ಪಯ್ಣಾರಿ.ಕೊಮ್ Poinnari.Com: Konkani Research, Konkani Study, Progressive Konkanni Literature, Konkani Writing, Konkani Poetry, Creative Writing, Konkani Books, Konkani Association, Konkani Work, Fiction Writing, Poetry Criticism, Poetry Contests, Writing C

ಕವಿ ಆನಿ ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್ - 4.

ಲುವಿಸ್ ಬಾಬ್ ಮಸ್ಕರೇನ್ಹಸ್ ಸ್ಮಾರಕ್ ಮಯ್ನ್ಯಾಚಿ ಕವಿತಾ

ಇತಿಹಾಸಕಾಳಾಸಾವನ್ ಮನ್ಶಾಚಿ ಸಂಸ್ಕೃತಾಯ್, ವಿಜ್ಞಾನ್ ಆನಿ ದಿಸಪ್ಟ್ಟೆ ಜಿಣೆಚೆರ್ ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚೊ ಮ್ಹತ್ವಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಆಸಾ. ಸಂವ್ಸಾರಭರಾಂತ್ಲ್ಯಾ ವೆಗ್ವೆಗ್ಳ್ಯಾ ಸಂಸ್ಕೃತಾಯಾಂನಿ ಸವ್ಣಿಂ ಪ್ರತೀಕಾಂಚ್ಯಾ ರೂಪಾಂತ್ ದಿಸ್ತಾತ್. ದೆಖೀಕ್- ಗರುಡ್ ಹೆಂ ಅಮೆರಿಕೆಂತ್ಲ್ಯಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಚೆಂ ಆನಿ ಬಳ್ಗ್ಯಾಚೆಂ ಪ್ರತೀಕ್. ಭಾರ್ತೀಯ್ ಪರಂಪರೆಂತ್ ಗರುಡ್ ಆನಿ ಜಟಾಯೂಚ್ಯೊ ಕಾಣ್ಯೊ ಆಮ್ಕಾಂ ಸಾಂಪ್ಡಟಾತ್. ಪುರ್ವಿಲ್ಲ್ಯಾ ಇಜಿಪ್ತ್ ಸಂಸ್ಕೃತಾಯೆಂತ್ ಆಯ್ಬಿಸ್ ಸುಕ್ಣ್ಯಾಚೊ ಸಂಬಂದ್ ‘ಥೊಥ್’ ಹ್ಯಾ ಗಿನ್ಯಾನಾಚ್ಯಾ ದೆವಾಕಡೆನ್ ಆಶಿಲ್ಲೊ. ಅರೆಬಿಯನ್ ನಾಯ್ಟ್ಸ್, ಜಾತಕ್ ಕಥಾ , ಪಂಚ್ತಂತ್ರ್ ಸಾರ್ಕ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ಲೆಗೀತ್ ಮನ್ಶಾಂವರಿ ಉಲೊವ್ಪಿ ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚ್ಯೊ ಅನೆಕ್ ಕಥಾ ಆಸಾತ್. ಮೊರಾಚೆಂ ಪ್ರತೀಕ್ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಸಂಸ್ಕೃತಾಯಾಂನಿ ದಿಸ್ತಾ.

ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚೆಂ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ಹೆ ಕವಿತೆಂತ್ ಮನೀಸ್ ಆನಿ ಸವ್ಣಿಂ ಹಾಂಚೆಮದಿಂ ತುಳಾ ಕರೂನ್ ಎಕಾ ವೆಗ್ಳೊ ಆಯಾಮ್ ಮುಖಾರ್ ದವ್ರತಾ.

ಹ್ಯಾ ಮ್ಹಯ್ನ್ಯಾಚೊ ಕವಿ ಹಕ್ಕ್ ಆನಿ ಮಾನ್ ಹೆ ಕವಿತೆಕ್ ಫಾವ್ ಜಾಲಾ. ಸೃಶ್ಟೀಚಿ ರಚ್ಣೂಕ್ ಕರ್ತನಾ ದೆವಾನ್ ಮನ್ಶಾಕ್ ರೂಪ್ ದಿಲೆಂ ಪೂಣ್ ಗುಣ್ ಮಾತ್ ದಿಲೆನಾತ್, ಘಡ್ಯೆ ತೆ ಗುಣ್ ಹೆರ್ ಜನಾವ್ರಾಂಖಾತೀರ್ ತಾಣೆಂ ದವ್ರಿಲ್ಲೆ ಆಸತ್ ಅಸೊ ಉಪ್ಹಾಸಾಚೊ ಸೂರ್ ಉಕ್ತಾವನ್ ಕವಿತೆಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಜಾತಾ. ಮನ್ಶಾಕಡೆನ್ ಪಡ್ಮುರಪಣ್ ಆನಿ ಬೈಮಾನಪಣ್ ಆಶಿಲ್ಲ್ಯಾನ್ ತೊ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ರಚ್ಣಾರಾಕ್ ವಿಸ್ರತಾ ಅಶೆಂ ಕವಿ ಥೆಟ್ ಸಾಂಗೀನಾ ಪೂಣ್ ಸುರ್ವೆಚ್ಯೊಒಳಿ ವಾಚ್ಲ್ಯಾಉಪರಾಂತ್ ಮನಾಂತ್ ತಶಿ ಭಾವ್ನಾ ನಿರ್ಮಾಣ್ ಜಾವ್ಪ್ ಸಭಾವೀಕ್.

