ಕೊಂಕಣಿ ಉಲಯ್, ಕೊಂಕಣಿ ಉರಯ್, ಕೊಂಕಣಿ ಆಮ್ಚಿ ಆವಯ್..    कोंकणी उलोय, कोंकणी उरय, कोंकणी आमची आवय..       
Writers Writing
 
 

ಕವಿ ಆನಿ ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್ - 7.

ಜೆ.ಬಿ. ಬಾಬ್ ಮೊರಾಯಸ್ ಸ್ಮಾರಕ್ ಮಯ್ನ್ಯಾಚಿ ಕವಿತಾ

ವೆದ್ನೆಚೆಂ ವಿರೆಚನ್ ವಾ ಇಂಗ್ಲಿಶೀಂತ್ ಜಾಕಾ ಕೆಥ್ರಸೀಸ್ ಮ್ಹಣ್ಟಾತ್ ತಿ ದುಖ್ಖಾಚ್ಯಾ ಅಣ್ಭವಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತೀವರವಿಂ ಭಾವ್ನಿಕ್ ಮುಕ್ತಿ ಆನಿ ಶುಧ್ದೀಕರಣಾಚಿ ಸಂಕ್ಲ್ಪನಾ. ಹೆ ಸಂಕ್ಲ್ಪನೆಚಿಂ ಮುಳಾಂ ಪುರ್ವಿಲ್ಲ್ಯಾ ಗ್ರೀಕ್ ತತ್ವಗಿನ್ಯಾನಾಂತ್, ಖಾಸ್ ಕರೂನ್ ಅೆರಿಸ್ಟೊಟಲಾಚ್ಯಾ ಗ್ರಂಥಾಂತ್ ಮೆಳ್ಟಾತ್. ದುಸ್ರ್ಯಾ ಕೊಣಾಕಡೆನ್ ಆಪ್ಲಿ ವೆದ್ನಾ ವ್ಯಕ್ತ್ ಕರೂನ್ ವ್ಯಕ್ತೀಂಕ್ ಭಾವ್ನೀಕ್ ಶುಧ್ದೀಕರಣ್ ಆನಿ ಸವ್ಸ್ತಕಾಯೆಚಿ ಭಾವ್ನಾ ಮೆಳೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾ ಅಶೆಂ ವಿರೆಚನ್ ಸುಚಯ್ತಾ.

ಹಿ ಕಲ್ಪನಾ ಚಡ್ ಕರೂನ್ ಆಪ್ಲ್ಯೊ ಭಾವ್ನಾ ಉಕ್ತಾವಪ್ ಆನಿ ತಾಂಕಾಂ ತೊಂಡ್ ದಿವ್ಪಾಚ್ಯಾ ಉಪ್ಚಾರಾತ್ಮಕ್ ಲಾವಾಕಡೆನ್ ಸಂಬಂದೀತ್ ಆಸ್ತಾ, ಜಾಕಾ ಲಾಗೂನ್ ಭಿತರ್ಲ್ಯಾ ಭಿತರ್ ದಾಮೂನ್ ದವ್ರಿಲ್ಲಿ ಭಾವ್ನಾ ಮೆಕ್ಳೆಪಣಾನ್ ಸೊಡ್ಪಾಕ್ ಮೆಳ್ಟಾ. ಹಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಕಲಾ, ಬರಪ್, ಹೆರಾಂ ಕಡೆನ್ ಉಲೊವ್ಪ್ ವಾ ಭಾವ್ನಿಕ್ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಖಾತೀರ್ ಮಾರ್ಗ್ ದಿವ್ಪಿ ವೆಗ್ವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಮಾಧ್ಯಮಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಜಾವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ.

