![]() |
|
[ಸಂಪಾದಕೀಯ್
- 21]
ಸಾಮಾಜಿಕ್
ಮಾಧ್ಯಮಾಂ, ಧರ್ಮ್ ಅನಿ ಮನಿಸ್ |
|
ಮನ್ಶಾಚೊ
ಇತಿಹಾಸ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಪ್ರಕಾರ್ ರಾನಾಂನಿ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಆಸ್ಲೊ ಮನೀಸ್
ಫಾತ್ರಾಂತ್ ಪಯ್ಲೊ ಸೊಧ್ ಕರುನ್, ಫಾತ್ರಾಚ್ಯಾ ಯುಗಾಂತ್ ರೊದಾಂ,
ಆಯ್ದಾಂ/ಹಾತೆರಾಂ ಕರುನ್ ದೀಸ್ ಕಾಡ್ತಾಲೊ. ಹಿಂ ಆಯ್ದಾಂ ವ್ಹಾಪಾರ್ನ್
ಶಿಕಾರಿ ಕರ್ತಾಲೊ ಆನಿ ಅಪ್ಲೆಂ ಪೋಟ್ ಭರ್ತಾಲೊ. ಉಪ್ರಾಂತ್ ಕಿಟಾಳಾಚೊ
ಸೊಧ್ ಜಾಲೊ, ಉಜ್ಯಾಚೊ ಸೊಧ್ ಜಾಲೊ ಆನಿ ಸೊಧ್ ಮುಖಾರುನ್ ಗೆಲೊ.
ಆತಾಂಚೊ ಸಮಾಜಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಚೊ ಯುಗ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಮನೀಸ್ ಅಪ್ಣಾಕ್‌ಚ್
ಪರ್ಕಿ ಕಸೊ ಜಾಲಾ ಆನಿ ಅಪ್ಣಾನ್ ಜಿಯೆಂವ್ಚೆಂ ಸಯ್ತ್ ಹೆರಾಂಕ್
ಧಾಖಂವ್ಚೆಪಾಸತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಜಾಲಾಂ.
ಜಾಂವ್ ಫಾತ್ರಾಚೊ ಕಾಳ್ ವಾ ಮಾಧ್ಯಮಾಚೊ ಕಾಳ್, ಬರೆಂ ಆನಿ ವಾಯ್ಟ್
ಸರ್ವ್ ಕಾಳಾರ್ ಆಸ್ಲೆಂ, ಜಿತ್ಲೆ ಮಾಪಾನ್ ಆಧುನಿಕತಾ ಆಮ್ಚೆ
ಜಿಣ್ಯೆಚೊ ವಾಂಟೊ ಜಾಲೊಗಿ ತಿತ್ಲೆಚ್ ಮಾಪಾನ್ ಕೃತಕ್‌ಪಣ್, ಮುಖೊಟಿಂ
ನ್ಹೆಸಾಪ್, ಧಾಖವ್ಪ್, ಫಟಿ ಸಯ್ತ್ ಮ್ಹಣ್ಚೆಂ ಕೊಣೆಂಯ್ ನೆಗಾರ್
ಕರ್ಚೆಪರಿಂ ನಾ. ಪಾರ್ವೆ ಎಕಾ ತೆಂಪಾರ್ ಎಕಾಮೆಕಾ ಸಂಪರ್ಕಾಚೆಂ
ಮಾಧ್ಯಮ್ ಜಾವ್ನ್ ವ್ಹಾಪಾರ್ ಜಾತಾಲೊ ಕಂಯ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ ಧೂತ್ ಆಯ್ಲೆ,
ತಪ್ಪಾಲ್ ಆಯ್ಲೆಂ, ಟೆಲಿಗ್ರಾಮ್ ಆಯ್ಲೆಂ, ಫೊನಾಂ ಆಯ್ಲಿಂ, ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂ
ಆಯ್ಲಿಂ, ಟಿವಿ, ಅಂತರ್‌ಜಾಳಿ ಆಯ್ಲ್ಯೊ ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಹರೇಕಾಕ್ ಆಮಿ
ಬದ್ಲಾವಣ್ ಮ್ಹಳೆಂ, ಪ್ರಗತಿ ಮ್ಹಳೆಂ.
ಆಯ್ಚ್ಯಾ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಚ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಕೊಣಾಕ್‌ಚ್ ವೇಳ್ ನಾ.