ಆಪ್ಲ್ಯಾಕ್ ಕೊಣೆ ಆಯ್ಕುಚೆಂ ಆನಿ ಆಪ್ಲಿ ತೊಖ್ಣಾಯ್ ಕರ್ಚಿ ಅಸೊ ಹೆತ್ ಮನಾಂತ್ ಬಾಳ್ಗೂನ್ ಸವ್ಣೆಂ ಗಾಯ್ನಾ. ಹೆರಾಂಚ್ಯಾ ತೊಖ್ಣಾಯೆಕ್ ಆಶೆಲ್ಲೊ ಮನೀಸ್ ಮಾತ್ ತಸೊ ವಾಗ್ತಾ. ಪೂಣ್ ಸಕಾಳಿಂ ಫುಡೆಂ ಮನೀಸ್ ಜಾಗೊ ಜಾವಂಚ್ಯಾ ಆದೀಂಚ್ ಸವ್ಣಿಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ನಿರ್ಮಿಕಾಚೆ ದೀನ್ವಾಸ್ ಮಾಗುಂಕ್ ಆಪ್ಲೆಂ ಗಾಯ್ನ್ ಸುರು ಕರ್ತಾತ್ ಅಶಿ ಕಲ್ಪನಾ ಕವಿ ಕರ್ತಾ.ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸುರೆಲ್ ಗೀತಾಂನಿ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ ಸಂಗೀತಾಚೆರ್ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲಾ. ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಸಂಗೀತಕಾರಾಂಕ್ ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಗಾಯ್ನಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ ಮೆಳ್ಳ್ಯಾ ಆನಿ ಕಾಂಯ್ ಜಾಣ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ರಚ್ನಾಂನಿ ತಾಚೆಂ ಅನುಕರಣ್ ಲೆಗೀತ್ ಕರ್ತಾತ್. ದೆಖೀಕ್- ನಾಈಟೀಂಗೆಲ್, ಕೊಗೂಳ್ ಹಿಂ ಸವ್ಣಿಂ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಸೊಬೀತ್ ಗಾಯ್ನಾಕ್ ಲಾಗೂನ್ ಫಾಮಾದ್ ಆಸಾತ್. ದೆಖೂನ್ ಮನ್ಶಾನ್ ಸವ್ಣ್ಯಾಚಿ ದೆಖ್ ಘೆವ್ಚಿ ಆನಿ ದೆವಾಚಿ ಯಾದ್ ಕಾಡೂನ್ ತಾಕಾ ಆರ್ಗಾಂ ಒಂಪ್ಚಿಂ ಅಶೆಂ ಕವೀಕ್ ದಿಸ್ತಾ. ಅನೆಕ್ ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ಜಾತೀಂಕ್ ಮನೀಸ್ ಪೊಸ್ತಾ. ಕೀರ್, ಕೆನ್ರಿ, ಪೆರಾಕೀಟ್, ಸಾಳೊರಿ ಹಿಂ ಸುಕ್ಣಿಂ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ ಉಲೊವ್ಪಾಚಿ ನಕ್ಕಲ್ ಕರ್ಪಾಚಿ ತಾಂಕ್ ಆಶಿಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸಹ್ಚರ್ ಪ್ರಾಣಿ ಮ್ಹಣೂನ್ ಲೊಕ್ಪ್ರಿಯ್ ಆಸಾತ್. ಮನೀಸ್ ತಾಂಚಿ ನಕ್ಕಲ್ ಕರೀನಾ. ತೊ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ವ್ಯಾಪಾಂತ್ ಘುಸ್ಪೂನಆಸತಾ. ಪೂಣ್ ಕವಿ ಮ್ಹಂಟಾ '...ದೆವಾಕ್ ವಾಂಕಾಣಸೂನ್ ಸ್ತುತಿ ಗೀಂತ್ ಮ್ಹಣ್ಚಿಂ / ತೆ ಪಕ್ಷ್ಯಾಂಚೆ ಮರ್ದೀನ್ ಮನಾಕ್ ಶುದ್ಧ್ ಕರೂನ್ / ಸಕಾಳ್ ಉಠಾನು ಆಮ್ಕಾಂ ಸ್ತುತಿಗೀತ್ ಮ್ಹಣೂಯಾಂ.’ ಆನಿ ದಿಸಾಚಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಗೀತಾಂ ಗಾವ್ನ್ ಕರೂಯಾ.

