![]() |
|
[ನಾಟಕ್
ವಿಶ್ಲೇಷಣ್]
ನ್ಹೆಸ್ಣಾಪಂದಾ ಸಕ್ಕಡ್ ‘ನಾಗ್ಡಿಂ’ಚ್! |
|
1945 ವೆರ್ ಸೋವಿಯತ್ ಯೂನಿಯನಾಂತ್ (ರಷ್ಯಾ) ಪಯ್ಲೆ
ಪಾವ್ಟಿಂ ಪ್ರದರ್‍ಶಿತ್ ಜಾಲ್ಲೊ, ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ನಾಟಕ್‌ಕಾರ್
ಜೆ. ಬಿ. ಪ್ರೀಸ್ಟ್‌ಲೀ ಹಾಚ್ಯಾ ’ಆನ್ ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್
ಕೋಲ್ಸ್’ ನಾಟಕಾಚೆಂ ಬಾ| ಆಲ್ವಿನ್ ಸೆರಾವೊನ್ ತಯಾರ್
ಕೆಲ್ಲೆಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ರೂಪ್ ’ನಾಗ್ಡಿಂ’, ಮುಳಾನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ
ನ್ಹಯ್ ತರ್‌ಯಿ, ಕೊಂಕ್ಣೆಚೊ ಏಕ್ ಆಪ್ರೂಪ್ ’ಥ್ರಿಲ್ಲರ್’
ಮ್ಹಣ್ ಮಾನುನ್ ಘೆವ್ಯೆತ್. ಸಂಪ್ರದಾಯಿಕ್ ನಾಟಕಾಂಥಾವ್ನ್
ನವ್ಯೆ ಶೈಲೆಚ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂಕುಶಿನ್ ಕೆಲ್ಲೆ ’ಉತ್ರೊಣೆ’
ಚ್ಯೆ ಮುಕೆಲ್ ಫಂಕ್ತಿರ್ ಆಸ್ಚೊ ಯಾಜಕ್, ನಾಟಕ್ ಬರಯ್ಣಾರ್
ಬಾ| ಆಲ್ವಿನ್ ಸೆರಾವೊನ್ ಜೆ.ಬಿ. ಪ್ರೀಸ್ಟ್‌ಲೀ ತಸಲ್ಯಾ
ಶ್ರೇಷ್ಠ್ ನಾಟಕ್‌ಕಾರಾಚಿ ಕೃತಿ ಕೊಂಕ್ಣೆಕ್ ರುಪಾಂತರ್
ಕರುಂಕ್ ಧಯ್ರ್ ಘೆತ್‌ಲ್ಲೆಂ ವಿಶೇಸ್ ಆನಿ ಆಪ್ಲ್ಯಾ
ಪ್ರೇತನಾಂತ್ ತೊ ಯಶಸ್ವಿ ಜಾಲಾ.
ಮುಳಾನ್ ತೀನ್ ದೃಶ್ಯಾಂಚೊ, ಕೊಂಕ್ಣೆಂತ್ ಏಕಾಂಕ್ ಜಾವ್ನ್
ಪರಿವರ್ತಿತ್ ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ನಾಟಕಾಚೊ ವಿಷಯ್ ವಯ್ಲ್ಯಾಭಾರ್
’ಎಕಾ ಜೀವ್ಘಾತಾಚಿ ತನ್ಖಿ’ ಮ್ಹಣ್ಯೆತ್ ತರೀ, ಗುಂಡಾಯೆನ್
ಹೆಂ ಖರೆಂಚ್ ಏಕ್ ಝುಜ್. ರಗ್ತಾರಹಿತ್ ಝುಜ್
ಸಮಾಜಿಂತ್ಲ್ಯಾ ಬಂಡ್ವಾಳ್‌ಶಾಹಿ (ಬೂರ್ಜ್‌ವಾ) ಆನಿ
ದುಬ್ಳ್ಯಾಂಮಧ್ಲೆಂ. ತೆ ದುಬ್ಳ್ಯಾಂಕ್ ಏಕ್ ಜೊಡಿ
ವ್ಹಾಣಾಂಕ್ ಮೊಲಾಕ್ ಘೆತಾತ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿಂ ಬೈಬಲಾಂತ್ ಆಮೊಸ್
ಪ್ರವಾದಿನ್ ಉಚಾರ್‌ಲ್ಲಿಂ ಉತ್ರಾಂ ಉಡಾಸಾಕ್ ಯೆತಾತ್.
ಏಕ್ ತರ್ನಾಟಿ ಚಲಿ ಜೀವ್ಘಾತ್ ಕರುನ್ ಮರಣ್ ಪಾವ್ತಾ.