ಉಲಂವ್ಕ್ ವೇಳ್ ನಾ, ವಾಚುಂಕ್ ವೇಳ್ ನಾ, ಚಿಂತುಂಕ್ ಸಯ್ತ್ ವೇಳ್
ನಾ, ದೆಕುನ್ ಖಿಣಾನ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆಂಚ್ ಸತ್ ಕಶೆಂ ಜಾಲಾಂ
ದೆಕುನ್ ಫಟಿಂಚೊ ಬಜಾರ್ ಸರ್ವ್ ಜಾಗ್ಯಾಂನಿ ಭರಾನ್ ಚಲುನ್ ಆಸಾ. ಟಿವಿ
ಥಾವ್ನ್ ಮನಿಸ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂಕ್ ದೆಂವ್ಲಾ ಆನಿ ಮನಿಸ್ ಆಜ್ ’ಉಸ್ವಾಸ್
ಕಾಡಿನಾಸ್ತಾನಾ ಸಯ್ತ್ ಜಿಯೆಂವ್ಕ್ ಸಕತ್ ಪುಣ್ ಮೊಬಾಯ್ಲ್ ನಾಸ್ತಾನಾ
ನ್ಹಯ್’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಜಿಯೆವ್ನ್ ಆಸಾ, ತರ್‌ಯೀ ಕೊಣಾಯ್‌ಲಾಗಿಂ ವೇಳ್
ನಾ. ತೆಚ್ಚ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂತ್ ದಿಸಾಚಿಂ ಚಡ್ತಿಕ್ ವೊರಾಂ ಖರ್ಚುಂಚ್ಯಾ
ಆಮ್ಕಾಂ, ತೆಚ್ಚ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂತ್ ಆಮ್ಚಿಂಚ್ ಸಂಬಂಧಿಕಾಂ, ಆಮ್ಚಿಂಚ್
ಮೊಗಾಚಿಂ ಆಸಾತ್ ತರ್‌ಯೀ, ಕೊಣಾಯ್‌ಲಾಗಿಂ ವೇಳ್ ನಾ ಉಲಂವ್ಕ್,
ಆಯ್ಕುಂಕ್, ಚಿಂತುಂಕ್...
ಹೆಚ್ಚ್ ಮೊಬಾಯ್ಲಾಂನಿ, ಪಾವ್ಸಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಆಳ್ಮ್ಯಾಂಪರಿಂ ದಿಸಾಕ್
ಎಕೇಕ್ ನಿಬಾಂನಿ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ವಾಟ್ಸ್‌ಆಪಾಂತ್ ತಶೆಂಚ್ ಫೇಸ್‌ಬುಕಾಂನಿ
ಪಂಗಡ್ ಘಡ್ತಾತ್. ಗಾಂವ್ಕಾರಾಂಚೊ ಪಂಗಡ್, ಕುಟ್ಮಾಚೊ ಪಂಗಡ್,
ಇಸ್ಕೊಲಾಚೊ ಪಂಗಡ್, ಕೊಲೆಜಿಚೊ ಪಂಗಡ್, ಉಪ್ರಾಂತ್ ಹವ್ಯಾಸಾಂಚೊ
ಪಂಗಡ್; ಸಂಗೀತ್, ಸಾಹಿತ್, ಕಲಾ, ತಶೆಂಚ್ ಟೈಮ್‌ಪಾಸ್ ಪಂಗಡ್. ಆನಿ
ಚಡ್ ಕರುನ್ ಥೊಡೆಚ್ ಹ್ಯಾ ಪಂಗಡಾಂನಿ ಕಾರ್ಯಾಳ್, ಆನಿ ಸಗ್ಳ್ಯಾ
ಪಂಗ್ಡಾಂನಿ ಸಯ್ತ್ ತೆಚ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್. ಇತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ಹ್ಯಾ
ಪಂಗ್ಡಾಂನಿ ಸಯ್ತ್ ಕುಡ್ಕೆ ಕುಡ್ಕೆ ಪಂಗಡ್, ಹಾಚೊ ಪಂಗಡ್, ತಾಚೊ
ಪಂಗಡ್. ಹಾಂತ್ಲೆ ಥೊಡೆ ತಾಂತುಂ ಆನಿ ತಾಂತ್ಲೆ ಥೊಡೆ ಹಾಂತುಂ.
ಹಾಂಗಾಯ್ ತೆ ತೀನ್ ಕಾಸಾಂಕ್ ಯೋಗ್ಯ್ ಜಾಲ್ಲೆ ನ್ಹಯ್ ಥಂಯ್ಸರ್‌ಯೀ
ನ್ಹಯ್; ಜಶೆಂ ಗುಜ್ಯಾಕ್ ಭರ್ತೆಕ್ ಪೊಂಪಿಯಾಂ ಘಾಲ್ಚೆಪರಿಂ ಆಸಾತ್.
ಮುಕ್ಲ್ಯಾನ್ ವೊಡ್ಲ್ಯಾರೀ ಜೀಬ್ ನಾ ಪುಣ್ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಖಬ್ರಾಳಿಂ
ಬಾಯ್ಲಾಂಕ್‌ಯೀ ಲಜೆರ್ ಘಾಲ್ಚ್ಯೊ ಹಾಂಚ್ಯೊ ಖಬ್ರೊ; ’ತೊ ತಸೊ, ಹೊ
ಅಸೊ’, ಆನಿ ಹೆ ಹಡ್ಬೆ ಸಮೇಸ್ತ್ ಮೀಸ್-ಕುಮ್ಸಾರಾಕ್ ವೆಚೆ ಭಾಗೆವಂತ್.
