖೆಳ್ತಾನಾ
ಸೊಸಾನಾತ್ಲಿ ದೂಕ್
ಭೊಗ್ತಾಲಿ!
ದರ್ಯೊಯ್ ಭಾರಿಚ್ ಶಾಣೊ
ಲ್ಹಾರಾಂಕ್ ಕಾಂಯ್
ಇತ್ಲೆಂ ಪಯ್ಸ್ ಧಾಡಿನಾತ್ಲೊ!
ತರೀ ಏಕ್ ಲ್ಹಾರ್ ಮಾತ್ರ್
ಅಪ್ರೂಪ್ ಯೆವುನ್
ಸಾರ್ಕೆಂ ಕರ್ತಾಲೆಂ
ತಡಿಕ್ ಉಮೆ ದಿವುನ್
ಪಾಟಿಂ
ಘುಂವ್ತಾಲೆಂ
ಹ್ಯಾ ಲ್ಹಾರಾಚಿ ಚಾಲ್
ಚಮ್ಕಣ್,
ಹಾವ್ ಭಾವ್,
ನಾಚ್, ಸಂಗೀತ್,ಗಾಜ್
ಹೆಂ ಸರ್ವ್
ಸದಾನೀಂಚ್ ಪಳೆವ್ನ್
ತಾಚೆ ವಯ್ರ್ ಕಿತೆಂಗೀ
ವಿಶೇಸ್
ಮೋಗ್ ಉಬ್ಜಾಲೊ!
ದೆಕುನ್
ತೆಂ ಭೆಟುಂಕ್
ಯೆತಾನಾ
ತಾಚ್ಯಾ ಕಾನಾಂತ್ ಲೋವ್ ಪುಸ್ಪುಸ್ಲಿ...
"ದರ್ಯಾಕ್ ಸಾಂಡುನ್
ಮ್ಹಜೆ ಸಂಗಿಚ್ ರಾವುಂಕ್ ಯೇ"
ತಕ್ಷಣ್ ತಾಚೊ ಘುಟ್ ಪಾರ್ಕಿಲ್ಲೊ ದರ್ಯೊ
ಲ್ಹಾರಾಂಕ್ ಅಪ್ಣಾಂ ಸರ್ಶಿಂ
ವೆಂಗುನ್ ಪಾಟಿಂ ವ್ಹರ್ನ್
ಗೆಲೊ!
ಆನ್ಯೇಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ತೆಂ ಆಯ್ಲೆಂ....
ದರ್ಯಾನ್ ತಾಕಾಯ್ ತಶೆಂಚ್ ಕೆಲೆಂ!
ತಡಿ ವಯ್ರ್
ತಾಕಾ ಪಾತ್ಯೆಣಿಂಚ್
ನಾ ಜಾಲಿ
ರಾತ್ ದೀಸ್ ತೊ
ಜಾಗೊಚ್ ರಾವುನ್
ಲ್ಹಾರಾಂಚಿ ರಾಕ್ವಣ್ ಕರ್ಚ್ಯಾರ್
ಪಡ್ಲೊ,
ದೆಕುನ್ ದರ್ಯಾಕ್
ಅಜೂನ್ ನೀದ್‌ಚ್ ಪಡಾನಾ!
******
- ಸಲೊಮಿ ಮಿಯಾಪದವ್,
ಮೊಗರ್ನಾಡ್ [ಜನೆರ್, 2024] |
|
|
|
|
ಕವಿ ಆನಿ
ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್
|
|
Kovi ani hokk-man - 8.
Sanjeev Bab Verenkar smarok Moineachi
Kovita |
|
Lharam ani doreacho
khell ho ek monbhuloupi ani sodanch bodlopi
dekhavo. Itihas kallasaun kovink, kolakarank ani
lekhkank tatuntlean prernna mell'llea. Lharanchi
loibd'dh goti, ghoss korun fenner kaddit yeupi
avaz ani doreacho vhodd vistar hancho zaitea
zannancher porinnam' zata.
Hea mhoineacho kovi
hokk ani man melloupi 'Dorea lhar' hi kovita
dorea, doreadeg ani lharam heo protima vaprun ek
kolaz nirmann korta ani tatuntlean vegvegolle
sondex dita.
Eksuri doreadeg, aple
bhomvtonni ghoddpi ghoddnnukankodden olipt
nodren polloita. Disbhor ti vatakoddar tapta.
Tika sanjevellar pasyek ayil'le gordecho vaz
yeta, revent khellpi bhurgeanchem-i tika oprup
disna. Aplea eksuroponnachi khont monant dourun
bhitorlea bhitor ticho ghusmott zata.
Lharam loibd'dh
nachant haltat. Tim monbhuloupi tal gheun voir
sortat ani demvtat. Tancho utar-choddavo ani
provah ek soimik somrosotai nirmann korta zo
xant korpi ani urba divpi oxe donuy bhavo monant
zagoita.