ಮುಕ್ತಪಣಾನ್ ಮಳ್ಬಾಂತ್ ಉಡಪ್ ಹೆಂ ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚೆಂ ಆನೀಕ್ ಎಕ್ ಖಾಶೆಲಪಣ್. ಫುಡ್ಲ್ಯಾ ಖಿಣಾಕ್ ಕಿತೆಂ ಜಾತ್ಲೆಂ ಹಾಚೊ ಹುಸ್ಕೊ ತಾಂಚ್ಯಾ ಮನಾಂತ್ ನಾಸ್ತಾ. ಹಾಚ್ಯಾ ಉರ್ಫಾಟೆಂ ಮನೀಸ್ ಧರ್ತರೆಕ್ ದಸೂನ್ ರಾವ್ತಾ. ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಚಿಂತ್ನಾಚ್ಯಾ ಆಣಿ ಹುಸ್ಕ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ವಜ್ನಾಪೊಂದಾ ಖರ್ಶೆತಾ, ನಿರ್ಶೆತಾ. ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಹುಸ್ಕ್ಯಾಂಚೆರ್ ಜೈತ್ ಮೆಳೊವ್ನ್ ಮನ್ಶಾನ್ ಲೆಗೀತ್ ಮಳ್ಬಾಂತ್ ಮುಕ್ತ್ ಜಾವ್ನ್ ಉಡ್ಚೆಂ ಅಶೆಂ ಕವೀಕ್ ದಿಸ್ತಾ. ಮನ್ಶಾಚೆ ಜಿಣೆಂತ್ ಪಾವ್ಲಾಪಾವಲಾರ್ ಸ್ಪರ್ಧಾ ದೆಖೂನ್ ಜೀವಿತ್ ಸೊಂಪೆಂ ನಾ. ಭಾಗ್ಯ್, ದುರ್ಭಾಗ್ಯ್ ಆನಿ ಜಿವೀತ್ ವಾ ಮರಣ್ ಹ್ಯಾ ಚಕ್ರಾಂತ್ ಘುಸ್ಪಲ್ಲಿ ಮನೀಸಜಾತ್ ಬರೆಚ್ ಫಾವ್ಟ್ ಧೀರ್ ಸೊಡ್ಟಾ, ಆಪ್ಲೆಂ ಬಳ್ಗೆಂ ವಿಸ್ರತಾ ಆನಿ ಪರ್ಸ್ಥಿತೀಮುಖಾರ್ ದಿಮಿ ಮಾರೂನ್ ಹಾರ್ ಮಾನ್ತಾ. ಅಶಾ ವೆಳಾರ್ ಸವ್ಣ್ಯಾಕಡ್ಲ್ಯಾನ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ ಘೆವ್ನ್ ಮನ್ಶಾನ್ ಶರಣ್ ವಚೂಂಕ್ ಫಾವಾ ದೆಖೂನ್ 'ಥಾಂಬ್ಚ್ಯಾಕ್ ದೀಯ್ನಾ ಕ್ಷಣ್ ಶ್ವಾಸ್ ಖೆಳೂಕಯ್ / ಪಾಂಖಾಂ ದುಖ್ಚೆ ಪರೆನ್ ಉಡ್ಚೆಂ ನಾ ಸೊಡೂಂಯಾ', ಹ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಕವಿ ಮನ್ಶಾಕ್ ಎಕ್ ವೆಗ್ಳಿ ಉರ್ಬಾ ದಿತಾ. ಮನ್ಶಾಕ್ ಧ್ಯೆಯ್ ಆಸ್ಪಾಚೆಂ ಮ್ಹತ್ವ್ ಆನಿ ಜಿಣೆಚ್ಯಾ ಪ್ರವಾಸಾಂತ್ ಮಾರ್ಗದ್ರ್ಶನ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ಉದ್ದೆಶಾಚಿ ಜಾಣ್ವಿಕಾಯ್ ಸವ್ಣ್ಯಾಂಕಡ್ಲ್ಯಾನ್ ಶಿಕುಂ ಯೆತಾ. ಉಡ್ಪಾಚಿ ಆನಿ ವ್ಹಡ್ ಪ್ರದೆಶ್ ಸೊದೂನ್ ಕಾಡ್ಪಾಚಿ ತಾಂಕ್ ಆಶಿಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಸುಕ್ಣಿಂ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಚೆಂ ಪ್ರತೀಕ್. ಮನ್ಶಾಂಕ್ ವೈಯ್ಕ್ತೀಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಾಚೊ ಫಾಟ್ಲಾವ್ ಕರ್ತನಾ ಹೆರಾಂಚೆ ಹಕ್ಕ್ ಆನಿ ಮರ್ಯಾದಾಂಕ್ ಆದರ್ ದಿವ್ನ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ್ ಜಬಾಬದಾರಪಣಾನ್ ಆಪ್ಣಾವಪಾಚಿ ಯಾದ್ ಯೆವಂಕ್ ಸಕ್ತಾ.