ಅಸಲ್ಯಾಚ್ ಪಂಗ್ಡಾಂತ್ ಥೊಡೆಪಾವ್ಟಿಂ ದಾಕ್ಶೆಣೆಕ್ ಲಾಗುನ್ ರಾವುಂಕ್
ಪಡ್ತಾ. ಜಾಯ್ತೆಪಾವ್ಟಿಂ ಅಸಲ್ಯಾ ಪಂಗಡಾಂನಿ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ದೊಗಾಂನಿ
ಎಕಾಮೆಕಾಚಿ ಪಾಟ್ ಖೊರ್ಪುಂಚೆಂ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್ ದುಸ್ರೆಂ ಗೊಂಯ್ಟಾಂಯ್
ಜಾಯ್ನಾಂತ್, ಪುಣ್ ’ಎಕ್ಲೊ ಸುತಾರಿ ಕಿತೆಂಚ್ ಕಾಮ್ ನಾ ದೆಕುನ್
ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಾಚೆ ಕುಲೆ ತಾಸ್ತಾಲೊ ಕಂಯ್’ ತೆಚ್ಚ್‌ಪರಿಂ, ತೆಂಚ್
ಪೆಂಪಾರೆಂ ತೆಂಚ್ ತೆಂಬಾರೆಂ ಆಯ್ಕುನ್ ಪಳೆವ್ನ್ ವೊಂಕಾರೆ ಯೆತಾತ್
ತರ್‌ಯೀ ನಿರ್ವೋಗ್ ನಾಸ್ತಾನಾ ರಾವಾಜಯ್ ಪಡ್ತಾ.
ಎಕಾ ಅಸಲ್ಯಾಚ್ ಪಂಗಡಾಂತ್ ಆಯ್ಲೆವಾರ್ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ’ಜವಾಭ್ದಾರೆಚೊ
ಚಿಂತ್ಪಿ (?)’ನ್ ಏಕ್ ವಿಡಿಯೊ ತಶೆಂಚ್ ತ್ಯಾ ವಿಡಿಯೊಚೆರ್ ಆಸ್ಚಿ
ವಳೊಕ್ ಘಾಲಿ; ’ಹೊ ವಿಡಿಯೊ ಎಕಾ ಹಿಂದು ಚೆಡ್ವಾಕ್ ಭಲತ್ಕಾರಾನ್
ಧರ್ಮ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಕರುಂಕ್ ಮುಸ್ಲಿಮಾಂನಿ ಕೆಲ್ಲಿ ಘುಟ್ಮಳ್’ ಆನಿ
ತ್ಯಾ ವಿಡಿಯೊಚೆರ್ ಫಕತ್ ಎಕಾ ಚಲಿಯೆಕ್ ಲೊಕಾಂನಿ ಮೆಳುನ್ ತೇಲ್
ವೊತುನ್ ಜಿವೆಂಚ್ ಲಾಸ್ಚೆಂ ಧಾಖಯಿಲ್ಲೆಂ. ಆನಿ ತೊ ಚಿಂತ್ಪಿ (?)
ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಸಂದೇಶಾಂತ್ ಸಾಂಗ್ತಾ; ’ಹೆಂ ಹೈದರಾಬಾದಾಂತ್ ಘಡ್‌ಲ್ಲೆಂ
ಘಡಿತ್’.
ಹೊಚ್ ವಿಡಿಯೊ ಮ್ಹಾಕಾ ಅನ್ಯೇಕಾ ಪಂಗಡಾಂತ್ ಅನ್ಯೇಕ್ಲ್ಯಾನ್ ಧಾಡ್‌ಲ್ಲೊ
ಆನಿ ತಾಂತ್ಲಿ ವ್ಹಳೊಕ್ ಅಶಿ ಆಸ್ಲಿ; ’ಯುಪಿಂತ್ ಎಕಾ ಕ್ರಿಸ್ತಾಂವ್
ಚಲಿಯೆಕ್ ಹಿಂದು ಜಾವ್ನ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಕರ್ತಾನಾ ತಿಣೆ ನೆಗಾರ್
ಕೆಲ್ಲೆಖಾತಿರ್ ತಿಕಾ ಹಿಂದ್ವಾಂನಿ ಮೆಳುನ್ ಹುಲ್ಪಾಯ್ಲೊ’. ದೊನ್‌ಯೀ
ಪಂಗಡಾಂನಿ ಆಸ್ಚೆಂ ಮುಳಾವೆಂ ಸತ್ ಇತ್ಲೆಂಚ್; ’ವೀಕ್ ವಾಂಟ್ಚೆಂ’.