Deger ubo ravun dorea
bhitor buddun vochpi dharecher nodor martokoch
udkachea vhodd vistarak lagun bhom-i ani
ozapachi bhauna nirmann zaunk xokta, zaka lagun
doreachea vhoddponnachea tullent vyoktink apunn
lhan oxem dista. Dorea, tachim bollixtt lharam
ani odmasak yeunk xokna oso svobhavo, hankam
lagun bhouy ani bebhromvoxacho oxa donuy
prokarchea xoktichem protik. Vadlli doreant
gondoll zata, zalear xant dorea guddh bhauna
nirmann korta. Doreadeger lharancho khell,
pamyanchea sokoil remvechi somvedona, varean
yeupi kharo vas ani udkache bodlopi rong polloun
ek girest somvedi onnbhou nirmann zata.
Tebhair lharanchi
sotot goti bodlachi opriharyotai ek rupok mhunn
kam' korta. Lharam kallacho provas, jinnecho
chokri-i svobhavo ani somvsarachi sasnnachi
halchal dakhoitat. Kolakar ani lekhok chodd
korun prernna melloupa khatir dorea kodden
votat. Lharancho khell anond ani ul'las te vixad
ani atmonirikxonnoxa vingodd vingodd bhaunanchi
bhorsonn korunk xokta ani teverovim srizonoxil
prernnecho ek girest srot melltta.
Punn kovi hanga
doreachea lharancher niyontronn douropache
protimecho vapor korun vegllem kitentori
suchoita. Zomnicho ani doreacho mellpacho bindu
ho ek gotixil somvad zom-i don somvsar ekmekank
apttotat. Lhar ani doreadeg hanchemodolo mog ani
tea mogache bhaunek addmellem haddpi dorea oso
ek trikonn kovi sador korta. Konnacherui
niyontronn douropachi va tacher vorchosv
gazoupachi khor itsa, chodd korun malkichi
bhauna, hatuntlean motsor progott zaunk xokta.
Kaim promannant askti ani somrkxonn samany aslem
tori chodd niyontronnancho sombondit vyoktincher
vaitt porinnam' zaunk xokta. Romonttik
sombondant vagnnuk niyontrit korop, motsor ani
zoddidarak suvat va svatontry divpak addkholl
haddop hatuntlean osurkxitotayechi bhauna,
luksannachi bhirant va svotacher va nateacher
visvas na zata.
Dusreachea
niyontronnant axil'leak voiyktik svatontry ani
vyoktimtv na zaupachi bhirant asta.
Poripurnnotayechi khor prernna axil'le unchelea
pamvddeak pauna zalear nirax va osvosth zaunk
xoktat. He kovitent lharachi autikai oxich asa.
Dorea ani deg hanchemodole sortint lhar bolli
zata oxem suchoupi hi kovita monxachea
jivitakodden borench sarkeponn dakhoita. Dorea,
lhar ani doreadeg hi protikam amchea jivitantlea
dekhimbhitor onnbhovunk mellttat. Heach
protikanchea adaran ami sorbhomvotonnchea
monxank ani tanchea disoptt'ttea veuharak
polloit zalear amkam kovitent vyokt zal'lea
bhaunanchi ani tatporeanchi prochiti yeunk
xokta.
Kovitent lhar piddest
dislem tori amche chinteche bolli svota amich
oxem he kovitentlean zannoulea bogor rauna. Hi
chinta mhollear amchea svotachea vicharanchem,
dharnnachem ani vegvegllea poristhitincher zaupi
protikriachem utpadon oxi kolpona kovita korta.
Chinta ho monxacho ek onnbhou asun, tann,
onixchitotai, ogoneatacho bhom-i va fattlea
kallantole aghatokarok onnbhou oxa vingodd
vingodd ghottkank lagun ti zaunk xokta.
- Shailendra Mehta |
|
[kovita]
Dorea Lhar
(-
Salomi Miyapadav, Mogarnad) |
|
Dorea Lhar
eksurea
toddik
sanjechem matr bhoron
vomtunchea
lokank polleun
kanttallo yetalo!
opunn
khorkottea votak
bhajleari
monxank matr
saullent khellonk zai!
remver moza marunk
zai!
tannim ticher ghalchea uddkannam
ani
apli remv ustun khelltana
sosanatli duk
bhogtali!
doreoi bharich xanno
lharank
kaim
itlem pois dhaddinatlo!
tori ek
lhar matr
oprup yevun
sarkem kortalem
toddik ume divun
pattim ghumvtalem
hea
lharachi chal
chomkonn, havo bhavo,
nach,
songit,gaz
hem sorv
sodaninch polleun
tache voir kitengi
vixes mog ubzalo!
dekun
tem bhettunk yetana
tachea kanant
lovo puspusli...