ಆಪ್ಲೆ ಚೊಚೀಂತ್ ಕಿತೆಂ ಮೆಳ್ಟಾ ತೆಂ ಆಪ್ಲೆಂ ಭಾಗ್ಯ್ ಸಮ್ಜೂನ್ ಸವ್ಣಿಂ ಜೆಂ ಮೆಳ್ಟಾ ತಾಂತ್ಲೊ ವಾಂಟೊ ಜತ್ನಾಯೆನ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ಹಾಡೂನ್ ತಾಂಚೆಯ್ ಪೊಟ್ ಭರ್ತಾತ್. ಫಕತ್ ಆಪ್ಲ್ಯಾಚ್ ಸುವಾರ್ಥಾಚೆರ್ ತಾಂಚಿ ನದರ್ ನಾಸ್ತಾ. ಆವ್ಹಾನಾಂಚೆರ್ ಮಾತ್ ಕರ್ಪಾಕ್ ಸವ್ಣಿಂ ಉಲ್ಲೆಖನೀಯ್ ಲವ್ಚೀಕಪಣ್ ದಾಖಯ್ತಾತ್. ಮನೀಸ್ ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂ ಕಡ್ಲ್ಯಾನ್ ಪ್ರೆರ್ಣಾ ಘೆವ್ನ್ ಆಡ್ಮೆಳಿಂ ಆನಿ ಅಡ್ಚಣೀಂತ್ಲ್ಯಾನ್ ಪರ್ತೂನ್ ಉಡಿ ಮಾರ್ಪಾಚೆಂ ಮಾನ್ಸೀಕ್ ಆನಿ ಭಾವ್ನೀಕ್ ಬಳ್ಗೆಂ ತಯಾರ್ ಕರೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾ. ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂನಿ ಮನ್ಶಾಚ್ಯಾ ಇತಿಹಾಸಾಚೆರ್ ಆಪ್ಲಿ ಛಾಪ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾ. ಸುಕ್ಣ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ವಾಗ್ಣುಕೆಚೆಂ ನಿರಿಕ್ಷಣ್ ಆನಿ ಸಮ್ಜೂನ್ ಘೆವ್ನ್ ಮನ್ಶಾಕ್ ಜಿಣೆಚ್ಯಾ ಆಂಗಾಂತ್ಲ್ಯಾನ್, ಅನುಕೂಲತಾಯ್ ಆನಿ ಲವ್ಚೀಕಪಣ್ ತೆ ಸಂವಾದ್ ಆನಿ ಸಹ್ಕಾರ್ಯಾ ಮೆರೆನ್ ಮೊಲಾದೀಕ್ ಮ್ಹಾಯ್ತಿ ಮೆಳೂಂಕ್ ಶಕ್ತಾ. ಹೆ ಧಡೆ ವೈಯ್ಕ್ತೀಕ್ ವಾಡ್, ಬರೆಪಣ್ ಆನಿ ಸೈಮೀಕ್ ಜಗಾಕಡೆನ್ ಖೊಲಾಯೆನ್ ಸಂಬಂದ್ ದವ್ರಪಾಕ್ ಯೊಗ್ದಾನ್ ದಿವಂಕ್ ಶಕ್ತಾತ್. ಆನಿ ದೆಖೂನ್ 'ತಾಂಚೆ ಮುಖಾರ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಅಸ್ತಿತ್ವ್ ನಾ ಮೊಲಾದೀಕ್' ಹ್ಯಾ ಉತ್ರಾಂನಿ ಕವಿತಾ ಸೊಂಪ್ತಾ.

- ಶೈಲೇಂದ್ರ ಮೆಹ್ತಾ

[ಕವಿತಾ] ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚೆ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ (ಎನ್. ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಮಲ್ಯ, ಕೊಚಿನ್)