ಹ್ಯಾ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ ಹಕ್ಕ್ ಆಣಿ ಮಾನ್ ಫಾವ್ ಜಾಲ್ಲಿ 'ವಾಳ್ಣಿ' ಹಿ ಕವಿತಾ ವಿರೆಚನ್ ಆನಿ ದುಸ್ರ್ಯಾಂಚಿ ವೆದ್ನಾ ಸಮ್ಜೂನ್ ಘೆತ್ನಾ ಸ್ವತಾಚಿ ಅವ್ಸ್ಥಾ ಕಶಿ ಜಾಂವ್ ಯೆತಾ ಹಾಚೆರ್ ಎಕ್ ಮಾರ್ಮಿಕ್ ಭಾಶ್ಯ್. ವಾಳ್ಣಿ ಹೆಂ ಉತರ್ ಆಮ್ಕಾಂ ನವೆಂ ನ್ಹಯ್. ಶೀತ್ ಹೆಂ ಆಮ್ಚೆಂ ಮುಖೆಲ್ ಜೆವ್ಣ್ ಆನಿ ಶೀತ್ ರಾಂದ್ಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೆಂ ವಾಳಪ್ ಹಿ ಎಕ್ ಮ್ಹತ್ವಾಚಿ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ. ವಾಳೀಂನಾ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತಿ ಪೆಜ್ ಜಾತಾ. ಕವೀನ್ ಆಪ್ಲೆ ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಹಿ ಪ್ರತಿಮಾ ಪರಿಣಾಮಕಾರಕ್ ಪದ್ದತೀನ್ ವಾಪರ್ಲ್ಯಾ. ಜೀವಿತಾಂತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ದುಖ್ಖಾಚೆಂ ವಿರೆಚನ್ ಕರ್ಚೆಪಾಸತ್ ಆಮ್ಕಾಂ ವಾಳ್ಣಿ ಜಾಯ್ ಪಡ್ಟಾ. ಹಿ ವಾಳ್ಣಿ ನಾತ್ಯಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಮಾಣ್ಸಾಚ್ಯಾ ರೂಪಾಂತ್ ವಾ ಈಶ್ಟಾಚ್ಯಾ ರೂಪಾಂತ್ ಆಸುಂ ಯೆತಾ.

ವಿರೆಚನ್ ಉಪ್ಚಾರ್ ಪದ್ದತೀಂತ್ ಮಾನ್ಸೊಪಚಾರ್ ಆನಿ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಉಪ್ಚಾರಾಂಸಯತ್, ವ್ಯಕ್ತೀಂಕ್ ಭಾವ್ನಿಕ್ ವೆದ್ನೆಚೆರ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಕರ್ಪಾಕ್ ಆನಿ ತಿಕಾ ತೊಂಡ್ ದಿವ್ಪಾಕ್ ಮದತ್ ಕರಪ್ ಜಾತಾ. ಕೆಥ್ರಸೀಸಾಚಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಕತಾ ದರೆಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ವೆಗ್ವೆಗಳಿ ಆಸುಂ ಯೆತಾ ಆನಿ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂಕಚ್ ಸಮಾನ್ ಪದ್ದತಿ ವಾ ಅಣ್ಭವ್ ಯೆವಂಕ್ ಶಕ್ನಾ. ಪೂಣ್ ಆಪ್ಲೆಂ ದುಖ್ಖ್ ವ್ಯಕ್ತ್ ಕರೂಂಕ್ ಮನೀಸ್ ಕೊಣಾಚೊ ತರಿ ಖಾಂದೊ ಸೊದೀತ್ ಆಸ್ತಾ. ಕವಿ ಸಾದ್ಯಾ, ಸೊಂಪ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಹೆಂ ಸಾಂಗ್ತಾ.

ಕಿತ್ಲೆಶೆಚ್ ಜಣ್
ಆಪ್ಲಿಂ ದುಖ್ಖಾಂಚ್ ಘೆವ್ನ್
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಫುಡ್ಯಾಂತ್ ಯೆತಾಲೆ.
ರಾನ್ನೀವಯಲೆಂ ಶೀತ್ ವಾಳ್ಟಾತ್
ತಶೆ ಮ್ಹಜೆರ್ ವಾಳ್ಟಾಲೆ

ದುಸ್ರ್ಯಾಂಕ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಆವ್ಹಾನಾತ್ಮಕ್ ವಾ ಕಠೀಣ್ ಟಪ್ಪ್ಯಾಂತ್ ಆದಾರ್ ದಿವ್ಪ್ ಹಿ ಅರ್ಥಪೂರ್ಣ್ ಆನಿ ದಯಾಳು ಕೃತಿ ಆಸುಂ ಯೆತಾ. ಕಠೀಣ್ ಕಾಳಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ವಚ್ಪಿ ಕೊಣಾಕೂಯ್ ತುಮಿ ಆದಾರ್ ದಿವಂಕ್ ಶಕ್ತಾ. ಮನ್ಶಾಕ್ ಆಪ್ಲೆ ವಿಚಾರ್ ಆನಿ ಭಾವ್ನಾ ನಿವಾಡೊ ಕರಿನಾಸತನಾ ಉಕ್ತಾವಪಾಕ್ ದಿವ್ಪ್ ಮ್ಹತ್ವಾಚೆಂ. ಕೆನ್ನಾ ಕೆನ್ನಾ, ಫಕತ್ ಆಯ್ಕುಪಾಕ್ ತಯಾರ್ ಆಶಿಲ್ಲೊ ಕೊಣೂಯ್ ಆಸಪ್ ಹೆಂಚಅವಿಶ್ವಸನೀಯ್ ರಿತೀನ್ ಸಾಂತ್ವನ್ ದಿವ್ಪಿ ಥಾರೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾ. ದುಖ್ಖ್ ಸೊಂಸ್ಪ್ಯಾಚಿ ನದರ್ ಸಮ್ಜೂನ್ ಘೆವ್ಪಾಚೊ ಯತ್ನ್ ಕರೂನ್ ಆನಿ ತಾಂಚಿ ಭಾವ್ನಾ ಮಾನ್ಯ್ ಕರೂನ್ ತ್ಯೊ ವೈಧ್ ಆಸಾತ್ ಹೆಂ ತಾಂಕಾಂ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ಪಡ್ಟಾ .