"doreak sanddun
mhoje
songich ravunk ye"
tokxonn tacho ghutt
parkil'lo doreo
lharank opnnam sorxim
vengun pattim vhorn gelo!
anyek pauttim
tem ailem....
Dorean takai toxench kelem!
toddi voir taka patyenninch
na zali
rat dis to zagoch ravun
lharanchi rakvonn
korchear poddlo,
dekun doreak
ozun nidch
poddana!
******
- Salomi
Miyapadav, Mogarnad [Jan,
2024] |
|
|
|
|
Kovi Ani Hokk-Man
|
|
कवी आनी हक्क-मान -
८.
संजीव बाब वेरेंकार स्मारक मयन्याची कविता |
|
ल्हारां आनी दर्याचो खेळ हो एक मनभुलोवपी आनी
सदांच बदलपी देखावो. इतिहास काळासावन कवींक,
कलाकारांक आनी लेखकांक तातूंतल्यान प्रेरणा
मेळ्ळ्या. ल्हारांची लयबद्ध गती, घस्स करून फेणेर
काडीत येवपी आवाज आनी दर्याचो व्हड विस्तार हांचो
जायत्या जाणांचेर परिणाम जाता.
ह्या
म्हयन्याचो कवी हक्क आनी मान मेळोवपी 'दर्या
ल्हार' ही कविता दर्या, दर्यादेग आनी ल्हारां ह्यो
प्रतिमा वापरून एक कोलाज निर्माण करता आनी
तातूंतल्यान वेगवेगळे संदेश दिता.
एकसुरी
दर्यादेग, आपले भोंवतणी घडपी घडणुकांकडेन अलिप्त
नदरेन पळयता. दिसभर ती वाताकडार तापता. तिका
सांजेवेळार पासयेक आयिल्ले गर्देचो वाज येता,
रेवेंत खेळपी भुरग्यांचेंय तिका अप्रूप दिसना.
आपल्या एकसूरपणाची खंत मनांत दवरून भितरल्या भितर
तिचो घुसमट जाता.
ल्हारां लयबद्ध नाचांत
हालतात. तीं मनभुलोवपी ताल घेवन वयर सरतात आनी
देंवतात. तांचो उतार-चडाव आनी प्रवाह एक सैमीक
समरसताय निर्माण करता जो शांत करपी आनी उर्बा
दिवपी अशे दोनूय भाव मनांत जागयता.
देगेर
उबो रावून दर्या भितर बुडून वचपी धारेचेर नदर
मारतकच उदकाच्या व्हड विस्ताराक लागून भंय आनी
अजापाची भावना निर्माण जावंक शकता, जाका लागून
दर्याच्या व्हडपणाच्या तुळेंत व्यक्तींक आपूण
ल्हान अशें दिसता. दर्या, ताचीं बळिश्ट ल्हारां
आनी अदमासाक येवंक शकना असो स्वभाव, हांकां लागून
भव्य आनी बेभरंवशाचो अशा दोनूय प्रकारच्या
शक्तीचें प्रतीक. वादळी दर्यांत गोंदळ जाता,
जाल्यार शांत दर्या गूढ भावना निर्माण करता.
दर्यादेगेर ल्हारांचो खेळ, पांयांच्या सकयल
रेंवेची संवेदना, वाऱ्यान येवपी खारो वास आनी
उदकाचे बदलपी रंग पळोवन एक गिरेस्त संवेदी अणभव
निर्माण जाता.
तेभायर ल्हारांची सतत गती
बदलाची अपरिहार्यताय एक रूपक म्हूण काम करता.
ल्हारां काळाचो प्रवास, जिणेचो चक्रीय स्वभाव आनी
संवसाराची सासणाची हालचाल दाखयतात. कलाकार आनी
लेखक चड करून प्रेरणा मेळोवपा खातीर दर्या कडेन
वतात. ल्हारांचो खेळ आनंद आनी उल्लास ते विशाद आनी
आत्मनिरीक्षणअशा विंगड विंगड भावनांची भरसण करूंक
शकता आनी तेवेरवीं सृजनशील प्रेरणेचो एक गिरेस्त
स्रोत मेळटा.