ಸವ್ಣ್ಯಾಂಚೆ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ದೆವಾನ್ ತಾಗೆಲೆಂ ರೂಪ್ ದಿಲೆಂ ಖಯ್ ಮನ್ಶಾಕ್ ರೂಪ್ ಮಾತ್ರ್ ವೆ ದಿಲೆಂ, ಎಕ್ ಗುಣ್ ನಾ ತಾಗೆಲೆ ? ಅನ್ಯ್ ಪ್ರಾಣ್ಯಾಂಖಾತೀರ್ ಸಂಬಾಳೂನ್ ವೆ ದವ್ರಿಲೆಂ ಮಾಗೀರ್ ಮನೀಸಾಕ್ ರಚಿಲೆಂ ಬಿ ತಾಣೆಂ ಆಸ್ತಲೆ ಮನೀಸ್ ಸಕಾಳಿಂ ಉಠಾಂವ್ಚೆ ಭೊ ಪಯ್ಲೀಂಚ್ ನಿದೆಚ್ಯಾ ಖೊಲಾಯೆನ್ ಪೊಂವ್ತಾ ಆಸ್ತಾನಾ ನಿದೆಕ್ ಅಂತ್ ಕರೂನ್ ದಿನ್ ಶೂರು ಕರೂಂಕ್ ದಿನ್ವಾಸ್ ಸಾಂಗು ಸವ್ಣಿಂ ಜಾಗೊ ಜಾತ್ಲಿಂ ಫಾಂತ್ಯಾರ್ ಸೂರ್ಯಾಚಿ ರಶ್ಮಿ ಪಾವಂಚೆ ಮುರ್ಥಮಚ್ ದೆವಾಕ್ ವಾಂಕಾಣಸೂನ್ ಸ್ತುತಿ ಗೀಂತ್ ಮ್ಹಣ್ಚಿಂ ತೆ ಪಕ್ಷ್ಯಾಂಚೆ ಮರ್ದೀನ್ ಮನಾಕ್ ಶುದ್ಧ್ ಕರೂನ್ ಸಕಾಳ್ ಉಠಾನು ಆಮ್ಕಾಂ ಸ್ತುತಿಗೀತ್ ಮ್ಹಣೂಯಾಂ ಆಶ್ರಯ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಮಾಯ್ ಪ್ರಕೃತೀಕಡೆ ಆನಿ ಸಗ್ಳ್ಯಾಂಚೊ ಬಾಪಾ ಸ್ವಾಮಿ ದೆವಾಚೆ ಕಡೆನ್ ಉಪ್ಕಾರ್ ಸಾಂಗೂಚ್ಚಿಂ ತಿಂ ಪಕ್ಷ್ಯಾಂಚೆ ಸಾರ್ಖೆಂ ದಿಸಾಚೊ ಸುರ್ವಾತ್ ಗೀತಾಂ ಗಾಯೂನ್ ಕರೂಂಯಾ ಅತಾಂ ಹೊ ಕಾಳು ಚಾಂಗ್ ವೆ ತೊ ಆಸ್ತೊಲೊ ಆನಿ ಲಾಗಿ ಕ್ಷಣ್ ಕಿತೆಂ ಕಿ ದಾಖಯ್ತಲೊ ಕಸ್ಲೆಂ ತರಾಚೆಂ ಭಯ್ ಮನಾಂತ್ ವ್ಹರ್ನಾಸತನಾ ಮಳ್ಬಾರಿ ಉಬ್ಚಿ ತಿ ಸವ್ಣಿ ಸಂಗ್ ಉಡೂಂಯಾ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕ್ ಸಂವ್ಸಾರು ಜೀವ್ನ್ ಹಾಂಗಾ ಕಠೀನ್ ಭಾಗ್ಯ್ ದುರ್ಭಾಗ್ಯ್ ಆನಿ ಜಿವೀತ್ ವಾ ಮರಣ್ ಥಾಂಬ್ಚ್ಯಾಕ್ ದೀಯ್ನಾ ಕ್ಷಣ್ ಶ್ವಾಸ್ ಖೆಳೂಕಯ್ ಪಾಂಖಾಂ ದುಖ್ಚೆ ಪರೆನ್ ಉಡ್ಚೆಂ ನಾ ಸೊಡೂಂಯಾ ಭೂಂಯ್ಚೆ ದರ್ ಕೊನ್ಶಾಂತುಲೆ ಕೊಣೆಕೆಕ್ ವೆಂಚುಕಾ ಚೊಂಚ್ಯೆಂತ್ ಮೆಳೆಂಲೆಂ ತೆಂ ವಿಧಿತ್ ಮ್ಹಣ್ ಮಾನೂಕಾ ಪೊಟ್ ಭರುಂ ನಾ ತರಿ ಭೂರ್ಗ್ಯಾಂಚಿ ಯಾದ್ ಆಸೂಕಾ ಸ್ವಾರ್ಥ್ ಸೊಡ್ನು ಲಗೀಚಿ ಪಿಳ್ಗ್ಯಾಂಕ್ ವಿಚಾರೂಂಯಾ ಸಂವ್ಸಾರಾಂತ್ ಖಂಯ್ಚ್ ಆಸೊ ಪರ್ತೂಕಾ ಘರಾಂತ್ ಸುರ್ಯಾಚೊ ಅಸ್ತ್ ಜಾಂವ್ಚೆ ಮುರ್ಥಂ ವಪಾಸ್ ಘೂಡಾಂತ್ ದಿಖ್ಚೆ ರುಕಾ ಖಾಂದ್ಯಾರ್ ಬೆಸೂನ್ ದೆವಾಕ್ ನಮನ್ ಸುಪ್ತ್ ನ್ಹಿದೆ ದೆವಿ ವ್ಹಾಂಟೀಂತ್ ಸ್ವಪ್ನಾಂಕ್ ಚೊವೂಂಯಾ ಸವ್ಣ್ಯಾಂಕ್ ಪಳಯ್ ಹಾ ! ಕಸ್ಲೆಂ ತಾಂಕಾಂ ನಶೀಬ್ ಮೆಳ್ಳೆಂ ಕಿತಿ ನಾ ಮೆಳ್ಳೆಂ, ಕರ್ನಾ ಮು ಕದರ್ ವಿಚಾರಾಂತ್ ವ್ಹಡ್ಪಣ್ ಪರಮ್ ಹಂಸಾಂವ್ರಿ ಜಲ್ಮ್ ತಾಂಚೆ ಮುಖಾರ್ ಆಮ್ಚೆಂ ಅಸ್ತಿತ್ವ್ ನಾ ಮೊಲಾದೀಕ್ ****** - ಎನ್. ಬಾಲಕೃಷ್ಣ ಮಲ್ಯ, ಕೊಚಿನ್ [ಸಪ್ತೆಂಬರ್, 2023]

