ಕೊಂಕಣಿ ಉಲಯ್, ಕೊಂಕಣಿ ಉರಯ್, ಕೊಂಕಣಿ ಆಮ್ಚಿ ಆವಯ್..    कोंकणी उलोय, कोंकणी उरय, कोंकणी आमची आवय..       
Writers Writing

[ಲೇಕನ್]  ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅನಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೀಡಿಯಾ - ಏಕ್ ನದರ್

ಆಮ್ಕಾಂ ಸರ್ವಾಂಕ್ ಕಳಿತ್ ಅಸಲ್ಲೆಪರಿಂ, ಎಕಾ ವ್ಯಕ್ತಿ ಥಂಯ್ ವಾ ಎಕಾ ಸಮುದಾಯಾ ಥಂಯ್ ಬದ್ಲಾವಣ್ ಹಾಡಿಜಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಪಯಿಲ್ಲೆಂ ಕರಿಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಲೆ ಕಾಮ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಚಿಂತಾಪ್ ಬದ್ಲುಚೆಂ. ಏಕ್ ಚಿಂತಾಪ್ ರುತಾ ಕರುಂಕ್ ವಾ ಅಸಲ್ಲೆಂ ನಾಸ್ ಕರ್ಚೆ ಸುಲಾಭಾಯೆಚೆ ಕಾಮ್ ನ್ಹಯ್. ಹೆಂ ಎಕಾ ಮಾಂಡಾವಳೆನ್ ಕರ್ಚೆ ವಿಧಾನ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ಖಂಚ್ಯಾಯಿ ಯಶಸ್ವಿ ಮುಖೆಲಿಚ್ಯಾ ಜಿಣಿಯೆಂತ್ ಹಾಂಚೆ ದಾಖ್ಲೆ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾತ್. ಚಿಂತಾಪ್ ಬದ್ಲುಚೆ ಮಳ್ಯಾರ್ ಮಾರ್ಕೆಟೆಂತ್ ಎಕಾ ವಸ್ತುಚೆಂ ವ ಸೆವೆಚೆ ಬ್ರಾಂಡ್ (ಲಾಂಛನ್) ಅಸಾ ಕೆಲ್ಲೆಪರಿಂ. ಬ್ರಾಂಡ್ ಅಸಾ ಕರಿಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ತಾಚಾ ಮಾಲಿಕಾನ್ ಲೊಕಾಕ್ ಸಾಂಗ್ಚ್ಯಾಕೀ ಚಡ್, ಲೊಕಾನ್ ಎಕಾಮೆಕಾ ಸಾಂಗ್ಲ್ಯಾರ್, ತೆಂ ಬ್ರಾಂಡ್ ವೆಗಿಂ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಜಾತಾ. ಚಿಂತಪ್ ಬದ್ಲುಂಚ್ಯಾ ಕಾಮಾಕ್‌ಯೀ ಹಾಂಗಾ ತುಲನ್ ವಾ ಲಾಗು ಕರ್ಯೆತ್.

ಎಕಾ ಸಾಮುದಾಯಾಕ್, ತಾಚಿ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಅನಿ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ್ ಜೀವನ್ ತಾಂಚಿಚ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ವಳಕ್ ಕರುನ್ ದಿತಾ, ಅನಿ ಹ್ಯಾ ಸಾಮಾಜಿಕ್ ಅನಿ ಸಾಂಸ್ಕ್ರತಿಕ್ ಜೀವಾನಾಚೆ ಪ್ರತೀಕ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಸಾಹಿತ್ಯ್. 'Litrature is a comprehensive essence of the intellectual life of a nation.' ಅಶೆ ಮ್ಹಣ್ತಾ ವಿಲಿಯಮ್ ಶೆಕ್ಸಪಿಯರ್. ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅನಿ ತಾಚೊ ಪ್ರಸಾರ್ ಎಕಾ ವ್ಯಕ್ತಿ ವಾ ಸಾಮುದಾಯಾ ಥಂಯ್ ಜಾಗೃತಿ ಹಾಡುಂಕ್, ಬರೆಂ ವಾಯ್ಟ್ ದಾಕವ್ನ್ ದೀವ್ನ್ ಮುಖ್ಯ ಜಾವ್ನ್ ಚಿಂತಪ್ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಸಹಾಯ್ ಕರ್ತಾ.

