|
ಸಂಪಾದಕೀಯ್
- 19.
ಹಾಸ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆ
ದಾಂತ್ ದಿಸ್ತಾತ್ |
ಅಜೀಕ್ ಕಾಂಯ್ ಪಾಂಚ್ತೀಸ್
ವರ್ಸಾಧ್ಲಿ ಸಂಗತ್ ಹಿ, ಮ್ಹಣ್ಜೆ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಭುರ್ಗ್ಯಪಣಾಚಿ.
ಇಸ್ಕೊಲಾಚ್ಯಾ ರಜೆಚ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಹಾಂವ್ ಪಾಂಗ್ಳಾಚ್ಯಾ ಮ್ಹಜ್ಯಾ
ಅಕಯ್ಗೆರ್ ವೆತಾಲೊಂ. ಅಜೆಕಾರ್ ಘಾಟಾಚ್ಯಾ ಮುಳಾಚಿ ಫಿರ್ಗಜ್ ದೆಕುನ್
ಗಾದೆ/ಬೆಟಾಂ, ತೊಟಾಂಚೊ ಜಾಗೊ ಆನಿ ಪಾಂಗ್ಳಾಂತ್ ಘರಾನ್ ಘರ್
ಮೊಗ್ರ್ಯಾಕಳೆ ಫುಲ್ತಾಲೆ. ದೆಕುನ್ ಕೆದ್ನಾಂಯ್ ಹಾಂವ್ ಬಸ್ಸಾರ್
ಪಾಂಗ್ಳಾ ಗೆಲ್ಲೆವೆಳಾರ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಕಯ್ನ್ ವಿಚಾರ್ಚೆಂ ಆಸ್ಲೆಂ, "ಪುತಾ,
ತುಮ್ಚೆ ತೆವ್ಶಿಲೊ ದೋರ್ ಭೋವ್ ಬರೊ ಆಸ್ತಾ, ದೆಕುನ್ ಯೆತಾನಾ ಇಲ್ಲೊ
ದೋರ್ ಪುಣಿಂ ಹಾಡ್ತೊಯ್ ನ್ಹಯ್?". ಕೆಂಳ್ಬ್ಯಾಚೊ ದೋರ್ ಚಿರುನ್
ವೊವ್ಳಿ ಕರುನ್, ತ್ಯಾ ದೊರಾಂತ್ ಫುಲಾಂ (ಮೊಗ್ರ್ಯಾಂ/ಆಬೊಲಿಂ)
ಗುಂತಾಲಿಂ.
ಅನಿ ಹಾಂವ್ ತಿಕಾ ಪೊಕ್ರಿಪಣಾರ್ ಜವಾಬ್ ದಿತಾಲೊಂ; "ಶೀ... ಮ್ಹಾಕಾ
ಲಜ್ ದಿಸ್ತಾ ಆಕಯ್, ಹಾಂವೆಂ ಬಸ್ಸಾಂನಿ ದೋರ್ ವ್ಹರ್ಚೆಂ ಪಳೆಲ್ಲಿಂ
ಹಾಸ್ತಿತ್". ಆಯ್ಕುನ್ ಅಪ್ಲೇಸ್ತಕಿಂ ಹಾಸ್ಚಿ ಆಕಯ್ ಜವಾಬ್ ದಿತಾಲಿ;
"ಹಾಸ್ತೆಲ್ಯಾಂಕ್ ಹಾಸುಂಕ್ ಸೊಡ್ ಪುತಾ, ಹಾಸ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆ ದಾಂತ್
ದಿಸ್ತಾತ್."
ಸಕಾಳಿಂ ಉಟ್ಲ್ಲೆಂಚ್ ಘರ್ಚಿಂ ಸರ್ವಾಂ ಎಕ್ಟಾಂಯ್ ಜಾವ್ನ್ ಮೊಗ್ರ್ಯಾ
ಕಳೆ ಕಾಡುನ್ ಉಪ್ರಾಂತ್ ತೆ ಕಳೆ ಗುಂತುಂಕ್ ಆಸ್ಲಿಂ. ಮ್ಹಾಕಾ ಫುಲಾಂ
ಗುಂತುಂಕ್ ಆಕಯ್ನ್ ಶಿಕಯಿಲ್ಲೆಂ ತರ್ಯೀ, ಹಾಂವೆಂ ಗುಂತ್ಲ್ಲಿಂ
ಫುಲಾಂ ಪಳೆವ್ನ್ ಹೆರ್ ಭುರ್ಗಿಂ ಹಾಸ್ತಾಲಿಂ ದೆಕುನ್ ಹಾಂವೆಂ ಫುಲಾಂ
ಗುಂತ್ಚಿಂಚ್ ರಾವಯ್ಲಿಂ. ಎಕ್ ಪಾವ್ಟಿಂ ಆಕಯ್ನ್ ಮ್ಹಾಕಾ ತ್ಯೇ ವಿಶಿಂ
ವಿಚಾರ್ತಾನಾ ತಿಕಾ ಮ್ಹಜಿ ಜಾಪ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲಿ; "ಆಕಯ್, ಹಾಂವೆಂ
ಗುಂತ್ಲ್ಲಿಂ ಫುಲಾಂ ಪಳೆವ್ನ್ ಹಾಸ್ತಾತ್ ದೆಕುನ್ ಹಾಂವ್ ತಿಂ
ಗುಂತುಂಕ್ ವ್ಹಚಾನಾ", ಆನಿ ತೆದ್ನಾಂಯ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಆಕಯ್ನ್ ದಿಂವ್ಚಿ
ಜವಾಬ್ ಜಾವ್ನಾಸ್ಲಿ; "ಪುತಾ ಹಾಸ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆ ದಾಂತ್ ದಿಸ್ತಾತ್,
ತಿಂ ಹಾಸುಂದಿ ಆನಿ ತುಂ ಶಿಕುನ್ ರಾವ್ ಆನಿ ಕಾಮಾಂ ಕರಿತ್ ರಾವ್"
ಹೆಂ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಹಾಂಗಾಸರ್ ಪ್ರಮುಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಅಜೀಕ್
ಪಂದ್ರಾ ವರ್ಸಾಧಿಂ ಕುವೆಯ್ಟಾಂತ್ ಹಾಂವ್ ವಾವ್ರ್ ಕರ್ನ್
ಆಸ್ಚೆವೆಳಾರ್ ಸಯ್ತ್ ಮ್ಹಜ್ಯಾ ಮತಿಂತ್ ಏಕ್ ನವಿಚ್ ಪಿಸಾಯ್ ಉದೆಲ್ಲಿ.