	ಕವಿ ಆನಿ ಹಕ್ಕ್-ಮಾನ್
Kovi ani hokk-man - 4. Luis Bab Mascarenhas smarok Moineachi Kovita
Itihasokallasaun monxachi somskritai, vigonean ani disoptt'tte jinnecher sounneancho mhotvacho probhavo asa. Somvsarobhorantlea vegvegllea somskritayamni sounnim protikanchea rupant distat. Dekhik- gorudd hem omerikentlea svatontreachem ani bollgeachem protik. Bharti-i poromporent gorudd ani zottayucheo kanneo amkam sampddottat. Purvil'lea ijipt somskritayent aibis suknneacho sombond ‘thoth’ hea gineanachea devakodden axil'lo. Orebiyon naitts, zatok kotha , ponchtontr sarkea sahiteant legit monxamvori uloupi sounneancheo onek kotha asat. Morachem protik zaitea somskritayamni dista. Sounneanchem vhoddponn he kovitent monis ani sounnim hanchemodim tulla korun eka vegllo ayam' mukhar dourota. Hea mhoineacho kovi hokk ani man he kovitek favo zala. Srixttichi rochnnuk kortona devan monxak rup dilem punn gunn mat dilenat, ghoddye te gunn her zonaurankhatir tannem douril'le asot oso uphasacho sur uktaun kovitechi survat zata. Monxakodden poddmuroponn ani boimanoponn axil'lean to aplea rochnnarak visrota oxem kovi thett sangina punn survecheoolli vachleauporant monant toxi bhauna nirmann zaup sobhavik. Apleak konne aikuchem ani apli tokhnnai korchi oso het monant ballgun sounnem gaina. Heranchea tokhnnayek axel'lo monis mat toso vagta. Punn sokallim fuddem monis zago zaunchea adinch sounnim aplea nirmikache dinvas magunk aplem gain suru kortat oxi kolpona kovi korta.Suknneamni aplea surel gitamni monxachea songitacher probhavo ghala. Zaitea songitokarank suknneanchea gainantlean prernna mell'llea ani kaim zann aplea rochnamni tachem onukoronn legit kortat. Dekhik- naittingel, kogull him sounnim aplea sobit gainak lagun famad asat. Dekhun monxan sounneachi dekh gheuchi ani devachi yad kaddun taka argam ompchim oxem kovik dista. Onek suknneanchea zatink monis posta. Kir, kenri, perakitt, sallori him suknnim monxachea uloupachi nokkol korpachi tank axil'lean sohchor pranni mhonnun lokpriy asat. Monis tanchi nokkol korina. To aplea veapant ghuspunasota. Punn kovi mhontta '...Devak vankannosun stuti gint mhonnchim / te pokxeanche mordin monak xud'dh korun / sokall utthanu amkam stutigit mhonnuyam.’ ani disachi survat gitam gaun koruya. Muktoponnan mollbant uddop hem sounneanchem anik ek khaxeloponn. Fuddlea khinnak kitem zatlem hacho husko tanchea monant nasta. Hachea urfattem monis dhortorek dosun rauta. Aplea chintnachea anni huskeanchea vojnaponda khorxeta, nirxeta. Sogllea huskeancher zoit melloun monxan legit mollbant mukt zaun uddchem oxem kovik dista. Monxache jinnent paulapaular spordha dekhun jivit sompem na. Bhagy, durbhagy ani jivit va moronn hea chokrant ghuspol'li monisozat borech fautt dhir soddtta, aplem bollgem visrota ani porsthitimukhar dimi marun har manta. Oxa vellar sounneakoddlean prernna gheun monxan xoronn vochunk fava dekhun 'thambcheak diyna kxonn xvas khellukoi / pankham dukhche poren uddchem na soddumya', hea utramni kovi monxak ek veglli urba dita. Monxak dhyey aspachem mhotv ani jinnechea provasant margodrxon korpak ud'dexachi zannvikai sounneankoddlean xikum yeta. Uddpachi ani vhodd prodex sodun kaddpachi tank axil'lean suknnim svatontreachem protik. Monxank voiyktik svatontreacho fattlavo kortona heranche hokk ani moreadank ador divn svatontry zobabodaroponnan apnnaupachi yad yeunk xokta. Aple chochint kitem melltta tem aplem bhagy somzun sounnim jem melltta tantlo vantto zotnayen aplea bhurgeank haddun tanchey pott bhortat. Fokot apleach suvarthacher tanchi nodor nasta. Auhanancher mat korpak sounnim ul'lekhoni-i louchikoponn dakhoitat. Monis suknneam koddlean prernna gheun addmellim ani oddchonnintlean portun uddi marpachem mansik ani bhaunik bollgem toyar korunk xokta. Suknneamni monxachea itihasacher apli chhap soddlea. Suknneanchea vagnnukechem nirikxonn ani somzun gheun monxak jinnechea angantlean, onukulotai ani louchikoponn te somvad ani sohkarea meren moladik mhaiti mellunk xokta. He dhodde voiyktik vadd, boreponn ani soimik zogakodden kholayen sombond douropak yogdan divonk xoktat. Ani dekhun 'tanche mukhar amchem ostitv na moladik' hea utramni kovita sompta. - *Shailendra Mehta*
[kovita] Sounneanche Vhoddponn* (- N.Balakrishna Malya)*
Sounneanche Vhoddponn devan tagelem rup dilem khoi monxak rup matr ve dilem, ek gunn na tagele ? ony pranneankhatir somballun ve dourilem magir monisak rochilem bi tannem astole monis sokallim utthamvche bho poilinch nidechea kholayen pomvta astana nidek ont korun din xuru korunk dinvas sangu sounnim zago zatlim fantear sureachi roxmi paunche murthomoch devak vankannosun stuti gint mhonnchim te pokxeanche mordin monak xud'dh korun sokall utthanu amkam stutigit mhonnuyam axroi dimvchi mai prokritikodde ani soglleancho bapa svami devache kodden upkar sanguchchim tim pokxeanche sarkhem disacho survat gitam gayun korumya otam ho kallu chang ve to astolo ani lagi kxonn kitem ki dakhoitolo koslem torachem bhoi monant vhornasotona mollbari ubchi ti sounni song uddumya spordhatmok somvsaru jiun hanga kotthin bhagy durbhagy ani jivit va moronn thambcheak diyna kxonn xvas khellukoi pankham dukhche poren uddchem na soddumya bhumyche dor konxantule konnekek venchuka chonchyent mellemlem tem vidhit mhonn manuka pott bhorum na tori bhurgeanchi yad asuka svarth soddnu logichi pillgeank vicharumya somvsarant khoinch aso portuka ghorant sureacho ost zamvche murthom vopas ghuddant dikhche ruka khandear besun devak nomon supt nhide devi vhanttint svopnank chovumya sounneank polloi ha ! koslem tankam noxib mell'llem kiti na mell'llem, korna mu kodor vicharant vhoddponn porom' homsamvri zolm' tanche mukhar amchem ostitv na moladik **** - N. Balakrishna Malya**, Kochin [September, 2023]