ಪುಣ್ ದುರ್ಭಾಗ್‌ಪಣಿಂ ಹಾಂಕಾಂ ಧರ್ಮ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕಿತೆಂ
ಮ್ಹಳ್ಳೆಂಚ್ ಕಳಿತ್ ನಾ, ದೇವ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಕೊಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಳಿತ್
ನಾ. ಆಜ್ ಹ್ಯಾ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಚೊ ಮತ್ಲಬ್ ಫಕತ್ ಎಕಾಮೆಕಾ ವೀಂಕ್
ವೊಂಕುಂಕ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ ಜಾಲಾ. ಸಗ್ಳೆ ಹಾಂತುಂ ಆಸಾತ್, ಎಕಾಮೆಕಾ
ವಿಂಗಡ್ ಕರುಂಕ್, ಎಕಾಮೆಕಾ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್/ಮುಕ್ಲ್ಯಾನ್ ವೀಕ್ ವಾಂಟುನ್
ಚ್ಯುರಾನ್ ಚ್ಯುರೊ ಕರ್ಚೆ ಆಸಾತ್. ಹಕೀಗತೆಂತ್ ತೊ ವಿಡಿಯೊ ಅಜೀಕ್
ತೀನ್-ಚ್ಯಾರ್ ವರ್ಸಾಧಿಂ ಅಮೆರಿಕಾಚ್ಯಾ ’Guatemala’
ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ದೇಶಾಂತ್ ಎಕಾ ಸೊಳಾ ವರ್ಸಾಚ್ಯಾ ಚಲಿಯೆಕ್ ಥಂಯ್ಚ್ಯಾ
ಲೊಕಾಂನಿ ಜಿವೊಚ್ ಹುಲ್ಪಾವ್ನ್ ಲಗಾಡ್ ಕಾಡ್ಚೊ ವಿಡಿಯೊ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲೊ.
ವೇಳ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಹ್ಯಾ ಕಾಳಾರ್ ಚಿಂತುಂಕ್‌ಯೀ ವೇಳ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ತಚ್,
ಲೊಕಾಕ್ ಭಡ್ಕಾಂವ್ಚೆ ಭಡ್ವೆ ಯತೇಶ್ಟ್ ಮಾಪಾಂನಿ ಆಸಾತ್, ತೆಯ್
ದೇವ್-ಧರ್ಮಾಚಿಂ ಮುಖೊಟಿಂ ನ್ಹೆಸುನ್ ಆಸಾತ್. ಜಿತ್ಲೆಂ ಲೊಕಾಂಕ್
ಭಡ್ಕಾಯ್ಲೆಂ ತಿತ್ಲೊ ತಾಂಚೊಚ್ ಫಾಯ್ದೊ, ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್
ಜೆದ್ನಾಂ ಮನೀಸ್ ಎಕಾಮೆಕಾಚಿಂ ಮಾಸಾಂ ಭೊಖಾಂವ್ಕ್ ಲಾಗ್ತಾ ತೆದ್ನಾಂಚ್
ತಾಂಚಿ ದಾಳ್ ಶಿಜ್ತಾ. ದೆಕುನ್ ಕೆದ್ನಾಂ ರಾಜಕೀಯ್, ಕೆದ್ನಾಂ
ಧಾರ್ಮಿಕ್, ಜಾತೀಯ್ ನಿಬಾಂನಿ ಮನ್ಶಾಚೆರ್, ಮನ್ಶಾಮುಖಾಂತ್ರ್ ಕರುನ್
ಆಸ್ಚೊ ವೆವಸ್ತಿತ್ ಹಲ್ಲೊ ಹೊ.
ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ಸುರ್ವಾತೆರ್ ಥಾವ್ನ್ ಆಜ್ ಪಾಸೊನ್, ಕೊಣೆಂಯ್ ಯೇವ್ನ್
ಸಾಂಗ್ಲಾಂ ಇತ್ಲೆಂಚ್, ಜ್ಯೆಂ ಆಮಿ ಕೊಣ್‌ಯೀ ಪಳೆಂವ್ಕ್, ಚಿಂತುಂಕ್,
ವೊರಾವ್ನ್ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಸಕಾನಾಂವ್. ಸುರ್ವಾತೆಥಾವ್ನ್ ಆಜ್
ಪರ್ಯಾಂತ್ ಆಸ್ಲೆ ಆನಿ ಆಸ್ಚೆ ಧರ್ಮ್ ಫಕತ್ ದೋನ್;
ಪಯ್ಲೊ ಧರ್ಮ್: ಮನ್ಶಾಪಣಾಚೊ, ದುಸ್ರೊ ಧರ್ಮ್: ಮನ್ಶಾಪಣಾವಿರೋಧ್.
ಬಾಕಿಚೊ ಸಗ್ಳೊ ಫಕತ್ ಆವಾಜ್ ಮಾತ್ರ್. ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಕ್
ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಖಂಯ್ಚ್ಯಾಯ್ ಮ್ಹಾ-ಪುರುಶಾಂನಿ ಧರ್ಮ್ ರಚ್‌ಲ್ಲೊ ನಾ.
ಜೆಜುನ್ ಕ್ರಿಸ್ತಿ ಧರ್ಮ್ ರಚ್‌ಲ್ಲೊ ನ್ಹಯ್, ರಾಮ/ಕೃಷ್ಣನ್ ಹಿಂಧು
ಧರ್ಮ್ ರಚ್‌ಲ್ಲೊ ನ್ಹಯ್, ಮಹಮ್ಮದ್ ಪೈಗಂಬರಾನ್ ’ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಧರ್ಮ್’
ರಚ್‌ಲ್ಲೊ ನ್ಹಯ್. ಜ್ಯೆ ಕೊಣ್ ಹ್ಯಾ ಸಂಸಾರಾಂತ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ ಫಕತ್
ಮನ್ಶಾಪಣಾಚಿಂ ಲಿಸಾಂವಾಂ ಘೆವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೆ. ಆನಿ ತೆಚ್ಚ್ ಮನ್ಶಾಂಕ್
ಗಳ್ಸುನ್ ಮನ್ಶಾಪಣಾಚೆರ್ ಜುಲುಮ್ ಚಲಂವ್ಚೆ ಧರ್ಮಾಚೆ ಪ್ರತಿನಿಧಿಚ್
ಜೆದ್ನಾಂ ಮನ್ಶಾಪಣಾಚೆ ವಿರೋಧಿ ಜಾತಿತ್ ತರ್ ಬಾಕಿಚೆಂ ಚಿಂತುಂಕ್
ಕಿತೆಂ ಉರ್ಲಾಂ?