ಆಮಿ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಘರಾನ್ ಘರ್ ವಚುನ್ ಕೊಂಕಣಿ ಲೊಕಾಕ್ ಮೆಳುನ್, ಕೊಂಕಣಿ
ಪತ್ರಾಂಕ್ ಪಾಟಿಂಭೊ ದೀವ್ನಜೊ? ಪತ್ರಾಂಕ್ ಪಾಟಿಂಭೊ ಆನಿ ಕೊಂಕಣೀಕ್
ತೆಂಕೊ ಇತ್ಲೆಂಚ್ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ್ ಚಿಂತಾಪ್ ಮತಿಂತ್ ಆಸ್ಲೆಂ ಶಿವಾಯ್,
ತಾಂತುಂ ಕಾಂಯ್ ದೋನ್-ತೀನ್ ಕಾಸಾಂಚೊ ಸ್ವ-ಫಾಯ್ದೊ ಮತಿಂತ್ ಚಿಂತ್ಲ್ಲೆಂಚ್
ನಾ. ಹೆಂ ಕಾಂಯ್ ಮ್ಹಾಕಾ ನವೆಂ ನ್ಹಯ್, ಹಾಚ್ಯಾಕೀ ಪಯ್ಲೆಂ,
ಪತ್ರಾಂಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ವಿಚಾರುನ್ ಫಿರ್ಗಜೆಚ್ಯಾ, ವಾರಾಡ್ಯಾಚ್ಯಾ ಘರಾನ್
ಘರ್, ಆನಿ ಪೆಂಟೆಚ್ಯಾ ಆಂಗ್ಡೆ ಆಂಗ್ಡೆಂನಿ ವಚುನ್ ಪತ್ರಾಂಕ್
ಪಾಟಿಂಭೊ ವಿಚಾರುನ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲೊ. ಥೊಡೆಪಾವ್ಟಿಂ ಆಂಗ್ಡಿಗಾರಾಂನಿ
ಜಾಹೀರಾತಾಚೊ ಅಯ್ವಜ್ ದೀಂವ್ಕ್ ನೆಗಾರ್ ಕೆಲ್ಲೆವೆಳಾರ್ ಅಪ್ಲ್ಯಾ
ಬೊಲ್ಸಾಂತ್ಲೆಚ್ ಪಯ್ಶೆ ತಾಂಕಾಂ ದಿಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಮ್ಹಜೆಪರಿಂಚ್
ಬೊಲ್ಸಾಂತ್ಲೊ ದುಡು ಘಾಲ್ಲ್ಯಾ ಥೊಡ್ಯಾಂಕ್ ತರ್ಯೀ ಕಳಿತ್ ಆಸಾ.
ಪುಣ್ ಹೆಂ ಕಾಮ್ ತಿತ್ಲೆಂ ಸಲೀಸಾಯೆಚೆಂ ನ್ಹಯ್, ಹಾಂಗಾಸರ್ಯೀ
’ಹಾಸ್ತೆಲಿಂ ಅಸಾತ್, ಫಾಯ್ದೊ ನಾಸ್ತಾನಾ ಕೊಂಗ್ಣೊ ವ್ಹಾಳೊನ್ ವಚಾನಾ
ಮ್ಹಣುನ್ ಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಖೆಂಡ್ಚಿಂಯ್ ಆಸಾತ್, ತಿತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್,
ಪತ್ರಾಚಿ ವರ್ಗಣಿ ಜಮವ್ನ್ ಪತ್ರ್ಚ್ ಬಂಧ್ ಕೆಲ್ಲೆಯ್ ಜಾಯ್ತೆ
ದಾಕ್ಲೆ ಆಸಾತ್ ಮ್ಹಣ್ತಚ್, ಹೆಂ ಕಾಮ್ ತಿತ್ಲೆಂ ಸಲೀಸಾಯೆಚೆಂ ನ್ಹಯ್
ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಹಾಂವ್ ಜಾಣಾಸ್ಲೊಂ. ಪುಣ್ ಪಿಸಾಯ್ ತಿ ಪಿಸಾಯ್ಚ್,
ಮ್ಹಜೆಪರಿಂಚ್ ಚಿಂತೆಲ್ಯಾ ಹೆರ್ ಧಾ-ಭಾರಾ ಜಣಾಂಕ್ ಆಪವ್ನ್, ಎಕಾ
ನಮ್ಯಾರ್ಲ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾ ಆಮಿ ’ಕೊಂಕಣಿ ಅಭಿಯಾನ್ ಸಮಿತಿ’ ಘಡ್ಲಿಚ್,
ಆನಿ ಕಾಮ್ ಸುರು ಕೆಲೆಂಚ್.