	Kovi Ani Hokk-Man
कवी आनी हक्क-मान - ४. लुवीस बाब मस्करॆन्हस स्मारक मयन्याची कविता
इतिहासकाळासावन मनशाची संस्कृताय, विज्ञान आनी दिसपट्टे जिणेचेर सवण्यांचो म्हत्वाचो प्रभाव आसा. संवसारभरांतल्या वेगवेगळ्या संस्कृतायांनी सवणीं प्रतीकांच्या रूपांत दिसतात. देखीक- गरुड हें अमेरिकेंतल्या स्वातंत्र्याचें आनी बळग्याचें प्रतीक. भारतीय परंपरेंत गरुड आनी जटायूच्यो काणयो आमकां सांपडटात. पुर्विल्ल्या इजिप्त संस्कृतायेंत आयबिस सुकण्याचो संबंद ‘थोथ’ ह्या गिन्यानाच्या देवाकडेन आशिल्लो. अरेबियन नायट्स, जातक कथा , पंचतंत्र सारक्या साहित्यांत लेगीत मनशांवरी उलोवपी सवण्यांच्यो अनेक कथा आसात. मोराचें प्रतीक जायत्या संस्कृतायांनी दिसता. सवण्यांचें व्हडपण हे कवितेंत मनीस आनी सवणीं हांचेमदीं तुळा करून एका वेगळो आयाम मुखार दवरता. ह्या म्हयन्याचो कवी हक्क आनी मान हे कवितेक फाव जाला. सृश्टीची रचणूक करतना देवान मनशाक रूप दिलें पूण गुण मात दिलेनात, घडये ते गुण हेर जनावरांखातीर ताणें दवरिल्ले आसत असो उपहासाचो सूर उक्तावन कवितेची सुरवात जाता. मनशाकडेन पडमुरपण आनी बैमानपण आशिल्ल्यान तो आपल्या रचणाराक विसरता अशें कवी थेट सांगीना पूण सुरवेच्योओळी वाचल्याउपरांत मनांत तशी भावना निर्माण जावप सभावीक. आपल्याक कोणे आयकुचें आनी आपली तोखणाय करची असो हेत मनांत बाळगून सवणें गायना. हेरांच्या तोखणायेक आशेल्लो मनीस मात तसो वागता. पूण सकाळीं फुडें मनीस जागो जावंच्या आदींच सवणीं आपल्या निर्मिकाचे दीनवास मागुंक आपलें गायन सुरु करतात अशी कल्पना कवी करता.सुकण्यांनी आपल्या सुरेल गीतांनी मनशाच्या संगीताचेर प्रभाव घाला. जायत्या संगीतकारांक सुकण्यांच्या गायनांतल्यान प्रेरणा मेळ्ळ्या आनी कांय जाण आपल्या रचनांनी ताचें अनुकरण लेगीत करतात. देखीक- नाईटींगॅल, कोगूळ हीं सवणीं आपल्या सोबीत गायनाक लागून फामाद आसात. देखून मनशान सवण्याची देख घेवची आनी देवाची याद काडून ताका आर्गां ओंपचीं अशें कवीक दिसता. अनेक सुकण्यांच्या जातींक मनीस पोसता. कीर, कॅनरी, पॅराकीट, साळोरी हीं सुकणीं मनशाच्या उलोवपाची नक्कल करपाची तांक आशिल्ल्यान सहचर प्राणी म्हणून लोकप्रिय आसात. मनीस तांची नक्कल करीना. तो आपल्या व्यापांत घुस्पूनआसता. पूण कवी म्हंटा '...देवाक वांकाणसून स्तुती गींत म्हणचीं / ते पक्ष्यांचे मर्दीन मनाक शुद्ध करून / सकाळ उठानु आमकां स्तुतिगीत म्हणूयां.’ आनी दिसाची सुरवात गीतां गावन करूया. मुक्तपणान मळबांत उडप हें सवण्यांचें आनीक एक खाशेलपण. फुडल्या खिणाक कितें जातलें हाचो हुस्को तांच्या मनांत नासता. हाच्या उरफाटें मनीस धर्तरेक दसून रावता. आपल्या चिंतनाच्या आणि हुस्क्यांच्या वजनापोंदा खरशेता, निरशेता. सगळ्या हुस्क्यांचेर जैत मेळोवन मनशान लेगीत मळबांत मुक्त जावन उडचें अशें कवीक दिसता. मनशाचे जिणेंत पावलापावलार स्पर्धा देखून जीवित सोंपें ना. भाग्य, दुर्भाग्य आनी जिवीत वा मरण ह्या चक्रांत घुस्पल्ली मनीसजात बरेच फावट धीर सोडटा, आपलें बळगें विसरता आनी परस्थितीमुखार दिमी मारून हार मानता. अशा वेळार सवण्याकडल्यान प्रेरणा घेवन मनशान शरण वचूंक फावा देखून 'थांबच्याक दीयना क्षण श्वास खेळूकय / पांखां दुखचे परेन उडचें ना