ಆತಾಂ ಏಕ್ ಸವಾಲ್ ಸ್ವತಾ ಅಪ್ಣಾಕ್ ವಿಚಾರ್ಚೆಂ ಭೋವ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ, ’ಹಾಂವ್
ಮನ್ಶಾಪಣಾಚ್ಯಾ ಧರ್ಮಾಚೊ ವಾ ಮನ್ಶಾಪಣಾವಿರೋಧಿ ಧರ್ಮಾಚೊ?’.
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
[ಜುಲಾಯ್ 2018] |
|
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
valleyquadros@gmail.com |
ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್: 1984 ಇಸ್ವೆ ಥಾವ್ನ್
ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಮಟ್‌ವ್ಯೊ ಕಾಣ್ಯೊ, ಕಾದಂಬರಿ, ಕವಿತಾ,
ಲೇಖನಾಂ ಬರವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ, 2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಮ್ಹಣಾಸರ್
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾಚೊ ಸಂಪಾದಕ್ ಜಾವ್ನ್ ವಾವ್ರ್
ಕೆಲಾ. ಕಾಣಿಕ್, ಉದೆವ್, ಆಮ್ಚೊ ಯುವಕ್ ಪತ್ರಾಚ್ಯಾ
ಸಂಪಾದಕೀಯ್ ಮಂಡಳಿಂತ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಹಾಣೆಂ ’ಕುವೇಯ್ಟ್‌ಗಾರಾಂಚೊ
ಝೆಲೊ ವಿಶೇಸ್ ಅಂಕೊ’, ’ದಿವೊ-ದಾಯ್ಜ್’, ’ಮಿತ್ರ್-ದಾಯ್ಜ್’,
ತಶೆಂಚ್ ಕರ್ನಾಟಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯಾ ’ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಚ್ಯೊ
ಮಟ್‌ವ್ಯೊ ಕಾಣ್ಯೊ’ ಬುಕಾಚೆಂ ಸಂಪಾದನ್ ಕೆಲಾಂ. ’ಮೊಳ್ಬಾವಯ್ಲಿಂ
ಸ್ವಪ್ಣಾಂ (2006)’ ಆನಿ ’ಮುಖಾಮುಖಿ
(2011)’ ಹಾಚೆ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಸಂಪಾದಕೀಯಾಂಚೆ ದೋನ್ ಜಮೆ. |
|
[संपादकीय
- २१] सामाजीक माध्यमां, धर्म
अनी मनीस |
|
मनशाचो
इतिहास सांगचेपरकार रानांनी जियेवन आसलो मनीस फात्रांत पयलो
सोध करून, फात्राच्या युगांत रोदां, आयदां/हातेरां करून
दीस काडतालो. हीं आयदां व्हापार्न शिकारी कर्तालो आनी अपलें
पोट भर्तालो. उपरांत किटाळाचो सोध जालो, उज्याचो सोध जालो
आनी सोध मुखारून गेलो. आतांचो समाजीक माध्यमाचो यूग
जाल्ल्यान मनीस अपणाकच पर्की कसो जाला आनी अपणान जियेंवचें
सयत हेरांक धाखंवचेपासत म्हळ्ळेपरीं जालां.
जांव फात्राचो काळ वा माध्यमाचो काळ, बरें आनी वायट सर्व
काळार आसलें, जितले मापान आधुनिकता आमचे जिण्येचो वांटो
जालोगी तितलेच मापान कृतकपण, मुखोटीं न्हेसाप, धाखवप, फटी
सयत म्हणचें कोणेंय नेगार कर्चेपरीं ना. पार्वे एका तेंपार
एकामेका संपर्काचें माध्यम जावन व्हापार जातालो कंय,
उपरांत धूत आयले, तप्पाल आयलें, टेलिग्राम आयलें, फोनां
आयलीं, मोबायलां आयलीं, टिवी, अंतरजाळी आयल्यो आनी ह्या
हरेकाक आमी बदलावण म्हळें, प्रगती म्हळें.
आयच्या सामाजीक माध्यमाच्या काळार कोणाकच वेळ ना. उलवंक
वेळ ना, वाचुंक वेळ ना, चिंतुंक सयत वेळ ना, देकून खिणान
पळेवंक मेळल्लेंच सत कशें जालां देकून फटिंचो बजार सर्व
जाग्यांनी भरान चलून आसा. टिवी थावन मनीस मोबायलांक देंवला
आनी मनीस आज ’उस्वास काडिनासताना सयत जियेवंक सकत पूण
मोबायल नासताना न्हय’ म्हळ्ळेपरीं जियेवन आसा, तरयी कोणायलागीं
वेळ ना. तेच्च मोबायलांत दिसाचीं चडतीक वोरां खर्चुंच्या
आमकां, तेच्च मोबायलांत आमचिंच संबंधिकां, आमचिंच मोगाचीं
आसात तरयी, कोणायलागीं वेळ ना उलवंक, आयकुंक, चिंतुंक...