ದರೆಕಲೊ ವೆಗ್ವೆಗಳೊ ತರೆನ್ ಸಾಮ್ಕಾರ್ ಯೆತಾ ಹೆಂ ಸಮ್ಜೂನ್ ಘೆವ್ಚೆಂ ಪಡ್ಟಾ. ಕಾಂಯ್ ಜಾಣಾಂಕ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸಂಘ್ರ್ಶಾ ವಿಶಿಂ ಉಕ್ತೆಪಣಾನ್ ಉಲೊವ್ಪಾಚಿ ಇತ್ಸಾ ಆಸುಂ ಯೆತಾ, ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಕಾಂಯ್ ಜಾಣಾಂಕ್ ಚಡ್ ಗುಪ್ತತಾಯ್ ಪಸಂತ್ ಆಸುಂ ಯೆತಾ. ತಾಂಚೆ ಶಿಮೆಚೊ ಆದರ್ ಕರ್ಚೊ ಪಡ್ಟಾ. ಆನಿ ದೆಖೂನ್ ಹ್ಯಾ ಸಗ್ಳ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಚೊ ಆಯ್ಕುಪ್ಯಾಚೆರ್ ತಾಣ್ ಯೆವ್ಪ್ ಸಭಾವೀಕ್. ಆನಿ ಕವಿ ಆಪ್ಲೆ ತೆಚ್ ಮನ್ಸ್ಥಿತಿ ವಿಶಿಂ ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಕಡ್ವ್ಯಾಂತ್ ಸಾಂಗ್ತಾ:

ಕಿತ್ಲಿ ಹುನ್ಸಾಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಸೊಂಸ್ಚಿ
ತಾಂಚೊ ಖತ್ಖತೊ ಭಾಯ್ರ್ ವೊಮ್ತೊತಾನಾ.
ತಾಂಚೆ ಜೀಣೆಚೊ ಧಗ್ ಶಾಂತ್ ಕರ್ತನಾ.
ತಾಂಕಾಂ ಆಪ್ಲೆಂಪಣ್ ದಾಖಯ್ತನಾ.

ಹೆಂ ಆನೀಹಾಚೆ ಫುಡ್ಲೆಂ ಕಡ್ವೆಂ ವಾಚೂನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ‘ಖಾಮೊಶಿ’ ಹ್ಯಾ ಪೊರ್ನ್ಯಾ ಹಿಂದಿ ಚಿತ್ರಪಟಾಚೊ ಉಗ್ಡಾಸ್ ಆಯ್ಲೊ. 1970 ತಲ್ಯಾ ಅಸಿತ್ ಸೆನಾನ್ ದಿಗ್ದರ್ಶಿತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಸಿನೆಮಾಂತ್ ವಹಿದಾ ರೆಹ್ಮಾನ್ ಹಿ ಮಾನಿಕೊಮಾಂತ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಪಿಶ್ಯಾಂಚಾ ಹೊಸ್ಪಿಟಲಾಂತ್ ಕಾಮ್ ಕರ್ಪಿ ನರ್ಸ್. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಪೆಶಂಟಾಂಕ್ ಮೊಗ್ ಆನಿ ಕರುಣಾ ದಾಖೊವ್ನ್ ಬರೆ ಕರ್ತಾಂ ಕರ್ತಾಂ ಭಾವ್ನೀಕ್ ನದ್ರೆನ್ ತಾಂಚ್ಯಾ ಲಾಗಿಂ ಯೆತಾ ಆನಿ ಮಾಗೀರ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭಾವ್ನಾಂಕ್ ತೊಂಡ್ ದಿವಂಕ್ ಶಕ್ನಾಶಿಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸ್ವತಾಚ್ ವಿಕ್ಷಿಪ್ತ್ ಜಾತಾ. ಆನಿ ವಿಡಂಬನ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ತಿಕಾ ತ್ಯಾಚ್ ಹೊಸ್ಪಿಟಲಾಂತ್ ದಾಖಲ್ ಕರ್ತಾತ್. ದೆಖೂನ್ ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ಭಾವ್ನಾಂಚೆರ್ ಸಾವ್ಳಿ ಘಾಲ್ಚಿ ನ್ಹಯ್ ವಾ ಸ್ವತಾ ತಾತೂಂತ್ ವ್ಹಾವಂನ್ ವಚ್ನಾ ಹಾಚಿ ಜತ್ನಾಯ್ ಘೆವ್ಪ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ. ದಯಾಳು ಆಸಪ್ ಆನಿ ಮದತ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ತಯಾರ್ ಆಸಪ್ ಹೆಂ ಕೆನ್ನಾ ಕೆನ್ನಾಯ್ ಸ್ವತಾಚೆರ್ ಖರ್ ವಿಪ್ರೀತ್ ಪರಿಣಾಮ್ ಕರೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾ.