ಜೀವ್ಘಾತಾಕ್ ಕಾರಣ್ ಸೊಧುನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್
ಘೂಲಾಚ್ಯಾ ಸವಾಲಾಂಕ್ ಸಗ್ಳೆಂ ಬ್ರ್ಯ್ರಾಗ್ಸ್ ಆನಿ
ಡಿ’ಕೋಸ್ತಾ ಕುಟಮ್, ’ಹೆಂ ಆಪ್ಣಾಕ್ ಸಂಬಂಧ್ ಜಾಲ್ಲೆಂ
ನ್ಹಯ್’ ಮ್ಹಣ್ತಾ ತರೀ, ವೆಗಿಂಚ್ ಎಕಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಎಕ್ಲೊ -
ಬಾಪಯ್, ಆವಯ್, ಧುವ್ (ತಿಚೆಲಾಗಿಂ ಕಾಜಾರ್ ಜಾಂವ್ಕ್
ಆಸ್ಚೊ ತರ್ನಾಟೊ) ಆನಿ ಪೂತ್ ಚಲಿಯೆಚ್ಯಾ ಜೀವ್ಘಾತಾಕ್
ಸಂಬಂಧ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲಿಂ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಳೊನ್ ಯೆತನಾ, ಪಿಯಾವಾಚಿಂ
ಸರ್ಲಾಂ ಎಕಾ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಏಕ್ ನಿಕಳ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ ಜಾವ್ನ್
ಸರ್ವ್ ’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ಜಾತಾತ್. ಇತ್ಲ್ಯಾರ್ ಆಕೇರ್ ಜಾಯ್ನಾ,
ತನ್ಖಿ ಚಲಯಿಲ್ಲೊ ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್ ಗೆಲ್ಯಾ ಉಪ್ರಾಂತ್,
’ಆಯಿಲ್ಲೊ ಖರೊಚ್ಚ್ ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್?’ ಮ್ಹಳ್ಳಿ
ಜಿಜ್ಞಾಸಾ ಅರಂಭ್ ಜಾವ್ನ್, ಗರಿಯೆಕ್ ಶಿರ್‍ಕಾಲ್ಲಿ
ಮಾಸ್ಳಿ ಸುಟೊಂಕ್ ಚಡ್ಪಡ್ಚೆಬರಿ ಗುನ್ಯಾಂವಾಥಾವ್ನ್
ಸುಟ್ಕಾ ಜೊಡ್ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್ ಚಲ್ತಾ. ’ತೊ ಖರೊ
ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್ ನ್ಹಯ್ ತರ್, ಹಕೀಕತ್ ಬದಲ್ತಾ?’
ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ಲ್ಯಾ ಲ್ಹಾನಾಂಚ್ಯಾ ರಾಜಾಂವಾಕ್
ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಹೆರ್ ತಯಾರ್ ನಾಂತ್. ’ಪೊಲಿಸಾಂಚ್ಯಾ ಹಾತಾಂತ್
ಶಿರ್‍ಕೊನ್ ಪಡ್‌ಲ್ಲೊ ಮಾತ್ರ್ ಚೋರ್’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ರಾಜಾಂವ್
ಬಳ್ ಜಾತಾ. ತರೀ ನಿಮಾಣೆಂ, ಕೆಲ್ಲ್ಯಾ ವಾಯ್ಟಾಚೊ
ಪ್ರತಿಫಳ್ ಮುಕಾರ್ ರಾವ್ತಾಚ್ಚ್!
’ಬಂಡ್ವಾಳ್‌ಶಾಹಿಂಚಿಂ (ಗ್ರೇಸ್ತಾಂಚ್ಯಾ) ರಾವ್ಳೆರಾಂ
ದುಬ್ಳ್ಯಾಂಚ್ಯಾ ನಿರ್‍ಜೀವ್ ಕುಡಿಂಚ್ಯಾ ಬುನ್ಯಾದಿಚೆರ್
ಬಾಂಧುನ್ ಹಾಡ್ಲ್ಯಾಂತ್’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯೆ ಸಾಂಗ್ಣೆಕ್ ಸರಿ
ಜಾವ್ನ್, ’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ನಾಟಕಾಚಿಂ ತೀನ್‌ಯಿ ದೃಶ್ಯಾಂ ಥಳ್
ಮಜ್ಲಾಂತ್ (ಬೇಸ್‌ಮೆಂಟ್) ಚಲ್ತಾತ್. ಸಂಸಾರಿ
ದಿಷ್ಟಿಂಥಾವ್ನ್ ಆಪ್ಲಿಂ ಕಾಮಾಂ (ಕಾಳಿಂ) ಲಿಪಂವ್ಕ್
ಕರ್‍ಚೆಂ ಪ್ರೇತನ್‌ಯಿ ಹೆಂ. ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್ ಘೂಲಾನ್
ಬ್ರ್ಯಾಗ್ಸ್ ಕುಟ್ಮಾಂತ್ ರೀಗ್ ಘೆವ್ನ್, ಸವಾಲಾಂ ಕರ್‍ತಾ
ಪರ್ಯಾಂತ್, ಎಕೆ ಚಲಿಯೆಚ್ಯಾ ಜೀವ್ಘಾತಾಕ್ ಆಪುಣ್ ಕಾರಣ್
ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚಿಂತಪ್ ಕೊಣಾಕ್‌ಯಿ ಝಳ್ಕನಾತ್‌ಲ್ಲೆಂ
ಬಂಡ್ವಾಳ್‌ಶಾಹಿ ಲಕ್ಷಣ್ ದಾಕಯ್ತಾ. ಕಿತ್ಯಾಕ್ ತಾಂಚೊ
ಏಕ್‌ಚ್ಚ್ ಹುಸ್ಕೊ ’ಮುನಾಫೊ’ (ಲಾಭ್) ಆನಿ ದುಡು, ಹೆರ್
ಖಂಚೆಂಯ್ ಗರ್‍ಜೆಚೆಂ ನ್ಹಯ್. ‘ಆಪುಣ್ ದಾನ್-ಧರ್‍ಮ್
(ಚಾರಿಟಿ) ಕರ್‍ತಾಂ’ ಮ್ಹಣ್ ಸಂಸ್ರಾಚ್ಯೆ ದಿಷ್ಟಿಕ್
ದಾಕಂವ್ಚೆಂ ಫಕತ್ತ್ ಪೊಕೊಳ್ಪಣ್, ಕಿತ್ಯಾಕ್ ತೆಂ
ದಾನ್-ಧರ್‍ಮ್, ಆರ್ಥಿಕ್ ಅಡ್ಚಣೆನ್ ಕಷ್ಟೊಂಚ್ಯೆ ಚಲಿಯೆಕ್
ನಿರಾಕರ್‍ಸಿಲ್ಲ್ಯಾನ್ ತಿ ಚಲಿ ಜೀವ್ಘಾತ್ ಕರ್‍ತಾ.