हेच्च मोबायलांनी, पावसांतल्या आळम्यांपरीं दिसाक एकेक
निबांनी म्हळ्ळेपरीं वाटसआपांत तशेंच फेसबुकांनी पंगड
घडतात. गांवकारांचो पंगड, कुटमाचो पंगड, इसकोलाचो पंगड,
कोलेजिचो पंगड, उपरांत हव्यासांचो पंगड; संगीत, साहीत, कला,
तशेंच टैमपास पंगड. आनी चड करून थोडेच ह्या पंगडांनी
काऱ्याळ, आनी सगळ्या पंगडांनी सयत तेच काऱ्याळ. इतलेंच
न्हय, ह्या पंगडांनी सयत कुडके कुडके पंगड, हाचो पंगड, ताचो
पंगड. हांतले थोडे तांतूं आनी तांतले थोडे हांतूं. हांगाय
ते तीन कासांक योग्य जाल्ले न्हय थंयसरयी न्हय; जशें
गुज्याक भर्तेक पोंपियां घाल्चेपरीं आसात. मुकल्यान
वोडल्यारी जीब ना पूण पाटल्यान खबराळीं बायलांकयी लजेर
घाल्च्यो हांच्यो खबरो; ’तो तसो, हो असो’, आनी हे हडबे
समेसत मीस-कुम्साराक वेचे भागेवंत.
असल्याच पंगडांत थोडेपावटीं दाक्षेणेक लागून रावुंक पडता.
जायतेपावटीं असल्या पंगडांनी एकल्या दोगांनी एकामेकाची पाट
खोर्पुंचें सोडल्यार दुस्रें गोंयटांय जायनांत, पूण ’एकलो
सुतारी कितेंच काम ना देकून अपल्या भुर्ग्याचे कुले तासतालो
कंय’ तेच्चपरीं, तेंच पेंपारें तेंच तेंबारें आयकून पळेवन
वोंकारे येतात तरयी निर्वोग नासताना रावाजय पडता.
एका असल्याच पंगडांत आयलेवार एकल्या ’जवाभदारेचो चिंत्पी
(?)’न एक विडियो तशेंच त्या विडियोचेर आसची वळोक घाली; ’हो
विडियो एका हिंदू चेडवाक भलत्कारान धर्म परिवर्तन करुंक
मुसलिमांनी केल्ली घुटमळ’ आनी त्या विडियोचेर फकत एका
चलियेक लोकांनी मेळून तेल वोतून जिवेंच लासचें धाखयिल्लें.
आनी तो चिंत्पी (?) अपल्या संदेशांत सांग्ता; ’हें
हैदराबादांत घडल्लें घडीत’.
होच विडियो म्हाका अन्येका पंगडांत अन्येकल्यान धाडल्लो
आनी तांतली व्हळोक अशी आसली; ’युपिंत एका क्रिसतांव चलियेक
हिंदू जावन परिवर्तन कर्ताना तिणे नेगार केल्लेखातीर तिका
हिंद्वांनी मेळून हुल्पायलो’. दोनयी पंगडांनी आसचें मुळावें
सत इतलेंच; ’वीक वांटचें’.
पूण दुर्भागपणीं हांकां धर्म म्हळ्यार कितें म्हळ्ळेंच
कळीत ना, देव म्हळ्यार कोण म्हळ्ळें कळीत ना. आज ह्या
सामाजीक माध्यमाचो मतलब फकत एकामेका वींक वोंकुंक
म्हळ्ळेपरीं जाला. सगळे हांतूं आसात, एकामेका विंगड करुंक,
एकामेका पाटल्यान/मुकल्यान वीक वांटून च्युरान च्युरो कर्चे
आसात. हकीगतेंत तो विडियो अजीक तीन-च्यार वर्साधीं
अमेरिकाच्या ’Guatemala’ म्हळ्ळ्या देशांत एका सोळा
वर्साच्या चलियेक थंयच्या लोकांनी जिवोच हुल्पावन लगाड
काडचो विडियो जावनासलो.
वेळ नातल्ल्या ह्या काळार चिंतुंकयी वेळ ना म्हणतच,
लोकाक भडकांवचे भडवे यतेश्ट मापांनी आसात, तेय देव-धर्माचीं
मुखोटीं न्हेसून आसात. जितलें लोकांक भडकायलें तितलो
तांचोच फायदो, कित्याक म्हळ्यार जेदनां मनीस एकामेकाचीं
मासां भोखावंक लाग्ता तेदनांच तांची दाळ शिजता. देकून केदनां
राजकीय, केदनां धार्मीक, जातीय निबांनी मनशाचेर,
मनशामुखांत्र करून आसचो वेवसतीत हल्लो हो.