सोडूंया', ह्या उतरांनी कवी मनशाक एक वेगळी उर्बा दिता. मनशाक ध्येय आसपाचें म्हत्व आनी जिणेच्या प्रवासांत मार्गदर्शन करपाक उद्देशाची जाणविकाय सवण्यांकडल्यान शिकूं येता. उडपाची आनी व्हड प्रदेश सोदून काडपाची तांक आशिल्ल्यान सुकणीं स्वातंत्र्याचें प्रतीक. मनशांक वैयक्तीक स्वातंत्र्याचो फाटलाव करतना हेरांचे हक्क आनी मर्यादांक आदर दिवन स्वातंत्र्य जबाबदारपणान आपणावपाची याद येवंक शकता. आपले चोचींत कितें मेळटा तें आपलें भाग्य समजून सवणीं जें मेळटा तांतलो वांटो जतनायेन आपल्या भुरग्यांक हाडून तांचेय पोट भरतात. फकत आपल्याच सुवार्थाचेर तांची नदर नासता. आव्हानांचेर मात करपाक सवणीं उल्लेखनीय लवचीकपण दाखयतात. मनीस सुकण्यां कडल्यान प्रेरणा घेवन आडमेळीं आनी अडचणींतल्यान परतून उडी मारपाचें मानसीक आनी भावनीक बळगें तयार करूंक शकता. सुकण्यांनी मनशाच्या इतिहासाचेर आपली छाप सोडल्या. सुकण्यांच्या वागणुकेचें निरिक्षण आनी समजून घेवन मनशाक जिणेच्या आंगांतल्यान, अनुकूलताय आनी लवचीकपण ते संवाद आनी सहकार्या मेरेन मोलादीक म्हायती मेळूंक शकता. हे धडे वैयक्तीक वाड, बरेपण आनी सैमीक जगाकडेन खोलायेन संबंद दवरपाक योगदान दिवंक शकतात. आनी देखून 'तांचे मुखार आमचें अस्तित्व ना मोलादीक' ह्या उतरांनी कविता सोंपता. - शैलेंद्र मेहता
[कविता] सवण्यांचे व्हडपण (एन. बालकृष्ण मल्य)
सवण्यांचे व्हडपण देवान तागेलें रूप दिलें खय मनशाक रूप मात्र वे दिलें, एक गुण ना तागेले ? अन्य प्राण्यांखातीर संबाळून वे दवरिलें मागीर मनीसाक रचिलें बी ताणें आसतले मनीस सकाळीं उठांवचे भो पयलींच निदेच्या खोलायेन पोंवता आसताना निदेक अंत करून दिन शूरू करूंक दिनवास सांगू सवणीं जागो जातलीं फांत्यार सूर्याची रश्मी पावंचे मुर्थमच देवाक वांकाणसून स्तुती गींत म्हणचीं ते पक्ष्यांचे मर्दीन मनाक शुद्ध करून सकाळ उठानु आमकां स्तुतिगीत म्हणूयां आश्रय दिंवची माय प्रकृतीकडे आनी सगळ्यांचो बापा स्वामी देवाचे कडेन उपकार सांगूच्चीं तीं पक्ष्यांचे सारखें दिसाचो सुरवात गीतां गायून करूंया अतां हो काळु चांग वे तो आसतोलो आनी लागी क्षण कितें की दाखयतलो कसलें तराचें भय मनांत व्हरनासतना मळबारि उबची ती सवणी संग उडूंया स्पर्धात्मक संवसारु जीवन हांगा कठीन भाग्य दुर्भाग्य आनी जिवीत वा मरण थांबच्याक दीयना क्षण श्वास खेळूकय पांखां दुखचे परेन उडचें ना सोडूंया भूंयचे दर कोनशांतुले कोणेकेक वेंचुका चोंच्येंत मेळेंलें तें विधित म्हण मानूका पोट भरूं ना तरी भूर्ग्यांची याद आसूका स्वार्थ सोडनु लगीची पिळग्यांक विचारूंया संवसारांत खंयच आसो परतूका घरांत सुर्याचो अस्त जांवचे मुर्थं वपास घूडांत दिखचे रुका खांद्यार बेसून देवाक नमन सुप्त न्हिदे देवी व्हांटींत स्वप्नांक चोवूंया सवण्यांक पळय हा ! कसलें तांकां नशीब मेळ्ळें किती ना मेळ्ळें, करना मू कदर विचारांत व्हडपण परम हंसांवरी जल्म तांचे मुखार आमचें अस्तित्व ना मोलादीक **** - एन. बालकृष्ण मल्य, कोचीन [सप्तेंबर, २०२३**]

	कवी आनी हक्क-मान


ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್

2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್ ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್.