2004 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಸುರು ಜಾಲ್ಲೆಂ ’ಕೊಂಕಣಿ ಅಭಿಯಾನ್’, 2005
ಇಸ್ವೆಂತ್ ಮಾತ್ಶೆ ವ್ಹಡ್ ರುಪಾನ್ ಬದಲ್ಲೆಂ; ಕುವೆಯ್ಟಾಂತ್ಲೊ
ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪಾದ್ರ್ಯಾಬ್ ಮಾ|ಮೆಲ್ವಿನ್ ಡಿ’ಕುನ್ಹಾ ಹ್ಯಾ
ಅಭಿಯಾನಾಂತ್ ಹಾಜರ್ ಆಸ್ಲೊ ಆನಿ ತಾಣಿಂ ಹೆಂ ಅಭಿಯಾನ್ ಉಗ್ತಾವಣ್
ಕರುನ್ ಮ್ಹಳೆಂ; ’ವಲ್ಲಿ, ಹಾಂವ್ಯೀ ಭಾಸ್ ದಿತಾಂ, ಕುವೆಯ್ಟಾಂತ್
ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಸರ್ವ್ ಕೊಪೆಲಾಂ/ಇಗರ್ಜೆಂನಿ ಸಯ್ತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮೀಸ್ ಸುರು
ಕರ್ತಲೊಂ’, ಅನಿ ತಾಣಿಂ ತಶೆಂ ಕೆಲೆಂಚ್ ದೆಕುನ್ ಆಜ್ ಸಯ್ತ್
ಸಾಲ್ಮಿಯಾ, ಅಹ್ಮದಿ ಕೊಪೆಲಾಂ/ಇಗರ್ಜೆಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮೀಸ್ ಚಲ್ತಾ,
ಇತ್ಲೆಂಚ್ ನ್ಹಯ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮಿಸಾಂಕ್ ಚಡ್ ಲೋಕ್ ಯೆತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ
ಸತ್.
ವರ್ಸಾನ್ ವರಸ್ ಹೆಂ ಅಭಿಯಾನ್ ಮುಖಾರುನ್ ವಚುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ
ಹಟಾನ್ 2006 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಆಮಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಬೂಕ್, ಪತ್ರಾಂ, ಕೊವ್ಳ್ಯೊ
ಘೆವುನ್ ಪರತ್ ಲೊಕಾಲಾಗಿಂ ಗೆಲ್ಯಾಂವ್ ಆನಿ ಸತ್ ಸಾಂಗ್ಚೆಂ ತರ್,
ಕೊಣೆಂಯ್ ಎಕ್ಲ್ಯಾ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮನ್ಶಾನ್ ಆಮ್ಕಾಂ ತಿರಸ್ಕಾರ್ ಕರುಂಕ್
ನಾ, ಪರ್ಗಾಂವಾಂತ್ ಆಸುನ್ಯೀ, ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಮಾಂಯ್ಗಾಂವ್ಚಾ
ಸಯ್ರ್ಯಾಂಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪತ್ರಾಂ ಪಾವಯ್ಜಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಇರಾದ್ಯಾನ್
ಪಾಟಿಂಭೊ ದಿಲಾ.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ಸುಮಾರ್ ಧಾ-ಭಾರಾ ವರ್ಸಾಂ ಉತರ್ಲಿಂ, ಪಯ್ಣಾರಿ ಹಾಂವ್
ದೇಶ್ ಭಂವ್ಲೊಂ ಆನಿ ಆತಾಂ ಮುಂಬಯಾಂತ್ ಆಸ್ಚೆವೆಳಾರ್, ಪಂದ್ರಾ
ವರ್ಸಾಧ್ಲಿ ಮ್ಹಜಿ ಪಿಸಾಯೆಕ್ ಪರತ್ ಜಿವಾಳ್ ಕರ್ಚೆವಿಶ್ಯಾಂತ್
ಮಿತ್ರ್ ಹಿಲರಿ ಡಿ’ಸಿಲ್ವಾನ್ ಉಲ್ಲೇಕ್ ಕೆಲೊ ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಆಮಿ
ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮುಂಬಯಾಂತ್ ಸಯ್ತ್ ಅಸಲೆಂ ಅಭಿಯಾನ್ ಕರಿನಾಯೆ ಮ್ಹಣುನ್
ಸವಾಲ್ ಕೆಲೆಂ. ಹಾಂವೆಂ ತಾಕಾ ಇತ್ಲೆಂಚ್ ಸಾಂಗ್ಲೆಂ;
"ಆಮ್ಚೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಂಯ್ಬ್ ಅಸ್ಕತ್, ಆಮಿ ಜಿಕ್ಚಾ
ಘೊಡ್ಯಾಪಾಟ್ಲ್ಯಾನ್ ಮಾತ್ರ್ ಧಾಂವುಂಕ್ ಸಕ್ತಾಂವ್, ಆನಿ ನವೆಂ
ಚಿಂತುಂಕ್ ವಾ ನವೆಂ ಕರುಂಕ್ ಆಮ್ಚ್ಯಾ ತಕ್ಲೆಂತ್ ಶೆಣ್ ಭರ್ಲಾಂ"
ಪುಣ್ ತಾಚ್ಯಾ ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ್ ಸವಾಲಾಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಂವ್ಕ್ ಮ್ಹಾಕಾ
ಜಾಯ್ ಆಸ್ಲೊ. ಆನಿ ಆಬ್ಳೆ ಮುಂಬಯಾಂತ್ ’ಕೊಂಕಣಿ ಅಭಿಯಾನ್ ಸಮಿತಿ’