ಬ್ರ್ಯಾಗ್ಸ್ ಕುಟ್ಮಾಚೊ ಕೊಣ್‌ಚ್ಚ್ ಸಾಂದೊ, ಚಲಿಯೆಚ್ಯಾ
ಜೀವ್ಘಾತಾಕ್ ನೀಟ್ ಕಾರಣ್ ನ್ಹಯ್ ತರೀ, ಆಪ್ಲೆಚ್ಚ್
ರಿತಿರ್ ಹರೆಕ್ಲೊ ಕಾರಣ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಸತ್ ಸಮಾಜೆಂತ್ ಹರೆಕಾ
ಮನ್ಶ್ಯಾಕ್ ಹೆರಾಂಥಂಯ್ (ಪರ್‍ಕ್ಯಾಂಥಂಯ್ ಸಯ್ತ್) ಆಸಜೆ
ಜಾಲ್ಲಿ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಉಗ್ಡಾಸಾಕ್ ಹಾಡ್ತಾ. ಕಂಪೆನಿಚೊ
ಮ್ಹಾಲಕ್ ಚಡಿತ್ ಸಾಂಬಾಳ್ ವಿಚಾರ್‌ಲ್ಲ್ಯಾಕ್ ಚಲಿಯೆಕ್
ಕಾಮಾಂತ್ಲೆಂ ನಿಕ್ಳಾಯ್ತಾ; ಧುವ್ ಆಪ್ಣಾಚ್ಯಾಕೀ ಚಡಿತ್
ಸೊಭಿತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಮೊಸ್ರಾನ್ ಮೊಲಾಚ್ಯಾ
ಸೇಲ್ಸ್‌ಗರ್‍ಲಾಕ್ (ಚಲಿ) ಕಾಮಾಂತ್ಲೆಂ ನಿಕ್ಳಾಯ್ತಾ;
ಮುಕ್ಲೊ ಜಾಂವಂಯ್, ಆಪ್ಣಾಕ್ ಫುಂಕ್ಯಾಶಿವಾಯ್ ಮೆಳ್‌ಲ್ಲೆ
ಕಷ್ಟಾಂತ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲೆ ಚಲಿಯೆಚೊ ಫಾಯ್ದೊ ಜೊಡುನ್ ತಿಕಾ
ಆಪ್ಲಿ ಕಾಪ್ಡಾ ಬಾಯ್ಲ್ ಕರ್‍ತಾ; ಆವಯ್, ಚಲಿ ಕಾಜಾರಾ
ಭಾಯ್ರ್ ಗರ್‍ಬೆಸ್ತ್ ಮ್ಹಳ್ಳೆಖಾತಿರ್ ತಿಕಾ ಕುಮಕ್
ಕರುಂಕ್ ಇನ್ಕಾರ್ ಕರ್‍ತಾ ಆನಿ ಪುತ್ ಆಮಾಲಾಂತ್ ಬುಡೊನ್
ಮತಿರ್ ನಾಸ್ತಾಂ ಚಲಿಯೆಕ್ ಗುರ್‍ವಾರ್ ಕರ್‍ತಾ.
ನಾಟಕಾಚ್ಯಾ ಚವ್ಕಟಾಂತ್ ಉಭೊ ಜಾತನಾ, ’ಹಾಂವ್ ಮೊಜ್ಯಾ
ಭಾವಾ/ ಭಯ್ಣಿಚೊ ರಾಕ್ವಲಿ?’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕಾಯಿನಾಚ್ಯಾ
ಸವಾಲಾಂತ್ ಕೆದೆಂ ವ್ಹಡ್ ನೆಣಾರ್‍ಪಣ್, ಪೊಕೊಳ್ಪಣ್ ಆನಿ
ಪಿಶೆಪಣ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಕಳೊನ್ ಯೆತಾ.
ಕಲಾತ್ಮಕ್ ವಸ್ತುಕ್ ಮೊಲ್ ಬಾಂಧುಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ, ತಿಕಾ
ವೆಳಾಚ್ಯೊ ಸೀಮ್-ಮೆರೊಯಿ ನಾಂತ್. ಲಗ್ಬಗ್ 80 ವರ್‍ಸಾಂ
ಆದ್ಲಿ ಯೆರೊಪಾಚಿ ಸಮಾಜಿಕ್ ಪರಿಗತ್ ಪಿಂತ್ರಾಂವ್ಚೊ ಹೊ
ನಾಟಕ್, ಆಯ್ಚೆ ಭಾರತಾಚ್ಯೆ (ಆಮ್ಚ್ಯಾ ಗಾಂವ್ಚ್ಯೆ)
ಪರಿಗತಿಂತ್ ಕಶೆಂ ಹರೆಕ್ಲ್ಯಾಕ್ ಖಿಣಾನ್ ನಾಗ್ಡಿಂ ಕರ್‍ತಾ
ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನವಾಲ್‌ಭರಿತ್. ನಾಟಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಂತ್ ಹಿ ಸಕತ್
ಆಸಾ. ನಾತರ್ ನಾಂವ್ ನಾತ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ಬೀದರಾಂತ್ ಧಾಕ್ಟುಲ್ಯಾ
ಭುರ್‍ಗ್ಯಾಂನಿ ಕೆಲ್ಲೊ ನಾಟಕ್ ರಾಷ್ಟ್ರಾಚ್ಯಾ
ಪ್ರಭುತ್ವಾಕ್ ಹಾಲಂವ್ಕ್ ಸಕ್ಚೊ ತರೀ ಕಶೆಂ? ಕಲಾ ಏಕ್
ರಗ್ತಾರಹಿತ್ ಝುಜ್, ಖೊಟೆಪಣಾ ವಿರೋಧ್ ಝುಜ್ಚೆಂ. ನಾಟಕ್,
ಪೆಂಯ್ಟಿಂಗ್, ಕವಿತಾ, ವೆಂಗ್ಯ್‌ಚಿತ್ರಾಂ ಅಸಲ್ಯೆ ಕಲೆಂಕ್
’ಜಮಿನ್ದಾರಾಂಕ್ ಊಂಚಾಸನಾಂ ಥಾವ್ನ್ ಸಕ್ಲಾ ಲೊಟುನ್
ಘಾಲ್ಚಿ’ ಸಕತ್ ಆಸಾ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಚರಿತ್ರೆಂತ್ ಸಬಾರ್
ಪಾವ್ಟಿಂ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಮೆಳ್ಳಾಂ. ಹಿ ಸಕತ್ ಅನಾವರಣ್ ಕೆಲ್ಲಿ
ಕೀರ್‍ತ್ ನಾಟಕಾಚೊ ಬರಯ್ಣಾರ್ ಜೆ.ಬಿ. ಪ್ರೀಸ್ಟ್‌ಲೀ ಆನಿ
ಕೊಂಕ್ಣಿ ರೂಪಾಂತರ್‌ಕಾರ್ ಬಾ| ಆಲ್ವಿನ್ ಸೆರಾವೊಕ್ ಫಾವೊ.