ಹೆರಾಂಕ್ ಆದಾರ್ ವಾ ಸಮುಪದೆಶನ್ ದಿವ್ಪಿ ಭುಮಿಕೆಂತ್ ಕಾಮ್ ಕರ್ಪಿ ಮನ್ಶಾಂಕ್ ಸಮುಪದೆಶನಾಚಿ ಗರಜ್ ಪಡ್ಟಾ ಹೆಂ ನವೆಂ ನ್ಹಯ್. ಹಾಕಾ ಮಾನ್ಸಶಾಸ್ತ್ರಾಂತ್ 'ಬದ್ಲಿಂ ಆಘಾತ್'(vicarious trauma) ವಾ 'ಕರುಣೆಚಿ ತಕಾಲಸ್' (compassion fatigue) ಅಶೆಂ ಮ್ಹಣ್ಟಾತ್. ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ಸಮ್ಸ್ಯಾಂಕ್ ಆನಿ ಭಾವ್ನೀಕ್ ಆವ್ಹಾನಾಂಕ್ ಸತತ್ ತೊಂಡ್ ದಿವ್ಪ್ ಹೆಂ ಸೊಂಪೆಂ ನ್ಹಯ್. ಸ್ವತಾಚ್ಯಾ ಭಾವ್ನಾಂಚೆರ್ ಪ್ರಕ್ರಿಯಾ ಕರ್ಪಾಕ್ ಆನಿ ಆನಿ ತಾಂಚೆಂ ವೆವ್ಸ್ಥಾಪನ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ಸುವಾತ್ ಆಸಪ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ. ದರೆಕ್ಲ್ಯಾಚೆ ಆಪ್ಲೆ ವೈಯ್ಕ್ತೀಕ್ ಸಂಘ್ರ್ಶ್ ಆಸ್ತಾತ್ ಪೂಣ್ ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ವೆದ್ನಾ ಆನಿ ದುಖ್ಖಾಚೊ ಸತತ್ ಸಂಪ್ರ್ಕ್ ಆಯ್ಲ್ಯಾರ್ ಸ್ವತಾ 'ಬರ್ನಆಉವಟ್' ಜಾವಂಕ್ ಶಕ್ತಾ. ಮಾನ್ಸೀಕ್ ಆನಿ ಭಾವ್ನೀಕ್ ಲವ್ಚೀಕಪಣಾ ದಾಖೊವ್ನ್ ಸ್ವತಾಚ್ಯಾ ಬರೆಪಣಾಕಡೆನ್ ತಡ್ಜೊಡ್ ಕರಿನಾಸತನಾ ಹೆರಾಂಕ್ ಪ್ರಭಾವಿ ಆನಿ ಸಹಾನುಭೂತೀಪೂರ್ಣ್ ಆದಾರ್ ದಿವ್ಪ್ ಹೆ ಎಕ್ ವ್ಹಡ್ ಆವ್ಹಾನ್ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಆವ್ಹಾನಾಕ್ ತೊಂಡ್ ದಿವ್ನ್ 'ದುಖ್ಖಾಚೊ ನಿವೊಳ್ ಒಂತತನಾ/ ಜಾಲ್ಲಿ ಜಖಮ್ ಭರ್ಪಾಕ್' ಕವಿ ನಿಮಾಣೆಕಡೆನ್ ಸ್ವತಾಚ್ ಎಕ್ ವಾಳ್ಣಿ ಸೊದ್ತಾ. ಕವಿತಾ ಲ್ಹಾನ್ ಪೂಣ್ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ್ ಉತ್ರಾಂನಿ ಆನಿ ಜಿತ್ಯಾ ಜಿವ್ಯಾ ಪ್ರತಿಮಾಂನಿ ತಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಚೆರ್ ಪರಿಣಾಮ್ ಕರ್ತಾ. 