ಘಡ್ಚಿ ತಯಾರಾಯ್ ಜಾಲಿ. ಸಮಿತಿ ಘಡ್ಲಿ ಮ್ಹಣುನ್ ಕಾಂಯ್ ಉದ್ದಾರ್
ಜಾಲೆಂ ಮ್ಹಳ್ಳೊ ಅರ್ಥ್ ನ್ಹಯ್. ತೆಂ ಸರ್ವಾಂ ಜಾಣಾಂತ್, ಆಯ್ಚೊ ಕಾಳ್
ಆನಿ ಪಂದ್ರಾ ವರ್ಸಾಧ್ಲೊ ಕಾಳ್ ವೆವೆಗ್ಳೊ, ಆಜ್ ಕೊಣಾಯ್ಲಾಗಿಂ ವೇಳ್
ನಾ, ವಾಸ್ಚೆಂ ಸೊಡ್, ಚಿಂತುಂಕ್ ವೇಳ್ ನಾ, ಆಯ್ಕುಂಕ್ ವೇಳ್ ನಾ;
ಆಸ್ಚೊ ವೇಳ್ ಮುಂಬಯ್ಚಾ ಗಡ್ದೆಚ್ಯಾ/ಆವಾಜಾಂಚ್ಯಾ ಗಾಂವಾಂನಿ ಕಯ್ದ್
ಜಾಲಾ, ಥೊಡಿಂ ’ಮೊಂತಿ ಫೆಸ್ತಾಕ್ ಲೊಕಾಕ್ ಜೆವಣ್ ವಾಡ್ಚೆಂಚ್
ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸೆವಾ’ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತಾತ್ ತರ್, ಕೊಣಾಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸೆವಾ
ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಇಗರ್ಜೆಚ್ಯಾ ಮಿಸಾಂನಿ ವಾಚ್ಪಾಂ ವಾಸ್ಚಿಂ ಆನಿ ಕಾಂತಾರಾಂ
ಗಾಂವ್ಚಿಂ ಮಾತ್ರ್. ಆನಿ ಕೊಣಾಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ವಾವ್ರ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್
ಕೊಣೆಂಗೀ ಎಕ್ಟಾಂಯ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ದುಡ್ವಾಂತ್ ವೆದಿಕಾರ್ಯಿಂ ಕರ್ಚಿಂ,
ಆನಿ ಬಸ್ಸಾಂ-ಟೆಂಪೊ ಕರುನ್ ಲೊಕಾಂಕ್ ವೋಡ್ನ್ ಹಾಡ್ಚೆಂ, ತಾಂಕಾಂ
ವಾಡ್ಚೆಂ - ಇತ್ಲೆಂಚ್. ಆನಿ ಕೊಣಾಕ್ ’ನಾಟಕ್/ಫಿಲ್ಮಾಂಚ್ಯ್
ಟಿಕೆಟ್ಯೊ ವಿಖ್ಚೆಂ’ ಸತ್ ಸಾಂಗ್ತಾಂ, ಹಾಚ್ಯಾಕೀ ಚಡ್ತಿಕ್ ಕಿತೆಂಯ್
ಆಸಾ ತರ್ ’ರೆತಿರೊ/ನೊವೆನಾಂ’ ಆನಿ ಕೆದಿಂಚ್ ಬದ್ಲನಾತ್ಲೆಂ ಚಿಂತಪ್.
ಉಪ್ರಾಂತ್ ಅಮಿ ಧಾ-ಪಂದ್ರಾ-ಪಂಚ್ವೀಸ್-ಪನ್ನಾಸ್ ವರ್ಸಾಂ ಥಾವ್ನ್
ಅಮ್ಕ್ಯಾ ಸಂಘಟನಾಚೆ ಅಧ್ಯಕ್ಷ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ದಾಂಗ್ರೆ. ಅಧ್ಯಕ್ಷ್/ಹುದ್ದೆದಾರ್
ಜಾವ್ನ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ತೀನ್ ಕಾಸಾಂಚೆಂಯ್ ನ್ಹಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಅಡ್ಹೂಕ್ ಸತ್
ತಾಂಚ್ಯಾ ಕಟ್ಟ್ಯಾಂತ್ ಕೆದಾಳಾ ರಿಗ್ತಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಮ್ಹಜ್ಯಾ
ಕಟ್ಟ್ಯಾಂತ್ ರಿಗಾನಾ.
ಆಸುಂ, ಪುಣ್ ಹೆರಾಂಕ್ ದುರ್ಸೊನ್ ಬಸ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಮ್ಚೆ ಆನಿ ತಾಂಚೆಮಧೆಂ
ಕಿತೆಂ ಫರಕ್? ದೆಕುನ್ ಹಿ ಸುರ್ವಾತ್ ಆಮಿ ಕರುಂಕ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾ, ಆಮಿ
ಲಿಪಿ, ಬೊಲಿ, ಪ್ರಾಂತ್ಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕಸ್ಲ್ಯಾಯ್ ಮೊಡ್ಚ್ಯಾ
ಸಂಗ್ತೆಂಕ್ ಮಹತ್ವ್ ದಿಂವ್ಚೆಪ್ರಾಸ್, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಖಾತಿರ್ ಜೊಡ್ಚೆಂ
ಪ್ರೇತನ್ ಕರಿಜಾಯ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆ ಇರಾದ್ಯಾನ್ ಸಮೇಸ್ತ್ ಲಿಪಿಂಚ್ಯಾ
ಪತ್ರಾಂಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದಿಂವ್ಚೆಂ ಕಾಮ್ ಹಾತಿಂ ಘೆತ್ಲಾಂ, ಲೊಕಾಕ್ ಕಿತೆಂ
ಜಾಯ್, ಖಂಚ್ಯಾ ಪತ್ರಾಂಕ್ ಪಾಟಿಂಬೊ ದೀಂವ್ಕ್ ತಿಂ ಆಶೆತಾತ್, ತೆಂಚ್
ಆಮಿ ಘೆತಾಂವ್ ಶಿವಾಯ್ ಕೊಣಾಚೆರ್ಯೀ ಕಿತೆಂಚ್ ಥಾಪುಂಕ್ ವ್ಹಚಾನಾಂವ್.