संसाराच्या सुर्वातेर थावन आज पासोन, कोणेंय येवन सांगलां
इतलेंच, ज्यें आमी कोणयी पळेवंक, चिंतुंक, वोरावन पळेवंक
सकानांव. सुर्वातेथावन आज पऱ्यांत आसले आनी आसचे धर्म फकत
दोन;
पयलो धर्म: मनशापणाचो, दुस्रो धर्म: मनशापणाविरोध. बाकिचो
सगळो फकत आवाज मात्र. ह्या संसाराक आयिल्ल्या खंयच्याय
म्हा-पुरुशांनी धर्म रचल्लो ना. जेजून क्रिसती धर्म रचल्लो
न्हय, राम/कृषणन हिंधू धर्म रचल्लो न्हय, महम्मद पैगंबरान
’मुसलीम धर्म’ रचल्लो न्हय. ज्ये कोण ह्या संसारांत
आयिल्ले फकत मनशापणाचीं लिसांवां घेवन आयिल्ले. आनी तेच्च
मनशांक गळसून मनशापणाचेर जुलूम चलंवचे धर्माचे प्रतिनिधीच
जेदनां मनशापणाचे विरोधी जातीत तर बाकिचें चिंतुंक कितें
उरलां?
आतां एक सवाल स्वता अपणाक विचार्चें भोव गर्जेचें, ’हांव
मनशापणाच्या धर्माचो वा मनशापणाविरोधी धर्माचो?’.
- वल्ली क्वाड्रस
[जुलाय २०१८] |
| |
|
valleyquadros@gmail.com |
वल्ली क्वाड्रस: १९८४ इस्वे थावन कोंकणेंत
मटव्यो काणयो, कादंबरी, कविता, लेखनां बरवन
आयिल्लो, २००४ थावन २०११ म्हणासर दायज.कोम
जाळिजाग्याचो संपादक जावन वावर केला. काणीक,
उदेव, आमचो युवक पत्राच्या संपादकीय मंडळिंत
वावर केल्ल्या हाणें ’कुवेयटगारांचो झेलो
विशेस अंको’, ’दिवो-दायज’, ’मित्र-दायज’,
तशेंच कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिच्या ’शेकड्याच्यो
मटव्यो काणयो’ बुकाचें संपादन केलां. ’मोळबावयलीं
स्वपणां (२००६)’ आनी ’मुखामुखी (२०११)’
हाचे पर्गट जाल्ले संपादकीयांचे दोन जमे. |
|
[Sompadoki-i - 21] Samajik
Madhyomam, Dhorm' Oni Monis |
|
Monxacho itihas
sangcheprokar ranamni jieun aslo monis fatrant
poilo sodh korun, fatrachea yugant rodam, aidam/hateram
korun dis kaddtalo. Him aidam vhaparn xikari
kortalo ani oplem pott bhortalo. Uprant
kittallacho sodh zalo, ujeacho sodh zalo ani
sodh mukharun gelo. Atancho somajik madhyomacho
yug zal'lean monis opnnakch porki koso zala ani
opnnan jiemvchem soit herank dhakhomvchepasot
mholl'lleporim zalam.
Zamv fatracho kall va madhyomacho kall, borem
ani vaitt sorv kallar aslem, jitle mapan
adhunikota amche jinnyecho vantto zalogi titlech
mapan kritokponn, mukhottim nhesap, dhakhoup,
fotti soit mhonnchem konnem-i negar korcheporim
na. Parve eka tempar ekameka somporkachem
madhyom' zaun vhapar zatalo kom-i, uprant dhut
aile, toppal ailem, tteligram' ailem, fonam
ailim, mobailam ailim, ttivi, ontorzalli aileo
ani hea horekak ami bodlaunn mhollem, progoti
mhollem.
Aichea samajik madhyomachea kallar konnakch
vell na. Ulounko vell na, vachunk vell na,
chintunk soit vell na, dekun khinnan polleunko
melll'lench sot koxem zalam dekun fottincho
bozar sorv zageamni bhoran cholun asa. Ttivi
thaun monis mobailank demvla ani monis az ’usvas
kaddinastana soit jieunko sokot punn mobail
nastana nhoi’ mholl'lleporim jieun asa, toryi
konnailagim vell na. Techch mobailant disachim
choddtik voram khorchunchea amkam, techch
mobailant amchinch sombondhikam, amchinch
mogachim asat toryi, konnailagim vell na
ulounko, aikunk, chintunk...
Hechch mobailamni, pausantlea allmeamporim disak
ekek nibamni mholl'lleporim vattsapant toxench
fesbukamni pongodd ghoddtat. Gamvkarancho
pongodd, kuttmacho pongodd, iskolacho pongodd,
kolejicho pongodd, uprant hoveasancho pongodd;
songit, sahit, kola, toxench ttoim'pas pongodd.
Ani chodd korun thoddech hea pongoddamni kareall,
ani sogllea pongddamni soit tech kareall.
Itlench nhoi, hea pongddamni soit kuddke kuddke
pongodd, hacho pongodd, tacho pongodd. Hantle
thodde tantum ani tantle thodde hantum. Hangai
te tin kasank yogy zal'le nhoi thoimsoryi nhoi;
zoxem gujeak bhortek pompiam ghalcheporim asat.