- ಶೈಲೇಂದ್ರ ಮೆಹ್ತಾ

[ಕವಿತಾ] ವಾಳ್ಣಿ (ಸಂಜಯ್ ಬೊರ್ಕಾರ್)

ವಾಳ್ಣಿ



ಕಿತ್ಲೆಶೆಚ್ ಜಣ್
ಆಪ್ಲಿಂ ದುಖ್ಖಾಂಚ್ ಘೆವ್ನ್
ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಫುಡ್ಯಾಂತ್ ಯೆತಾಲೆ.
ರಾನ್ನೀವಯಲೆಂ ಶೀತ್ ವಾಳ್ಟಾತ್
ತಶೆ ಮ್ಹಜೆರ್ ವಾಳ್ಟಾಲೆ.

ಕಿತ್ಲಿ ಹುನ್ಸಾಣ್ ಹಾಂವೆಂ ಸೊಂಸ್ಚಿ
ತಾಂಚೊ ಖತ್ಖತೊ ಭಾಯ್ರ್ ವೊಮ್ತೊತಾನಾ.
ತಾಂಚೆ ಜೀಣೆಚೊ ಧಗ್ ಶಾಂತ್ ಕರ್ತನಾ.
ತಾಂಕಾಂ ಆಪ್ಲೆಂಪಣ್ ದಾಖಯ್ತನಾ.

ಆತಾಂ,
ಮ್ಹಾಕಾಯ್ ಎಕ್ ವಾಳ್ಣಿ ಜಾಯ್
ಮನಾಂತಲೊ ಖತ್ಖತೊ ಒಂತ್ಪಾಕ್.
ದುಖ್ಖಾಚೊ ನಿವೊಳ್ ವೊಮ್ತೊತಾನಾ
ಜಾಲ್ಲಿ ಜಖಮ್ ಭರ್ಪಾಕ್...

 ******

- ಸಂಜಯ್ ಬೊರ್ಕಾರ್ [ದಸೆಂಬರ್, 2023]

 

 

ಕವಿ ಆನಿ ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್

Kovi ani hokk-man - 7.

J.B. Bab Moraes smarok Moineachi Kovita

Vednechem virechon va inglixint zaka kethrosis mhonnttat ti dukhkhachea onnbhovantlean obhivyoktiurovim bhaunik mukti ani xudhdikoronnachi sonklpona. He sonklponechim mullam purvil'lea grik totvogineanant, khas korun aeristtottolachea gronthant mellttat. Dusrea konnakodden apli vedna vyokt korun vyoktink bhaunik xudhdikoronn ani soustokayechi bhauna mellunk xokta oxem virechon suchoita.

Hi kolpona chodd korun apleo bhauna uktaup ani tankam tondd divpachea upcharatmok lavakodden sombondit asta, zaka lagun bhitorlea bhitor damun douril'li bhauna meklleponnan soddpak melltta. Hi prokria kola, borop, heram kodden uloup va bhaunik obhivyokti khatir marg divpi vegvegllea madhyomantlean zaunk sokta.

Hea mhoineacho kovi hokk anni man favo zal'li 'vallnni' hi kovita virechon ani dusreanchi vedna somzun ghetna svotachi ovstha koxi zamv yeta hacher ek marmik bhaxy. Vallnni hem utor amkam novem nhoi. Xit hem amchem mukhel jeunn ani xit randlea uprant tem vallop hi ek mhotvachi prokria. Vallimna zalear ti pez zata. Kovin aple he kovitent hi protima porinnamokarok pod'dotin vaporlea. Jivitant aplea dukhkhachem virechon korchepasot amkam vallnni zai poddtta. Hi vallnni nateantlea mannsachea rupant va ixttachea rupant asum yeta.

Virechon upchar pod'dotint mansopochar ani obhivyokti upcharamsoit, vyoktink bhaunik vednecher prokria korpak ani tika tondd divpak modot korop zata. Kethrosisachi porinnamokarokota dorekleak vegvegolli asum yeta ani soglleankoch soman pod'doti va onnbhou yeunk xokna. Punn aplem dukhkh vyokt korunk monis konnacho tori khando sodit asta. Kovi sadea, sompea utramni hem sangta.

Kitlexech zonn
aplim dukhkhanch gheun
mhojea fuddeant yetale.
Ran'niuyolem xit vallttat
toxe mhojer vallttale

dusreank tanchea auhanatmok va kotthinn ttoppeant adar divp hi orthopurnn ani doyallu kriti asum yeta. Kotthinn kallantlean vochpi konnakuy tumi adar divonk xokta. Monxak aple vichar ani bhauna nivaddo korinasotona uktaupak divp mhotvachem. Ken'na ken'na, fokot aikupak toyar axil'lo konnuy asop henchovixvosoni-i ritin santvon divpi tharunk xokta. Dukhkh somspeachi nodor somzun gheupacho yotn korun ani tanchi bhauna many korun teo voidh asat hem tankam sangchem poddtta .