ಕೊಣ್ ಕಿತೆಂಯ್ ಸಾಂಗುಂದಿತ್ ವಾ ಹಾಸುಂದಿತ್, ಹಾಸ್ತೆಲ್ಯಾಂಚೆ ದಾಂತ್
ದಿಸ್ತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಪರಿಂ, ಆಮಿ ಆಮ್ಚೊ ಶೆವೊಟ್ ಆಮ್ಚೊ ದಿಶ್ಟಾವೊ
ಶೀದಾ ಕರುಯಾಂ; ಕೊಂಕಣಿ ಉಲವ್ಯಾಂ, ಕೊಂಕಣಿ ಉರವ್ಯಾಂ, ತೆದ್ನಾಂ
ಮಾತ್ರ್ ಕೊಂಕಣಿಚೆಂ ಬರೆಂ ಜಾತೆಲೆಂ.
ಕಿತೆಂಯ್ ಜಾಂವ್, ಪುಣ್ ಕೊಂಕಣಿಚೆಂ ಬರೆಂಚ್ ಜಾಂವ್,
ದೇವ್ ಬರೆಂ ಕರುಂ,
- ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್
[ಸೆವಕ್, ಕೊಂಕಣಿ] -
ಮಾಯ್ 2018 |
|
|
|
|
|
valleyquadros@gmail.com |
ವಲ್ಲಿ ಕ್ವಾಡ್ರಸ್: 1984 ಇಸ್ವೆ ಥಾವ್ನ್
ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಮಟ್ವ್ಯೊ ಕಾಣ್ಯೊ, ಕಾದಂಬರಿ, ಕವಿತಾ,
ಲೇಖನಾಂ ಬರವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲೊ, 2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಮ್ಹಣಾಸರ್
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾಚೊ ಸಂಪಾದಕ್ ಜಾವ್ನ್ ವಾವ್ರ್
ಕೆಲಾ. ಕಾಣಿಕ್, ಉದೆವ್, ಆಮ್ಚೊ ಯುವಕ್ ಪತ್ರಾಚ್ಯಾ
ಸಂಪಾದಕೀಯ್ ಮಂಡಳಿಂತ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ಹಾಣೆಂ ’ಕುವೇಯ್ಟ್ಗಾರಾಂಚೊ
ಝೆಲೊ ವಿಶೇಸ್ ಅಂಕೊ’, ’ದಿವೊ-ದಾಯ್ಜ್’, ’ಮಿತ್ರ್-ದಾಯ್ಜ್’,
ತಶೆಂಚ್ ಕರ್ನಾಟಕ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅಕಾಡೆಮಿಚ್ಯಾ ’ಶೆಕ್ಡ್ಯಾಚ್ಯೊ
ಮಟ್ವ್ಯೊ ಕಾಣ್ಯೊ’ ಬುಕಾಚೆಂ ಸಂಪಾದನ್ ಕೆಲಾಂ. ’ಮೊಳ್ಬಾವಯ್ಲಿಂ
ಸ್ವಪ್ಣಾಂ (2006)’ ಆನಿ ’ಮುಖಾಮುಖಿ
(2011)’ ಹಾಚೆ ಪರ್ಗಟ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಸಂಪಾದಕೀಯಾಂಚೆ ದೋನ್ ಜಮೆ. |
संपादकीय
- १९.
हासतेल्यांचे दांत दिसतात |
अजीक
कांय पांचतीस वर्साधली संगत ही, म्हणजे म्हज्या
भुर्ग्यपणाची. इसकोलाच्या रजेच्या दिसांनी हांव पांगळाच्या
म्हज्या अकयगेर वेतालों. अजेकार घाटाच्या मुळाची फिर्गज
देकून गादे/बेटां, तोटांचो जागो आनी पांगळांत घरान घर
मोगऱ्याकळे फुल्ताले. देकून केदनांय हांव बस्सार पांगळा
गेल्लेवेळार म्हज्या आकयन विचार्चें आसलें, "पुता, तुमचे
तेवशिलो दोर भोव बरो आसता, देकून येताना इल्लो दोर पुणीं
हाडतोय न्हय?". केंळब्याचो दोर चिरून वोवळी करून, त्या
दोरांत फुलां (मोगऱ्यां/आबोलीं) गुंतालीं.
अनी हांव तिका पोक्रिपणार जवाब दितालों; "शी... म्हाका लज
दिसता आकय, हांवें बस्सांनी दोर व्हर्चें पळेल्लीं हासतीत".
आयकून अपलेसतकीं हासची आकय जवाब दिताली; "हासतेल्यांक
हासुंक सोड पुता, हासतेल्यांचे दांत दिसतात."
सकाळीं ऊटल्लेंच घर्चीं सर्वां एकटांय जावन मोगऱ्या कळे
काडून उपरांत ते कळे गुंतुंक आसलीं. म्हाका फुलां गुंतुंक
आकयन शिकयिल्लें तरयी, हांवें गुंतल्लीं फुलां पळेवन हेर
भुर्गीं हासतालीं देकून हांवें फुलां गुंतचिंच रावयलीं. एक
पावटीं आकयन म्हाका त्ये विशीं विचार्ताना तिका म्हजी जाप
जावनासली; "आकय, हांवें गुंतल्लीं फुलां पळेवन हासतात
देकून हांव तीं गुंतुंक व्हचाना", आनी तेदनांय म्हज्या
आकयन दिंवची जवाब जावनासली; "पुता हासतेल्यांचे दांत
दिसतात, तीं हासुंदी आनी तूं शिकून राव आनी कामां करीत राव"
हें हांगासर कित्याक हांगासर प्रमूक म्हळ्यार, अजीक पंद्रा
वर्साधीं कुवेयटांत हांव वावर कर्न आसचेवेळार सयत म्हज्या
मतिंत एक नवीच पिसाय उदेल्ली. आमी कित्याक घरान घर वचून
कोंकणी लोकाक मेळून, कोंकणी पत्रांक पाटिंभो दीवनजो?