ಲೋಗೋಸ್ ನಾಟಕ್ ಪಂಗಡ್ ಆಜ್ ಕೊಂಕಣ್ ಕರಾವಳೆಂತ್ ಮಾತ್ರ್
ನ್ಹಯ್; ಸಗ್ಳ್ಯಾ ಕರ್ನಾಟಕಾಂತ್ ನಾಂವ್ ವ್ಹೆಲ್ಲೊ ಪಂಗಡ್
ಜಾಲಾ. ಬಾ| ಆಲ್ವಿನ್, ಕ್ರಿಸ್ಟೊಫರ್ ನೀನಾಸಂ ಆನಿ
ಕ್ಲ್ಯಾನ್ವಿನ್ ಹಾಂಕಾಂ ಲೋಕ್ ’ಸೆಲೆಬ್ರಿಟಿ’ ಪರಿಂ
ಮಾನ್ತಾ ತರೀ, ’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ಪಂಗ್ಡಾಚ್ಯಾ ಹರೆಕ್ಲ್ಯಾನ್
ನಟನಾಂತ್ ಆಪ್ಲಿ ತಾಂಕಿಪುರ್‍ತಿ ದೇಣ್ಗಿ ದಿಲ್ಯಾ.
ಕ್ರಿಸ್ಟೊಫರ್ ಇನ್ಸ್‌ಪೆಕ್ಟರ್ ಘೂಲ್ ಜಾವ್ನ್, ಆಪ್ಲ್ಯಾ
ಉತ್ರಾಂನಿ ’ಸರ್ಜಿಕಲ್ ಪ್ರಿಸಿಶನ್’ ಸಾಂಬಾಳ್ತಾ. ತಾಚಿಂ
ಉತ್ರಾಂ ಆಯ್ಕೊಂಚೆಂಚ್ ಕಾನಾಂಕ್ ಫೆಸ್ತ್. ಕ್ಲ್ಯಾನ್ವಿನ್
ಮಾಜಿ ಮೇಯರ್ ಮಾನೆಸ್ತ್ ಬ್ರ್ಯಾಗ್ಸ್ ಜಾವ್ನ್, ಆದ್ಲೊ
ವೈಭವ್ ಪ್ರದರ್ಶನ್ ಕರುಂಕ್ ವದ್ದಾಡ್ತಾಲೊ ತರೀ, ಚಿಕ್ಕೆಶೆ
ಅಸ್ಕತ್ ಜಾಲೊ ತಶೆಂ ದಿಸ್ಲೆಂ. ಬ್ರ್ಯಾಗ್ಸಾಚೆಂ ಧುವ್
ಶೈಲಾಚೊ ಸುಡ್ಸುಡಿತ್ತ್ ಪಾತ್ರ್ ಆನಿ ಜೆವ್ಣಾಕೂಡ್ ಆನಿ
ಡ್ರೊಯಿಂಗ್ ರುಮಾಮಧೆಂ ಕ್ರಿಯಾಳ್ ಚಲನ್‌ವಲನ್. ಸಿಬಲ್ ಆನಿ
ಜೆರಾಲ್ಡಾಚೊ ಪಾತ್ರ್ ಕಾಣ್ಯೆಕ್ ಪೂರಕ್. ಪುಣ್ ಎರಿಕ್
ಕುಡಿನ್ ತಶೆಂ ಪ್ರಾಯೆನ್ ಪಾತ್ರಾಕ್ ಚಿಕ್ಕೆಶೆ ತರ್‍ನೊ
ಆಸ್‌ಲ್ಲೆಬರಿ ದಿಸ್ಲೆಂ. ಹೆಲ್ಪರ್ ಎಡ್ನಾ ಬೂರ್ಜ್‌ವಾ
ಸಂಸ್ಕೃತಿಚೆಂ ಲಕ್ಷಣ್. ಸಗ್ಳ್ಯಾ ನಾಟಕಾಂತ್
ಜಾಯ್‌ಪುರ್‍ತೆ ಪಾತ್ರ್ ಮಾತ್ರ್ ಆಸಾತ್, ಖಂಚೊಯ್ ಪಾತ್ರ್
’ಗರ್ಜೆಚೊ ನ್ಹಯ್’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಭೊಗಪ್ ನಾ. ಎಕೆಚ್ಚ್
ವೆದಿರ್ ತೀನ್ ದೃಶ್ಯಾಂ ಆನಿ ವಯ್ರ್ ಚಡೊಂಕ್ ಶಿಡಿಯೆಚಿಂ
ಮೆಟಾಂ ಸೆಟ್-ಆಪ್ ಕೆಲ್ಲೆಂ ಬೋವ್ ಕಲಾತ್ಮಕ್.