Dorekolo vegvegollo toren samkar yeta hem somzun gheuchem poddtta. Kaim zannank aplea songhrxa vixim ukteponnan uloupachi itsa asum yeta, zalear kaim zannank chodd guptotai posont asum yeta. Tanche ximecho ador korcho poddtta. Ani dekhun hea sogllea vauracho aikupeacher tann yeup sobhavik. Ani kovi aple tech monsthiti vixim fuddlea koddveant sangta:

kitli hunsann hamvem somschi
tancho khotkhoto bhair ontotona.
Tanche jinnecho dhog xant kortona.
Tankam aplemponn dakhoitona.

Hem anihache fuddlem koddvem vachun mhaka ‘khamoxi’ hea pornea hindi chitropottacho ugddas ailo. 1970 tolea osit senan digdorxit kel'lea hea sinemant vohida rehman hi manikomant mhollear pixeancha hospittolant kam' korpi nors. Aplea pexonttank mog ani korunna dakhoun bore kortam kortam bhaunik nodren tanchea lagim yeta ani magir aplea bhaunank tondd divonk xoknaxil'lean svotach vikxipt zata. Ani viddombon mhollear tika teach hospittolant dakhol kortat. Dekhun heranchea bhaunancher saulli ghalchi nhoi va svota tatunt vhaumn vochna hachi zotnai gheup gorjechem. Doyallu asop ani modot korpak toyar asop hem ken'na ken'nai svotacher khor viprit porinnam' korunk xokta.

Herank adar va somupodexon divpi bhumikent kam' korpi monxank somupodexonachi goroz poddtta hem novem nhoi. Haka mansoxastrant 'bodlim aghat'(vicarious trauma ) va 'korunnechi tokalos' (compassion fatigue )oxem mhonnttat. Heranchea somseank ani bhaunik auhanank sotot tondd divp hem sompem nhoi. Svotachea bhaunancher prokria korpak ani ani tanchem veusthapon korpak suvat asop gorjechem. Dorekleache aple voiyktik songhrx astat punn heranchea vedna ani dukhkhacho sotot somprk ailear svota 'bornauvott' zaunk xokta. Mansik ani bhaunik louchikoponna dakhoun svotachea boreponnakodden toddzodd korinasotona herank probhavi ani sohanubhutipurnn adar divp he ek vhodd auhan ani hea auhanak tondd divn 'dukhkhacho nivoll ontotona/ zal'li zokhom' bhorpak' kovi nimannekodden svotach ek vallnni sodta. Kovita lhan punn sonkxipt utramni ani jitea jivea protimamni ti vachpeacher porinnam' korta.  

- Shailendra Mehta

[kovita] Vallnni (- Sanjay Borkar)

 

Vallnni

kitlexech zonn
aplim dukhkhanch gheun
mhojea fuddeant yetale.
Ran'niuyolem xit vallttat
toxe mhojer vallttale.

Kitli hunsann hamvem somschi
tancho khotkhoto bhair ontotona.
Tanche jinnecho dhog xant kortona.
Tankam aplemponn dakhoitona.

Atam,
mhakai ek vallnni zai
monantolo khotkhoto ontpak.
Dukhkhacho nivoll ontotona
zal'li zokhom' bhorpak...

******

- Sanjay Borkar [Dec, 2023]

 

 

Kovi Ani Hokk-Man

कवी आनी हक्क-मान - ७.

जे.बी. बाब मोरायस स्मारक मयन्याची कविता

वेदनेचें विरेचन वा इंग्लिशींत जाका कॅथरसीस म्हण्टात ती दुख्खाच्या अणभवांतल्यान अभिव्यक्तीवरवीं भावनिक मुक्ती आनी शुध्दीकरणाची संकल्पना. हे संकल्पनेचीं मुळां पुर्विल्ल्या ग्रीक तत्वगिन्यानांत, खास करून अॅरिस्टॉटलाच्या ग्रंथांत मेळटात. दुसऱ्या कोणाकडेन आपली वेदना व्यक्त करून व्यक्तींक भावनीक शुध्दीकरण आनी सवस्तकायेची भावना मेळूंक शकता अशें विरेचन सुचयता.

ही कल्पना चड करून आपल्यो भावना उक्तावप आनी तांकां तोंड दिवपाच्या उपचारात्मक लावाकडेन संबंदीत आसता, जाका लागून भितरल्या भितर दामून दवरिल्ली भावना मेकळेपणान सोडपाक मेळटा. ही प्रक्रिया कला, बरप, हेरां कडेन उलोवप वा भावनिक अभिव्यक्ती खातीर मार्ग दिवपी वेगवेगळ्या माध्यमांतल्यान जावंक शकता.