पूण कवी हांगा दर्याच्या
ल्हारांचेर नियंत्रण दवरपाचे प्रतिमेचो वापर करून
वेगळें कितेंतरी सुचयता. जमनीचो आनी दर्याचो
मेळपाचो बिंदू हो एक गतिशील संवाद जंय दोन संवसार
एकमेकांक आपटतात. ल्हार आनी दर्यादेग हांचेमदलो
मोग आनी त्या मोगाचे भावनेक आडमेळें हाडपी दर्या
असो एक त्रिकोण कवी सादर करता. कोणाचेरुय नियंत्रण
दवरपाची वा ताचेर वर्चस्व गाजोवपाची खर इत्सा, चड
करून मालकीची भावना, हातूंतल्यान मत्सर प्रगट
जावंक शकता. कांय प्रमाणांत आसक्ति आनी संरक्षण
सामान्य आसलें तरी चड नियंत्रणांचो संबंदीत
व्यक्तींचेर वायट परिणाम जावंक शकता. रोमँटिक
संबंदांत वागणूक नियंत्रीत करप, मत्सर आनी
जोडीदाराक सुवात वा स्वातंत्र्य दिवपाक आडखळ हाडप
हातूंतल्यान असुरक्षीततायेची भावना, लुकसाणाची
भिरांत वा स्वताचेर वा नात्याचेर विस्वास ना जाता.
दुसऱ्याच्या नियंत्रणांत आशिल्ल्याक वैयक्तीक
स्वातंत्र्य आनी व्यक्तीमत्व ना जावपाची भिरांत
आसता. परिपूर्णतायेची खर प्रेरणा आशिल्ले उंचेल्या
पांवड्याक पावना जाल्यार निराश वा अस्वस्थ जावंक
शकतात. हे कवितेंत ल्हाराची आवतिकाय अशीच आसा.
दर्या आनी देग हांचेमदले सर्तींत ल्हार बळी जाता
अशें सुचोवपी ही कविता मनशाच्या जीविताकडेन बरेंच
सारकेपण दाखयता. दर्या, ल्हार आनी दर्यादेग ही
प्रतीकां आमच्या जीवितांतल्या देखींभितर अणभवूंक
मेळटात. ह्याच प्रतीकांच्या आदारान आमी
सरभोंवतणच्या मनशांक आनी तांच्या दिसपट्ट्या
वेव्हाराक पळयत जाल्यार आमकां कवितेंत व्यक्त
जाल्ल्या भावनांची आनी तात्पर्यांची प्रचीति येवंक
शकता.
कवितेंत ल्हार पिडेस्त दिसलें तरी
आमचे चिंतेचे बळी स्वता आमीच अशें हे कवितेंतल्यान
जाणवल्या बगर रावना. ही चिंता म्हळ्यार आमच्या
स्वताच्या विचारांचें, धारणाचें आनी वेगवेगळ्या
परिस्थितींचेर जावपी प्रतिक्रियाचें उत्पादन अशी
कल्पना कविता करता. चिंता हो मनशाचो एक अणभव आसून,
ताण, अनिश्चितताय, अज्ञाताचो भंय वा फाटल्या
काळांतले आघातकारक अणभव अशा विंगड विंगड घटकांक
लागून ती जावंक शकता.
-
शैलेंद्र मेहता |
|
[कविता]
दऱ्या ल्हार (सलोमी मियापदव, मोगर्नाड) |
|
दऱ्या ल्हार
एक्सूऱ्या तडीक
सांजेचें
मात्र भरोन
वोमतुंच्या
लोकांक पळेवन
कांटाळो येतालो!
अपूण खर्कट्या वोताक
भाजल्यारी
मनशांक मात्र
सावळेंत खेळोंक जाय!
रेंवेर मजा मारुंक जाय!
ताणीं तिचेर घाल्च्या
उडकाणां
आनी आपली रेंव उसतून खेळताना
सोसानातली दूक भोग्ताली!
दऱ्योय भारीच शाणो
ल्हारांक कांय
इतलें पयस धाडिनातलो!
तरी
एक ल्हार मात्र
अपरूप येवून
सार्कें
कर्तालें
तडीक उमे दिवून
पाटीं घुंवतालें
ह्या ल्हाराची चाल
चमकण, हाव भाव,
नाच,
संगीत,गाज
हें सर्व
सदानींच पळेवन
ताचे
वयर कितेंगी
विशेस मोग उबजालो!
देकून
तें भेटुंक येताना
ताच्या कानांत लोव
पुस्पुसली...
"दऱ्याक सांडून
म्हजे संगीच
रावुंक ये"
तक्षण ताचो घूट पार्किल्लो
दऱ्यो
ल्हारांक अपणां सर्शीं
वेंगून पाटीं
व्हर्न गेलो!
आन्येक पावटीं तें आयलें....
दऱ्यान ताकाय तशेंच केलें!
तडी वयर ताका
पात्येणिंच
ना जाली
रात दीस तो जागोच
रावून
ल्हारांची राकवण कर्च्यार पडलो,
देकून
दऱ्याक
अजून नीद च पडाना!
******
- सलोमी
मियापदव, मोगर्नाड [जनेर,
२०२४] |
| |
|
|
कवी आनी हक्क-मान |
|
|
|
 |
|
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್
|
|
2004 ಥಾವ್ನ್
2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್
ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ
ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್
ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. | |
| |
 |
|