Muklean voddleari jib na punn pattlean
khobrallim bailankyi lojer ghalcheo hancheo
khobro; ’to toso, ho oso’, ani he hoddbe somest
mis-kumsarak veche bhageunt.
Osoleach pongddant thoddepauttim dakxennek lagun
ravunk poddta. Zaitepauttim osolea pongoddamni
eklea dogamni ekamekachi patt khorpunchem
soddlear dusrem gõyttam-i zainant, punn ’eklo
sutari kitench kam' na dekun oplea bhurgeache
kule tastalo kom-i’ techchporim, tench pemparem
tench tembarem aikun polleun vonkare yetat toryi
nirvog nastana ravazoi poddta.
Eka osoleach pongoddant ailevar eklea
’zovabhdarecho chintpi (?)’n ek viddio toxench
tea viddiocher aschi vollok ghali; ’ho viddio
eka hindu cheddvak bholotkaran dhorm' porivorton
korunk muslimamni kel'li ghuttmoll’ ani tea
viddiocher fokot eka choliek lokamni mellun tel
votun jivench laschem dhakhoyil'lem. Ani to
chintpi (?) oplea sondexant sangta; ’hem
hoidorabadant ghoddl'lem ghoddit’.
Hoch viddio mhaka onyeka pongoddant onyeklean
dhaddl'lo ani tantli vhollok oxi asli; ’yupint
eka kristamv choliek hindu zaun porivorton
kortana tinne negar kel'lekhatir tika hindvamni
mellun hulpailo’. Donyi pongoddamni aschem
mullavem sot itlench; ’vik vanttchem’.
Punn durbhagponnim hankam dhorm' mhollear kitem
mholl'llench kollit na, devo mhollear konn
mholl'llem kollit na. Az hea samajik madhyomacho
motlob fokot ekameka vink vonkunk mholl'lleporim
zala. Soglle hantum asat, ekameka vingodd korunk,
ekameka pattlean/muklean vik vanttun chyuran
chyuro korche asat. Hokigotent to viddio ojik
tin-chear vorsadhim omerikachea ’Guatemala’
mholl'llea dexant eka solla vorsachea choliek
thoinchea lokamni jivoch hulpaun logadd kaddcho
viddio zaunaslo.
Vell natl'lea hea kallar chintunkyi vell na
mhonntoch, lokak bhoddkamvche bhoddve yotextt
mapamni asat, tey devo-dhormachim mukhottim
nhesun asat. Jitlem lokank bhoddkailem titlo
tanchoch faido, kiteak mhollear jednam monis
ekamekachim masam bhokhaunko lagta tednanch
tanchi dall xijta. Dekun kednam razoki-i, kednam
dharmik, zati-i nibamni monxacher, monxamukhantr
korun ascho veustit hol'lo ho.
Somsarachea survater thaun az pason, konnem-i
yeun sanglam itlench, jyem ami konnyi polleunko,
chintunk, voraun polleunko sokanamv.
Survatethaun az poreant asle ani asche dhorm'
fokot don;
poilo dhorm': monxaponnacho, dusro dhorm':
monxaponnavirodh. Bakicho sogllo fokot avaz matr.
Hea somsarak ayil'lea khoinchyai mha-puruxamni
dhorm' rochl'lo na. Jezun kristi dhorm' rochl'lo
nhoi, ramo/krixnnon hindhu dhorm' rochl'lo nhoi,
mohom'mod poigomboran ’muslim' dhorm'’ rochl'lo
nhoi. Jye konn hea somsarant ayil'le fokot
monxaponnachim lisamvam gheun ayil'le. Ani
techch monxank gollsun monxaponnacher zulum'
cholomvche dhormache protinidhich jednam
monxaponnache virodhi zatit tor bakichem
chintunk kitem urlam?
atam ek soval svota opnnak vicharchem bhovo
gorjechem, ’hamv monxaponnachea dhormacho va
monxaponnavirodhi dhormacho?’.
- Vol'li Kvaddros [Zuly, 2018] |
|
|
|
valleyquadros@gmail.com |
Vol'li Kvaddros: 1984 isve thaun
konknnent mottveo kannyo, kadombori, kovita,
lekhonam boroun ayil'lo, 2004 thaun 2011
mhonnasor daaiz.com' zallizageacho
sompadok zaun vaur kela. Kannik, Udevo, Amcho
Yuvok potrachea sompadoki-i monddollint vaur
kel'lea hannem ’Kuveyttgarancho jhelo vixes
onko’, ’Divo-Daaiz’, ’Mithr-Daaiz’,
toxench kornattok konknni sahity okaddemichea ’Xekddeacheo
Mottveo Kannyo’ bukachem sompadon kelam. ’Mollbauylim
Svopnnam (2006)’ ani ’Mukhamukhi
(2011)’ hache porgott zal'le sompadokiyanche don
zome. |
|
|
|
|
|
|
|
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ |
|
2004 ಥಾವ್ನ್
2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್
ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ
ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್
ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. | |
| |
![]() |
|