पत्रांक पाटिंभो आनी कोंकणीक तेंको इतलेंच प्रामाणीक
चिंताप मतिंत आसलें शिवाय, तांतूं कांय दोन-तीन कासांचो
स्व-फायदो मतिंत चिंतल्लेंच ना. हें कांय म्हाका नवें
न्हय, हाच्याकी पयलें, पत्रांक पाटिंबो विचारून फिर्गजेच्या,
वाराड्याच्या घरान घर, आनी पेंटेच्या आंगडे आंगडेंनी वचून
पत्रांक पाटिंभो विचारून वावर केल्लो. थोडेपावटीं
आंगडिगारांनी जाहीराताचो अयवज दीवंक नेगार केल्लेवेळार
अपल्या बोल्सांतलेच पयशे तांकां दिल्यात म्हळ्ळें
म्हजेपरिंच बोल्सांतलो दुडू घाल्ल्या थोड्यांक तरयी कळीत
आसा. पूण हें काम तितलें सलीसायेचें न्हय, हांगासरयी
’हासतेलीं असात, फायदो नासताना कोंगणो व्हाळोन वचाना
म्हणून पाटल्यान खेंडचिंय आसात, तितलेंच न्हय, पत्राची
वर्गणी जमवन पत्रच बंध केल्लेय जायते दाकले आसात म्हणतच,
हें काम तितलें सलीसायेचें न्हय म्हळ्ळें हांव जाणासलों.
पूण पिसाय ती पिसायच, म्हजेपरिंच चिंतेल्या हेर धा-भारा
जणांक आपवन, एका नम्यारल्ल्या दिसा आमी ’कोंकणी अभियान
समिती’ घडलीच, आनी काम सुरू केलेंच.
२००४ इस्वेंत सुरू जाल्लें ’कोंकणी अभियान’, २००५ इस्वेंत
मातशे व्हड रुपान बदल्लें; कुवेयटांतलो लोकामोगाळ कोंकणी
पादऱ्याब मा|मेलवीन डी’कुन्हा ह्या अभियानांत हाजर आसलो आनी
ताणीं हें अभियान उग्तावण करून म्हळें; ’वल्ली, हांवयी
भास दितां, कुवेयटांत आसच्या सर्व कोपेलां/इगर्जेंनी सयत
कोंकणी मीस सुरू कर्तलों’, अनी ताणीं तशें केलेंच देकून आज
सयत साल्मिया, अह्मदी कोपेलां/इगर्जेंनी कोंकणी मीस चल्ता,
इतलेंच न्हय, कोंकणी मिसांक चड लोक येता म्हळ्ळें सत.
वर्सान वरस हें अभियान मुखारून वचुंक जाय म्हळ्ळे हटान
२००६ इस्वेंत आमी कोंकणी बूक, पत्रां, कोवळ्यो घेवून परत
लोकालागीं गेल्यांव आनी सत सांगचें तर, कोणेंय एकल्या
कोंकणी मनशान आमकां तिरसकार करुंक ना, पर्गांवांत आसूनयी,
अपल्या मांयगांवचा सयऱ्यांक कोंकणी पत्रां पावयजय म्हळ्ळे
इराद्यान पाटिंभो दिला.
उपरांत सुमार धा-भारा वर्सां उतरलीं, पयणारी हांव देश भंवलों
आनी आतां मुंबयांत आसचेवेळार, पंद्रा वर्साधली म्हजी
पिसायेक परत जिवाळ कर्चेविश्यांत मित्र हिलरी डी’सिलवान
उल्लेक केलो मात्र न्हय, आमी कित्याक मुंबयांत सयत असलें
अभियान करिनाये म्हणून सवाल केलें. हांवें ताका इतलेंच
सांगलें;
"आमचें कोंकणी संयब असकत, आमी जिकचा घोड्यापाटल्यान मात्र
धांवुंक सक्तांव, आनी नवें चिंतुंक वा नवें करुंक आमच्या
तकलेंत शेण भरलां"
पूण ताच्या प्रामाणीक सवालाक पाटिंबो दिवंक म्हाका जाय आसलो.
आनी आबळे मुंबयांत ’कोंकणी अभियान समिती’ घडची तयाराय जाली.
समिती घडली म्हणून कांय उद्दार जालें म्हळ्ळो अर्थ न्हय.
तें सर्वां जाणांत, आयचो काळ आनी पंद्रा वर्साधलो काळ
वेवेगळो, आज कोणायलागीं वेळ ना, वासचें सोड, चिंतुंक वेळ
ना, आयकुंक वेळ ना; आसचो वेळ मुंबयचा गडदेच्या/आवाजांच्या
गांवांनी कयद जाला, थोडीं ’मोंती फेसताक लोकाक जेवण
वाडचेंच कोंकणी सेवा’ म्हण चिंतात तर, कोणाक कोंकणी सेवा
म्हळ्यार इगर्जेच्या मिसांनी वाचपां वासचीं आनी कांतारां
गांवचीं मात्र. आनी कोणाक कोंकणी वावर म्हळ्यार कोणेंगी
एकटांय केल्ल्या दुडवांत वेदिकाऱ्यीं कर्चीं, आनी
बस्सां-टेंपो करून लोकांक वोडन हाडचें, तांकां वाडचें -
इतलेंच. आनी कोणाक ’नाटक/फिल्मांच्य टिकेट्यो विखचें’ सत
सांग्तां, हाच्याकी चडतीक कितेंय आसा तर ’रेतिरो/नोवेनां’
आनी केदिंच बदलनातलें चिंतप. उपरांत अमी धा-पंद्रा-पंचवीस-पन्नास
वर्सां थावन अमक्या संघटनाचे अध्यक्ष म्हळ्ळे दांग्रे.