ನಾಟಕಾಕ್ ‘ನಾಗ್ಡಿಂ’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಕರ್‍ಕಸ್ ನಾಂವಾಚ್ಯಾಕೀ
’ವಿಣ್ಗಿಂ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ಪೊಲಿಶ್ಡ್ ನಾಂವ್ ವಾ ’ಕುಮ್ಸಾರ್’,
’ಅಂತಸ್ಕರ್ನಾಚಿ ಝಡ್ತಿ’, ’ಝುಜ್’, ’ಏಕ್ ಜೀವ್ಘಾತಾಚಿ
ಕತಾ’ ಮ್ಹಳ್ಳಿಂ ನಾಂವಾಂಯ್ ದವರ್‍ಯೆತಿಂ. ಪುಣ್
’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ಮ್ಹಳ್ಳೆಂ ನಾಂವ್ ಫಕತ್ತ್ ಕಾನಾಂನಿ ಗಾಜ್ಚೆಂ
ಮಾತ್ರ್ ನ್ಹಯ್, ಕಾಳ್ಜಾಂ-ಮನಾಂನಿ ಆನಿ ಅಂತಸ್ಕರ್‍ನಾಂತ್
ರಿಗ್ಚೆಂ.
ಹರೆಕಾ ಕಾಳಾರ್ ಪಳೆವ್ನ್ ಸ್ವಾದ್ ಗ್ರಹಣ್ ಕರ್‍ಚೊ ನಾಟಕ್
’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ತರೀ, ಕರೆಜ್ಮಾಚ್ಯಾ ವೆಳಾರ್, ಆಮ್ಕಾಂಚ್
’ನಾಗ್ಡಿಂ’ ಕೆಲ್ಲಿಂ ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಏಕ್ ಉತ್ತೀಮ್ ಸಾಧನ್!
ಚೇತನ್,
ಕಾಪುಚಿನ್
ಉಡುಪಿ
|
|
|
ಕೊಂಕಣಿ ನಾಟಕ್ - ಏಕ್ ವಿಚಾರ್ (ವಲ್ಲಿ
ಕ್ವಾಡ್ರಸಾಚೆಂ ಸಂಪಾದಕೀಯ್) |
|
|
|
 |
|
|
|
|
ಮಾ|ಚೇತನ್ ಲೋಬೊ: ಚೇತನ್ ಕಾಪುಚಿನ್
ಲಿಖ್ಣೆನಾಂವಾರ್ ಬರಂವ್ಚೊ ಯಾಜಕ್ ಮಾ|ಬಾ|ಚೇತನ್ ಲೋಬೊ,
ಪತ್ರಿಕುಧ್ಯಮಾಂತ್ ಉಂಚ್ಲೆಂ ಶಿಕಪ್ ಜೊಡುನ್ ಸೆವಕ್,
ಉಜ್ವಾಡ್ ಪತ್ರಾಚೊ ಸಂಪಾದಕ್ ಜಾವ್ನ್ ವಾವ್ರ್ ಕೆಲಾ.
ಸದ್ದ್ಯಾಕ್ ಉಡ್ಪಿ ದಿಯೆಸಿಜೆಚೊ ಪಬ್ಲಿಕ್ ರಿಲೇಶನ್
ಆಫಿಸರ್ ಜಾವ್ನ್ ಸೆವಾ ದೀವ್ನ್ ಆಸ್ಚೊ ಕನ್ನಡ, ಇಂಗ್ಲಿಶ್
ತಶೆಂಚ್ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ಬರಯ್ತಾ. ಏಕ್ ವಯ್ಚಾರಿಕ್ ಸಮೀಕ್ಶಕ್,
ಉಂಚ್ಲೊ ಕಥಾಕಾರ್, ತರ್ಜಣ್‌ಕಾರ್ ತಶೆಂಚ್ ಸಂವೇದನಾತ್ಮಕ್
ಚಿಂತ್ಪಾಚೊ ಉಲವ್ಪಿ. ’ಏಕ್ ನವೊ ಸಂಸಾರ್’,
’ಮೀಡಿಯಾ’ ಹಾಚೆ ಆಯ್ಲೆವಾರ್ ಪರ್ಗಟ್
ಜಾಲ್ಲೆ ಬೂಕ್. |
|
[नाटक विशलेषण]
न्हेसणापंदा सक्कड ‘नागडीं’च! |
|
१९४५ वेर सोवियत यूनियनांत
(रषया) पयले पावटीं प्रदरशीत जाल्लो, इंगलीष
नाटककार जे. बी. प्रीसटली हाच्या ’आन इन्सपेकटर
कोल्स’ नाटकाचें बा| आलवीन सेरावोन तयार केल्लें
कोंकणी रूप ’नागडीं’, मुळान कोंकणी न्हय तरयी,
कोंकणेचो एक आपरूप ’थ्रिल्लर’ म्हण मानून घेव्येत.
संपरदायीक नाटकांथावन नव्ये शैलेच्या नाटकांकुशीन
केल्ले ’उत्रोणे’ च्ये मुकेल फंक्तीर आसचो याजक,
नाटक बरयणार बा| आलवीन सेरावोन जे.बी. प्रीसटली
तसल्या श्रेषठ नाटककाराची कृती कोंकणेक रुपांतर
करुंक धयर घेतल्लें विशेस आनी आपल्या प्रेतनांत
तो यशस्वी जाला.
मुळान तीन दृश्यांचो, कोंकणेंत
एकांक जावन परिवर्तीत केल्ल्या नाटकाचो विषय
वयल्याभार ’एका जीवघाताची तनखी’ म्हण्येत तरी,
गुंडायेन हें खरेंच एक झूज. रग्तारहीत झूज
समाजिंतल्या बंडवाळशाही (बूर्जवा) आनी
दुबळ्यांमधलें. ते दुबळ्यांक एक जोडी व्हाणांक
मोलाक घेतात म्हळ्ळीं बैबलांत आमोस प्रवादीन
उचारल्लीं उत्रां उडासाक येतात.