ह्या म्हयन्याचो कवी हक्क आणि मान फाव जाल्ली 'वाळणी' ही कविता विरेचन आनी दुसऱ्यांची वेदना समजून घेतना स्वताची अवस्था कशी जांव येता हाचेर एक मार्मिक भाश्य. वाळणी हें उतर आमकां नवें न्हय. शीत हें आमचें मुखेल जेवण आनी शीत रांदल्या उपरांत तें वाळप ही एक म्हत्वाची प्रक्रिया. वाळींना जाल्यार ती पेज जाता. कवीन आपले हे कवितेंत ही प्रतिमा परिणामकारक पद्दतीन वापरल्या. जीवितांत आपल्या दुख्खाचें विरेचन करचेपासत आमकां वाळणी जाय पडटा. ही वाळणी नात्यांतल्या माणसाच्या रूपांत वा ईश्टाच्या रूपांत आसूं येता.

विरेचन उपचार पद्दतींत मानसोपचार आनी अभिव्यक्ती उपचारांसयत, व्यक्तींक भावनिक वेदनेचेर प्रक्रिया करपाक आनी तिका तोंड दिवपाक मदत करप जाता. कॅथरसीसाची परिणामकारकता दरेकल्याक वेगवेगळी आसूं येता आनी सगळ्यांकच समान पद्दती वा अणभव येवंक शकना. पूण आपलें दुख्ख व्यक्त करूंक मनीस कोणाचो तरी खांदो सोदीत आसता. कवी साद्या, सोंप्या उतरांनी हें सांगता.

कितलेशेच जाण
आपलीं दुख्खांच घेवन
म्हज्या फुड्यांत येताले.
रान्नीवयलें शीत वाळटात
तशे म्हजेर वाळटाले

दुसऱ्यांक तांच्या आव्हानात्मक वा कठीण टप्प्यांत आदार दिवप ही अर्थपूर्ण आनी दयाळू कृती आसूं येता. कठीण काळांतल्यान वचपी कोणाकूय तुमी आदार दिवंक शकता. मनशाक आपले विचार आनी भावना निवाडो करिनासतना उक्तावपाक दिवप म्हत्वाचें. केन्ना केन्ना, फकत आयकुपाक तयार आशिल्लो कोणूय आसप हेंचअविश्वसनीय रितीन सांत्वन दिवपी थारूंक शकता. दुख्ख सोंसप्याची नदर समजून घेवपाचो यत्न करून आनी तांची भावना मान्य करून त्यो वैध आसात हें तांकां सांगचें पडटा .

दरेकलो वेगवेगळो तरेन सामकार येता हें समजून घेवचें पडटा. कांय जाणांक आपल्या संघर्शा विशीं उक्तेपणान उलोवपाची इत्सा आसूं येता, जाल्यार कांय जाणांक चड गुप्तताय पसंत आसूं येता. तांचे शिमेचो आदर करचो पडटा. आनी देखून ह्या सगळ्या वावराचो आयकुप्याचेर ताण येवप सभावीक. आनी कवी आपले तेच मनस्थिती विशीं फुडल्या कडव्यांत सांगता:

कितली हुनसाण हांवें सोंसची
तांचो खतखतो भायर ओंततना.
तांचे जीणेचो धग शांत करतना.
तांकां आपलेंपण दाखयतना.

हें आनीहाचे फुडलें कडवें वाचून म्हाका ‘खामोशी’ ह्या पोरन्या हिंदी चित्रपटाचो उगडास आयलो. १९७० तल्या असित सेनान दिग्दर्शित केल्ल्या ह्या सिनेमांत वहिदा रेहमान ही मानिकोमांत म्हळ्यार पिश्यांचा हॉस्पिटलांत काम करपी नर्स. आपल्या पेशंटांक मोग आनी करुणा दाखोवन बरे करतां करतां भावनीक नदरेन तांच्या लागीं येता आनी मागीर आपल्या भावनांक तोंड दिवंक शकनाशिल्ल्यान स्वताच विक्षिप्त जाता. आनी विडंबन म्हळ्यार तिका त्याच हॉस्पिटलांत दाखल करतात. देखून हेरांच्या भावनांचेर सावळी घालची न्हय वा स्वता तातूंत व्हावंन वचना हाची जतनाय घेवप गरजेचें. दयाळू आसप आनी मदत करपाक तयार आसप हें केन्ना केन्नाय स्वताचेर खर विपरीत परिणाम करूंक शकता.