अध्यक्ष/हुद्देदार जावन केल्लें तीन कासांचेंय न्हय म्हळ्ळें
अडहूक सत तांच्या कट्ट्यांत केदाळा रिग्ता म्हळ्ळें म्हज्या
कट्ट्यांत रिगाना.
आसूं, पूण हेरांक दुर्सोन बसल्यार आमचे आनी तांचेमधें कितें
फरक? देकून ही सुर्वात आमी करुंक पडल्या, आमी लिपी, बोली,
प्रांत्य म्हळ्ळ्या कसल्याय मोडच्या संग्तेंक महत्व
दिंवचेपरास, कोंकणी खातीर जोडचें प्रेतन करिजाय म्हळ्ळे
इराद्यान समेसत लिपिंच्या पत्रांक पाटिंबो दिंवचें काम हातीं
घेतलां, लोकाक कितें जाय, खंच्या पत्रांक पाटिंबो दीवंक
तीं आशेतात, तेंच आमी घेतांव शिवाय कोणाचेरयी कितेंच
थापुंक व्हचानांव. कोण कितेंय सांगुंदीत वा हासुंदीत,
हासतेल्यांचे दांत दिसतात म्हळ्ळेपरीं, आमी आमचो शेवोट आमचो
दिश्टावो शीदा करुयां; कोंकणी उलव्यां, कोंकणी उरव्यां,
तेदनां मात्र कोंकणिचें बरें जातेलें.
कितेंय जांव, पूण कोंकणिचें बरेंच जांव,
देव बरें करूं,
- वल्ली क्वाड्रस
[सेवक, कोंकणी] -
माय २०१८ |
|
valleyquadros@gmail.com |
वल्ली क्वाड्रस: १९८४ इस्वे थावन कोंकणेंत
मटव्यो काणयो, कादंबरी, कविता, लेखनां बरवन
आयिल्लो, २००४ थावन २०११ म्हणासर दायज.कोम
जाळिजाग्याचो संपादक जावन वावर केला. काणीक,
उदेव, आमचो युवक पत्राच्या संपादकीय मंडळिंत
वावर केल्ल्या हाणें ’कुवेयटगारांचो झेलो
विशेस अंको’, ’दिवो-दायज’, ’मित्र-दायज’,
तशेंच कर्नाटक कोंकणी साहित्य अकाडेमिच्या ’शेकड्याच्यो
मटव्यो काणयो’ बुकाचें संपादन केलां. ’मोळबावयलीं
स्वपणां (२००६)’ आनी ’मुखामुखी (२०११)’
हाचे पर्गट जाल्ले संपादकीयांचे दोन जमे. |
Sompdoki-i
19: Hasteleanche Dant Distat |
Ojik kaim
panchtis vorsadhli songot hi, mhonnje mhojea
bhurgyoponnachi. Iskolachea rojechea disamni
hamv pangllachea mhojea okoiger vetalom. Ojekar
ghattachea mullachi firgoz dekun gade/bettam,
tottancho zago ani pangllant ghoran ghor
mogreakolle fultale. Dekun kednam-i hamv bossar
panglla gel'levellar mhojea akoin vicharchem
aslem, "puta, tumche teuxilo dor bhovo boro asta,
dekun yetana il'lo dor punnim haddtoi nhoi?".
Kemllbeacho dor chirun voulli korun, tea dorant
fulam (mogream/abolim) guntalim.
Oni hamv tika pokriponnar zovab ditalom; "xi...
Mhaka loz dista akoi, hamvem bossamni dor
vhorchem pollel'lim hastit". Aikun oplestokim
haschi akoi zovab ditali; "hasteleank hasunk
sodd puta, hasteleanche dant distat."
sokallim uttl'lench ghorchim sorvam ekttam-i
zaun mogrea kolle kaddun uprant te kolle guntunk
aslim. Mhaka fulam guntunk akoin xikoyil'lem toryi,
hamvem guntl'lim fulam polleun her bhurgim
hastalim dekun hamvem fulam guntchinch rauylim.
Ek pauttim akoin mhaka tye vixim vichartana tika
mhoji zap zaunasli; "akoi, hamvem guntl'lim
fulam polleun hastat dekun hamv tim guntunk
vhochana", ani tednam-i mhojea akoin dimvchi
zovab zaunasli; "puta hasteleanche dant distat,
tim hasundi ani tum xikun ravo ani kamam korit
ravo"
hem hangasor kiteak hangasor promuk mhollear,
ojik pondra vorsadhim kuveyttant hamv vaur korn
aschevellar soit mhojea motint ek novich pisai
udel'li. Ami kiteak ghoran ghor vochun konkonni
lokak mellun, konkonni potrank pattimbho diunozo?
potrank pattimbho ani konkonnik tenko itlench
pramannik chintap motint aslem xivai, tantum
kaim don-tin kasancho svo-faido motint chintl'lench
na. Hem kaim mhaka novem nhoi, hacheaki poilem,
potrank pattimbo vicharun firgojechea,
varaddeachea ghoran ghor, ani penttechea angdde
angddemni vochun potrank pattimbho vicharun vaur
kel'lo. Thoddepauttim angddigaramni zahiratacho
oyvoz diunko negar kel'levellar oplea
bolsantlech poixe tankam dileat mholl'llem
mhojeporinch bolsantlo duddu ghal'lea thoddeank
toryi kollit asa. Punn hem kam' titlem
solisayechem nhoi, hangasoryi ’hastelim osat,
faido nastana kongnno vhallon vochana mhonnun
pattlean khenddchim-i asat, titlench nhoi,
potrachi vorgonni zomoun potrch bondh kel'ley
zaite dakle asat mhonntoch, hem kam' titlem
solisayechem nhoi mholl'llem hamv zannaslom.