एक तर्नाटी चली जीवघात करून
मरण पावता. जीवघाताक कारण सोधून आयिल्ल्या
इन्सपेकटर घूलाच्या सवालांक सगळें बऱ्यरागस आनी
डी’कोसता कुटम, ’हें आपणाक संबंध जाल्लें न्हय’
म्हणता तरी, वेगिंच एका उपरांत एकलो - बापय, आवय,
धूव (तिचेलागीं काजार जावंक आसचो तर्नाटो) आनी पूत
चलियेच्या जीवघाताक संबंध आसल्लीं म्हळ्ळें कळोन
येतना, पियावाचीं सरलां एका उपरांत एक
निकळल्लेबरी जावन सर्व ’नागडीं’ जातात. इतल्यार
आकेर जायना, तनखी चलयिल्लो इन्सपेकटर गेल्या
उपरांत, ’आयिल्लो खरोच्च इन्सपेकटर?’ म्हळ्ळी
जिज्ञासा अरंभ जावन, गरियेक शीरकाल्ली मासळी
सुटोंक चडपडचेबरी गुन्यांवाथावन सुटका जोडचें
प्रेतन चल्ता. ’तो खरो इन्सपेकटर न्हय तर, हकीकत
बदल्ता?’ म्हळ्ळ्या कुटमांतल्या ल्हानांच्या
राजांवाक आयकुंक हेर तयार नांत. ’पोलिसांच्या
हातांत शीरकोन पडल्लो मात्र चोर’ म्हळ्ळें
राजांव बळ जाता. तरी निमाणें, केल्ल्या वायटाचो
प्रतिफळ मुकार रावताच्च!
’बंडवाळशाहिंचीं
(ग्रेसतांच्या) रावळेरां दुबळ्यांच्या नीरजीव
कुडिंच्या बुन्यादिचेर बांधून हाडल्यांत’
म्हळ्ळ्ये सांगणेक सरी जावन, ’नागडीं’ नाटकाचीं
तीनयी दृश्यां थळ मजलांत (बेसमेंट) चल्तात.
संसारी दिषटिंथावन आपलीं कामां (काळीं) लिपवंक
करचें प्रेतनयी हें. इन्सपेकटर घूलान बऱ्यागस
कुटमांत रीग घेवन, सवालां करता परयांत, एके
चलियेच्या जीवघाताक आपूण कारण म्हळ्ळें चिंतप
कोणाकयी झळकनातल्लें बंडवाळशाही लक्षण दाकयता.
कित्याक तांचो एकच्च हुसको ’मुनाफो’ (लाभ) आनी
दुडू, हेर खंचेंय गरजेचें न्हय. ‘आपूण दान-धरम
(चारिटी) करतां’ म्हण संस्राच्ये दिषटीक दाकंवचें
फकत्त पोकोळपण, कित्याक तें दान-धरम, आर्थीक
अडचणेन कषटोंच्ये चलियेक निराकरसिल्ल्यान ती चली
जीवघात करता.
बऱ्यागस कुटमाचो कोणच्च
सांदो, चलियेच्या जीवघाताक नीट कारण न्हय तरी,
आपलेच्च रितीर हरेकलो कारण म्हळ्ळें सत समाजेंत
हरेका मनश्याक हेरांथंय (परक्यांथंय सयत) आसजे
जाल्ली जवाब्दारी उगडासाक हाडता. कंपेनिचो म्हालक
चडीत सांबाळ विचारल्ल्याक चलियेक कामांतलें
निकळायता; धूव आपणाच्याकी चडीत सोभीत आसा
म्हळ्ळ्या मोस्रान मोलाच्या सेल्सगरलाक (चली)
कामांतलें निकळायता; मुकलो जांवंय, आपणाक
फुंक्याशिवाय मेळल्ले कषटांत आसल्ले चलियेचो
फायदो जोडून तिका आपली कापडा बायल करता; आवय, चली
काजारा भायर गरबेसत म्हळ्ळेखातीर तिका कुमक करुंक
इनकार करता आनी पूत आमालांत बुडोन मतीर नासतां
चलियेक गूरवार करता. नाटकाच्या चवकटांत उभो
जातना, ’हांव मोज्या भावा/ भयणिचो राकवली?’
म्हळ्ळ्या कायिनाच्या सवालांत केदें व्हड
नेणारपण, पोकोळपण आनी पिशेपण आसा म्हळ्ळें कळोन
येता.
कलात्मक वसतूक मोल बांधुंक जायना, तिका
वेळाच्यो सीम-मेरोयी नांत. लगबग ८० वरसां आदली
येरोपाची समाजीक परिगत पिंत्रांवचो हो नाटक, आयचे
भारताच्ये (आमच्या गांवच्ये) परिगतिंत कशें
हरेकल्याक खिणान नागडीं करता म्हळ्ळें नवालभरीत.
नाटक माध्यमांत ही सकत आसा. नातर नांव नातल्ल्या
बीदरांत धाकटुल्या भूरग्यांनी केल्लो नाटक
राषट्राच्या प्रभुत्वाक हालवंक सकचो तरी कशें? कला
एक रग्तारहीत झूज, खोटेपणा विरोध झुजचें. नाटक,
पेंयटिंग, कविता, वेंग्यचित्रां असल्ये कलेंक
’जमिनदारांक ऊंचासनां थावन सकला लोटून घाल्ची’ सकत
आसा म्हळ्ळें चरित्रेंत सबार पावटीं पळेवंक
मेळ्ळां. ही सकत अनावरण केल्ली कीरत नाटकाचो
बरयणार जे.बी. प्रीसटली आनी कोंकणी रूपांतरकार
बा| आलवीन सेरावोक फावो.