हेरांक आदार वा समुपदेशन दिवपी भुमिकेंत काम करपी मनशांक समुपदेशनाची गरज पडटा हें नवें न्हय. हाका मानसशास्त्रांत 'बदलीं आघात'(vicarious trauma ) वा 'करुणेची तकालस' (compassion fatigue )अशें म्हण्टात. हेरांच्या समस्यांक आनी भावनीक आव्हानांक सतत तोंड दिवप हें सोंपें न्हय. स्वताच्या भावनांचेर प्रक्रिया करपाक आनी आनी तांचें वेवस्थापन करपाक सुवात आसप गरजेचें. दरेकल्याचे आपले वैयक्तीक संघर्श आसतात पूण हेरांच्या वेदना आनी दुख्खाचो सतत संपर्क आयल्यार स्वता 'बर्नआउवट' जावंक शकता. मानसीक आनी भावनीक लवचीकपणा दाखोवन स्वताच्या बरेपणाकडेन तडजोड करिनासतना हेरांक प्रभावी आनी सहानुभूतीपूर्ण आदार दिवप हे एक व्हड आव्हान आनी ह्या आव्हानाक तोंड दिवन 'दुख्खाचो निवोळ ओंततना/ जाल्ली जखम भरपाक' कवी निमाणेकडेन स्वताच एक वाळणी सोदता. कविता ल्हान पूण संक्षिप्त उतरांनी आनी जित्या जिव्या प्रतिमांनी ती वाचप्याचेर परिणाम करता.

- शैलेंद्र मेहता

[कविता] वाळणी (संजय बोरकार)

 

वाळणी


कितलेशेच जाण
आपलीं दुख्खांच घेवन
म्हज्या फुड्यांत येताले.
रान्नीवयलें शीत वाळटात
तशे म्हजेर वाळटाले.

कितली हुनसाण हांवें सोंसची
तांचो खतखतो भायर ओंततना.
तांचे जीणेचो धग शांत करतना.
तांकां आपलेंपण दाखयतना.

आतां,
म्हाकाय एक वाळणी जाय
मनांतलो खतखतो ओंतपाक.
दुख्खाचो निवोळ ओंततना
जाल्ली जखम भरपाक...


******

-  संजय बोरकार [दसेंबर, २०२३]

 

 

कवी आनी हक्क-मान

 

   

ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್

2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್ ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್.
ಮಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ - 4 (2023-)
मयन्याचो कवी - ४ (२०२३-)
1. Felcy Lobo Derebail
2. Dr.Purnananda Chari

3. Prakash D Naik
4. N.Balakrishna Malya

5. Monica DSa Mathias

6. Ivan Miyar

7. Sanjay Borkar
 
ಮಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ - 3 (2019-20)
मयन्याचो कवी - ३ (२०१९-२०)
Moineachyo Kovita
1. John Suntikoppa
2. Shailendra Mehta
3. Rupali Mauzo Kirtani
4. Manoj N Kamath
5. Sangeeta Naik
6. Guadalupe Dias
7. Lawrence V Barboza
8. Neelba Khandelkar
9. Urjita Bhobe
10. Amey Naik
11. Smitha Shennoy
12. Glanish Martis
Poet of the Year 2020

Neelba Khandekar
ಮಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ - 2 (2006-7)
मयन्याचो कवी - २ (२००६-७)
Utrant Sutram
1. Kavyadas
2. Melwin Pinto Nirude
3. Eddie Sequeira
4. Gerry Dmello
5. Anthony Barkur
6. Clarence Kaikamba
7. Melvin J Vas
8. Fr.George Olivera
9. Francis Furtado
10. Vincy Melkar
11. Aryan Taccode
12. Violet Pereira
Poet of the Year 2007

 
Anthony Barkur
ಮಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ - 1 (2005-6)
मयन्याचो कवी - १ (२००५-६)
Tinterant Pinturam
1. HM Pernal
2. Anil Pernal
3. Maxim Lobo, Spain
4. Wilson Kateel
5. Melwin Pernal
6. Prasann Niddodi
7. Wilfred Lobo Padil
8. Vincy Pinto Anjelore
9. Avina Miyar
10. Nandini
11. Robert Fernandes
12. Arthur M Pereira
Poet of the Year 2006

 HM Pernal
ಆಶಾವಾದಿ ಪ್ರಕಾಶನ್
 
ಪ್ರಗತಿಶೀಲ್ ಬರಯ್ಣಾರ್

Buffer Email Facebook Google LinkedIn Print


Copyright 2003 - 2023
All rights reserved. This site is property
Ashawadi Prakashan.
All poinnari.com content are copyrighted and may not be copied / modified in any way.
Send questions or comments to:
editor
   [Archive / Links]