Punn pisai ti pisaich, mhojeporinch chintelea
her dha-bhara zonnank apoun, eka nomearl'lea
disa ami ’konkonni obhian somiti’ ghoddlich, ani
kam' suru kelench.
2004 isvent suru zal'lem ’konkonni obhian’, 2005
isvent matxe vhodd rupan bodol'lem; kuveyttantlo
lokamogall konknni padreab ma|melvin ddi’kunha
hea obhianant hazor aslo ani tannim hem obhian
ugtaunn korun mhollem; ’vol'li, hamvyi bhas
ditam, kuveyttant aschea sorv kopelam/igorjemni
soit konknni mis suru kortolom’, oni tannim
toxem kelench dekun az soit salmia, ohmodi
kopelam/igorjemni konknni mis cholta, itlench
nhoi, konknni misank chodd lok yeta mholl'llem
sot.
Vorsan voros hem obhian mukharun vochunk zai
mholl'lle hottan 2006 isvent ami konknni buk,
potram, koulleo ghevun porot lokalagim geleamv
ani sot sangchem tor, konnem-i eklea konknni
monxan amkam tiroskar korunk na, porgamvant asunyi,
oplea mam-igamvcha soireank konknni potram
pauyzoi mholl'lle iradean pattimbho dila.
Uprant sumar dha-bhara vorsam utorlim, poinnari
hamv dex bhomvlom ani atam mumboyant aschevellar,
pondra vorsadhli mhoji pisayek porot jivall
korchevixeant mitr hilori ddi’silvan ul'lek kelo
matr nhoi, ami kiteak mumboyant soit osolem
obhian korinaye mhonnun soval kelem. Hamvem taka
itlench sanglem;
"amchem konknni somyb oskot, ami jikcha
ghoddeapattlean matr dhamvunk soktamv, ani novem
chintunk va novem korunk amchea toklent xenn
bhorlam"
punn tachea pramannik sovalak pattimbo divonko
mhaka zai aslo. Ani ablle mumboyant ’konkonni
obhian somiti’ ghoddchi toyarai zali. Somiti
ghoddli mhonnun kaim ud'dar zalem mholl'llo orth
nhoi. Tem sorvam zannant, aicho kall ani pondra
vorsadhlo kall vevegllo, az konnailagim vell na,
vaschem sodd, chintunk vell na, aikunk vell na;
ascho vell mumboicha godd'dechea/avazanchea
gamvamni koid zala, thoddim ’monti festak lokak
jeunn vaddchench konknni seva’ mhonn chintat tor,
konnak konknni seva mhollear igorjechea misamni
vachpam vaschim ani kantaram gamvchim matr. Ani
konnak konknni vaur mhollear konnengi ekttam-i
kel'lea duddvant vedikaryim korchim, ani
bossam-ttempo korun lokank voddn haddchem,
tankam vaddchem - itlench. Ani konnak ’nattok/filmanchy
ttiketteo vikhchem’ sot sangtam, hacheaki
choddtik kitem-i asa tor ’retiro/novenam’ ani
kedinch bodlonatlem chintop. Uprant omi
dha-pondra-ponchvis-pon'nas vorsam thaun omkea
songhottonache odhyokx mholl'lle dangre. Odhyokx/hud'dedar
zaun kel'lem tin kasanchem-i nhoi mholl'llem
oddhuk sot tanchea kott'tteant kedalla rigta
mholl'llem mhojea kott'tteant rigana.
Asum, punn herank durson boslear amche ani
tanchemodhem kitem forok? dekun hi survat ami
korunk poddlea, ami lipi, boli, pranty
mholl'llea koslyai moddchea songtenk mohotv
dimvchepras, konknni khatir zoddchem preton
korizai mholl'lle iradean somest lipinchea
potrank pattimbo dimvchem kam' hatim ghetlam,
lokak kitem zai, khonchea potrank pattimbo
diunko tim axetat, tench ami ghetamv xivai
konnacheryi kitench thapunk vhochanamv. Konn
kitem-i sangundit va hasundit, hasteleanche dant
distat mholl'lleporim, ami amcho xevott amcho
dixttavo xida koruyam; konkonni uloveam,
konkonni uroveam, tednam matr konkonnichem borem
zatelem.
Kitem-i zamv, punn konkonnichem borench zamv,
devo borem korum,
Vol'li Kvaddros
[Seuk,
Konkonni]
[Mai, 2018] |
|
valleyquadros@gmail.com |
Vol'li Kvaddros: 1984 isve thaun
konknnent mottveo kannyo, kadombori, kovita,
lekhonam boroun ayil'lo, 2004 thaun 2011
mhonnasor daaiz.com' zallizageacho
sompadok zaun vaur kela. Kannik, Udevo, Amcho
Yuvok potrachea sompadoki-i monddollint vaur
kel'lea hannem ’Kuveyttgarancho jhelo vixes
onko’, ’Divo-Daaiz’, ’Mithr-Daaiz’,
toxench kornattok konknni sahity okaddemichea ’Xekddeacheo
Mottveo Kannyo’ bukachem sompadon kelam. ’Mollbauylim
Svopnnam (2006)’ ani ’Mukhamukhi
(2011)’ hache porgott zal'le sompadokiyanche don
zome. |
|
|
|
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ |
|
2004 ಥಾವ್ನ್
2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್ಲ್ಲ್ಯಾ
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್
ಪರ್ಗಟ್ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ
ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್
ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. | |
| |
|
|