लोगोस नाटक पंगड आज कोंकण
करावळेंत मात्र न्हय; सगळ्या कर्नाटकांत नांव
व्हेल्लो पंगड जाला. बा| आलवीन, क्रिसटोफर नीनासं
आनी क्ल्यान्वीन हांकां लोक ’सेलेबरिटी’ परीं
मानता तरी, ’नागडीं’ पंगडाच्या हरेकल्यान नटनांत
आपली तांकिपूरती देणगी दिल्या. क्रिसटोफर
इन्सपेकटर घूल जावन, आपल्या उत्रांनी ’सर्जिकल
प्रिसिशन’ सांबाळता. ताचीं उत्रां आयकोंचेंच
कानांक फेसत. क्ल्यान्वीन माजी मेयर मानेसत
बऱ्यागस जावन, आदलो वैभव प्रदर्शन करुंक
वद्दाडतालो तरी, चिक्केशे असकत जालो तशें दिसलें.
बऱ्यागसाचें धूव शैलाचो सुडसुडित्त पात्र आनी
जेवणाकूड आनी ड्रोयिंग रुमामधें क्रियाळ चलनवलन.
सिबल आनी जेरालडाचो पात्र काण्येक पूरक. पूण एरीक
कुडीन तशें प्रायेन पात्राक चिक्केशे तरनो
आसल्लेबरी दिसलें. हेल्पर एडना बूर्जवा
संसकृतिचें लक्षण. सगळ्या नाटकांत जायपूरते
पात्र मात्र आसात, खंचोय पात्र ’गर्जेचो न्हय’
म्हळ्ळें भोगप ना. एकेच्च वेदीर तीन दृश्यां आनी
वयर चडोंक शिडियेचीं मेटां सेट-आप केल्लें बोव
कलात्मक.
नाटकाक ‘नागडीं’ म्हळ्ळ्या
करकस नांवाच्याकी ’विणगीं’ म्हळ्ळें पोलिशड नांव
वा ’कुम्सार’, ’अंतसकर्नाची झडती’, ’झूज’, ’एक
जीवघाताची कता’ म्हळ्ळीं नांवांय दवरयेतीं. पूण
’नागडीं’ म्हळ्ळें नांव फकत्त कानांनी गाजचें
मात्र न्हय, काळजां-मनांनी आनी अंतसकरनांत
रिगचें.
हरेका काळार पळेवन स्वाद ग्रहण
करचो नाटक ’नागडीं’ तरी, करेज्माच्या वेळार,
आमकांच ’नागडीं’ केल्लीं पळेवंक एक उत्तीम साधन!
चेतन, कापुचीन
उडुपी
कोंकणी नाटक - एक विचार (वल्ली क्वाड्रसाचें
संपादकीय)
|
| |
|
|
मा|चेतन लोबो: चेतन कापुचीन
लिखणेनांवार बरंवचो याजक मा|बा|चेतन लोबो,
पत्रिकुध्यमांत उंचलें शिकप जोडून सेवक, उज्वाड
पत्राचो संपादक जावन वावर केला. सद्द्याक उडपी
दियेसिजेचो पबलीक रिलेशन आफिसर जावन सेवा दीवन
आसचो कन्नड, इंगलीश तशेंच कोंकणिंत बरयता. एक
वयचारीक समीक्षक, उंचलो कथाकार, तर्जणकार तशेंच
संवेदनात्मक चिंत्पाचो उलवपी. ’एक नवो
संसार’, ’मीडिया’ हाचे
आयलेवार पर्गट जाल्ले बूक. |
|
[Nattok
Vixlexonn]
Nhesnnaponda
Sokkodd ‘Nagddim’ch! |
|
1945 ver soviyot
yuniyonant (roxea) poile pauttim prodorxit
zal'lo, inglix nattokkar je. Bi. Pristtli
hachea ’an inspekttor kols’ nattokachem ba|
alvin seravon toyar kel'lem konknni rup
’nagddim’, mullan konknni nhoi toryi,
konknnecho ek aprup ’thril'lor’ mhonn manun
gheuyet. Somprodayik nattokanthaun nouye
xoilechea nattokankuxin kel'le ’utronne’ chye
mukel fonktir ascho yazok, nattok boroinnar ba|
alvin seravon je.Bi. Pristtli tosolea xrextth
nattokkarachi kriti konknnek rupantor korunk
dhoir ghetl'lem vixes ani aplea pretonant to
yoxosvi zala.
Mullan tin drixeancho, konknnent ekank zaun
porivortit kel'lea nattokacho vixoi voileabhar
’eka jiughatachi tonkhi’ mhonnyet tori,
gunddayen hem khorench ek zhuz. Rogtarohit zhuz
somajintlea bonddvallxahi (burzva) ani
dublleam'modhlem. Te dublleank ek zoddi vhannank
molak ghetat mholl'llim boibolant amos provadin
ucharl'lim utram uddasak yetat.
Ek
tornatti choli jiughat korun moronn pauta.
Jiughatak karonn sodhun ayil'lea inspekttor
ghulachea sovalank sogllem bryrags ani ddi’kosta
kuttom', ’hem apnnak sombondh zal'lem nhoi’
mhonnta tori, veginch eka uprant eklo - bapoi,
auy, dhuv (tichelagim kazar zaunko ascho
tornatto) ani put choliechea jiughatak sombondh
asl'lim mholl'llem kollon yetona, piavachim
sorlam eka uprant ek nikolll'lebori zaun sorv
’nagddim’ zatat. Itlear aker zaina, tonkhi
choloyil'lo inspekttor gelea uprant, ’ayil'lo
khorochch inspekttor?’ mholl'lli jigoneasa
orombh zaun, goriek xirkal'li maslli suttonk
choddpoddchebori guneamvathaun suttka zoddchem
preton cholta. ’to khoro inspekttor nhoi tor,
hokikot bodolta?’ mholl'llea kuttmantlea
lhananchea razamvak aikunk her toyar nant.
’polisanchea hatant xirkon poddl'lo matr chor’
mholl'llem razamv boll zata. Tori nimannem,
kel'lea vaittacho protifoll mukar rautachch!
’bonddvallxahinchim (grestanchea) raulleram
dublleanchea nirjivo kuddinchea buneadicher
bandhun haddleant’ mholl'llye sangnnek sori
zaun, ’nagddim’ nattokachim tinyi drixeam tholl
mojlant (besmentt) choltat. Somsari
dixttinthaun aplim kamam (kallim) lipounko
korchem pretonyi hem. Inspekttor ghulan
breags kuttmant rig gheun, sovalam korta
poryant, eke choliechea jiughatak apunn karonn
mholl'llem chintop konnakyi zhollkonatl'lem
bonddvallxahi lokxonn dakoita. Kiteak tancho
ekchch husko ’munafo’ (labh) ani duddu, her
khonchem-i gorjechem nhoi. ‘apunn dan-dhorm'
(charitti) kortam’ mhonn somsrachye dixttik
dakomvchem fokot't pokollponn, kiteak tem
dan-dhorm', arthik oddchonnen koxttonchye
choliek nirakorsil'lean ti choli jiughat
korta.
Breags kuttmacho konnchch sando, choliechea
jiughatak nitt karonn nhoi tori, aplechch ritir
horeklo karonn mholl'llem sot somajent horeka
monxeak heranthoim (porkeanthoim soit) asoje
zal'li zovabdari ugddasak haddta. Kompenicho
mhalok choddit samball vicharl'leak choliek
kamantlem nikllaita; dhuv apnnacheaki choddit
sobhit asa mholl'llea mosran molachea
selsgorlak (choli) kamantlem nikllaita; muklo
zamvom-i, apnnak funkeaxivai melll'le koxttant
asl'le choliecho faido zoddun tika apli kapdda
bail korta; auy, choli kazara bhair gorbest
mholl'llekhatir tika kumok korunk inkar korta
ani put amalant buddon motir nastam choliek
gurvar korta. Nattokachea choukottant ubho
zatona, ’hamv mojea bhava/ bhoinnicho rakvoli?’
mholl'llea kayinachea sovalant kedem vhodd
nennarponn, pokollponn ani pixeponn asa
mholl'llem kollon yeta.
Kolatmok vostuk mol bandhunk zaina, tika
vellacheo sim'-meroyi nant. Logbog 80 vorsam
adli yeropachi somajik porigot pintramvcho ho
nattok, aiche bharotachye (amchea gamvchye)
porigotint koxem horekleak khinnan nagddim
korta mholl'llem novalbhorit. Nattok
madhyomant hi sokot asa. Nator namv natl'lea
bidorant dhakttulea bhurgeamni kel'lo nattok
raxttrachea probhutvak halounko sokcho tori
koxem? kola ek rogtarohit zhuz, khotteponna
virodh zhujchem. Nattok, pemytting, kovita,
vengychitram osolye kolenk ’zomindarank
unchasonam thaun sokla lottun ghalchi’ sokot asa
mholl'llem choritrent sobar pauttim polleunko
mell'llam. Hi sokot onauronn kel'li kirt
nattokacho boroinnar je.Bi. Pristtli ani
konknni rupantorkar ba| alvin seravok favo.
Logos nattok pongodd az konkonn koraullent matr
nhoi; sogllea kornattokant namv vhel'lo pongodd
zala. Ba| alvin, kristtofor ninasom ani kleanvin
hankam lok ’selebritti’ porim manta tori,
’nagddim’ pongddachea horeklean nottonant apli
tankipurti denngi dilea. Kristtofor inspekttor
ghul zaun, aplea utramni ’sorjikol prisixon’
samballta. Tachim utram aikonchench kanank fest.
Kleanvin maji meyor manest breags zaun, adlo
voibhou prodorxon korunk vod'daddtalo tori,
chikkexe oskot zalo toxem dislem. Breagsachem
dhuv xoilacho suddsuddit't patr ani jeunnakudd
ani ddroying rumamodhem kriall cholonvolon.
Sibol ani jeralddacho patr kannyek purok. Punn
erik kuddin toxem prayen patrak chikkexe torno
asl'lebori dislem. Helpor eddna burzva
somskritichem lokxonn. Sogllea nattokant
zaipurte patr matr asat, khonchoi patr
’gorjecho nhoi’ mholl'llem bhogop na. Ekechch
vedir tin drixeam ani voir choddonk xiddiechim
mettam sett-ap kel'lem bovo kolatmok.
Nattokak ‘nagddim’ mholl'llea korkos
namvacheaki ’vinngim’ mholl'llem polixdd namv va
’kumsar’, ’ontoskornachi zhoddti’, ’zhuz’, ’ek
jiughatachi kota’ mholl'llim namvam-i
douryetim. Punn ’nagddim’ mholl'llem namv
fokot't kanamni gajchem matr nhoi,
kallzam-monamni ani ontoskornant rigchem.
Horeka kallar polleun svad grohonn korcho
nattok ’nagddim’ tori, korejmachea vellar,
amkanch ’nagddim’ kel'lim polleunko ek ut'tim'
sadhon!
Chetan, Capuchin
uddupi
Konkonni nattok - ek vichar (Valley Quadrosachem
sompadoki-i)
|
|
|
|
|
Ma| Chetan Lobo: Chetan
Capuchin likhnnenamvar boromvcho yazok
Ma|Ba|Chetan Lobo, potrikudhyomant unchlem xikop
zoddun seuk, ujvadd potracho sompadok zaun vaur
kela. Sod'deak uddpi diesijecho poblik rilexon
afisor zaun seva diun ascho kon'noddo, inglix
toxench konkonnint boroita. Ek voicharik
somikxok, unchlo kothakar, torzonnkar toxench
somvedonatmok chintpacho uloupi. ’Ek
novo somsar’, ’Media’
hache ailevar porgott zal'le buk. |
|
|
|
|
|
|
|
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ |
|
2004 ಥಾವ್ನ್
2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ
ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್
ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ
ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್
ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್. | |
| |
![]() |
|