ಭಾಸೆಚಾ ಆಧಾರಾಚೆರ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾಡ್ತಾ, ಭಾಸ್ ಉಲಯ್ಲ್ಯಾರ್ ತಿ ಜೀವಂತ್ ಉರ್ತಾ ಹೆಂ ಸತ್, ಪುಣ್ ಭಾಸ್ ವಿಸ್ತಾರ್ ಜಾಯ್ಜಾಯ್ ತರ್ ತ್ಯಾ ಭಾಸೆಂತ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆಂ ರಚನ್ ಕರುಂಕ್ ಜಾಯ್ ಹೆಂ ಹಕೀಗತ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ, ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಮಳ್ಯಾರ್ ಹಾಂತುಂ ಕಾದಂಬರಿ, ಕವಿತಾ, ಹಾಸ್ಯ್ ವಿಡಂಬನ್, ನಾಟಕಾಂ, ಮಟ್ವೊ ಕಾಣಿಯೊ, ಚರಿತ್ರಾ, ಅತ್ಮ-ಚರಿತ್ರಾ, ಆನುವಾದ್, ರುಪಾಂತರ್, ಲೋಕ್‌ವೇದ್, ಜಾನಪದ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಅನಿ ವಿಶೇಸ್ ಜಾಂವ್ನ್ ಸಮಾಯಾನುಸಾರ್ ಸಾಮಾಜಿಕ್, ರಾಜಕೀಯಾ ಅನಿ ಧಾರ್ಮಿಕ್ ಲೇಖನಾಂ. ಹೆ ಸರ್ವ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆ ವಿವಿಧ್ ಪ್ರಕಾರ್ ಸಾಮುದಾಯಾಂತ್ ಚಿಂತಪ್ ಬದ್ಲುಂಕ್ ಸಹಾಯ್ ಕರ್ತಾತ್, ಪುಣ್ ಅಶೆಂ ಜಾಯ್ಜಾಯ್ ಜಾಲ್ಯಾರ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಪ್ರಸಾರ್ ಪ್ರಮುಖ್ಯ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ.

ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಂತ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಪ್ರಸಾರಾಚಿಂ ದೊನ್ ಪ್ರಮುಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಂ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್ ಪ್ರಿಂಟ್ (ಛಾಪೊ) ಅನಿ ಡಿಜಿಟಲ್. ಪ್ರಿಂಟ್ ಮೀಡಿಯ ವಾ ಛಾಪೊ ಹಾಚೊ ಉಲ್ಲೇಕ್ ಕ್ರಿಸ್ತ ಪೂರ್ವ 220 ಇಸವಿ ಥಾವ್ನ್ ಅಸಾ ಜಾಲ್ಯಾರಿ, ಪ್ರಿಟಿಂಗ್ ಪ್ರೆಸ್ಸ್ ಸುರು ಜಾಲ್ಲೆಂ 15 ವ್ಯಾ ಶತಮಾನಂತ್ ಮ್ಹಣ್ ಢೊಡ್ಯೊ ಆದಾರ್ ಸಾಂಗ್ತಾತ್. ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಿಡಿಯಾಧ್ವಾರಿಂ ಕನ್ನಡಿ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಘರಾಂ-ಘರಾನಿ ಪಾವ್ಲಾಂ ಮ್ಹಳ್ಯಾಕ್ ಕಾಂಯ್ ದುಬಾವ್ ನಾ. 1880 ಚಾ ದಶಕಾಚೆ ’ಉದೆಂತಿಚೆ ಸಾಳಕ್’ 1910 ದಶಕಾಚೆ ’ ಕೊಂಕಣಿ ದಿರ್ವೆಂ’ ಅನಿ ’ಸಾಜೆಂಚೆ ನೆಕೆತ್ರ್’ ಉಪ್ರಾಂತ್ ಪ್ರಗಟ್ ಜಾಲ್ಲೊ ರಾಕ್ಣೊ, ಪಯ್ಣಾರಿ, ಆಮ್ಚಿ ಮಾಂಯ್, ಸೆವಕ್, ಝೆಲೊ, ಕಾಣಿಕ್, ಮಿತ್ರ್, ದಿವೊ, ಅನಿ ’ಉಜ್ವಾಡ್’ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆರ್ ಲೊಕಾಮೊಗಾಳ್ ಜಾಲ್ಯಾಂತ್. ತೆಂ ನ್ಹಯ್ ಅಸ್ತಾಂ ಸಬಾರ್ ಲೇಖಕಾಂನಿ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮೀಡಿಯಾಚೆರ್ ಸಭಾರ್ ಕಾದಂಬರಿ, ಕಾಣೆಯೊ, ಕವಿತಾಂ ಅನಿ ಲೇಖನಾಂ ಬರವ್ನ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಭಾಸೆಚ್ಯಾ, ಸಾಹಿತ್ಯಾಚ್ಯಾ ವಾಡಾವಳಿಂತ್ ಸಹಕಾರ್ ದಿಲಾ.

ವಿಸಾವ್ಯಾ ಶತಾಮನಾಚ್ಯಾ ಮಧೆಂ ಅಯಿಲ್ಯಾ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಅನಿ ತಾಂತುಂ ಜಾಲ್ಯಾ ಅವಿಶ್ಕಾರಾಂನಿ ಮನ್ಶ್ಯಾನ್ ಜಿಯಂವ್ಚಿ ರೀತ್ ಬದ್ಲುನ್ ಸೊಡ್ಲಿ. ಪ್ರತ್ಯೆಕ್ ಜಾವ್ನ್ ಬರಂವ್ಕ್, ವಾಚುಂಕ್, ಪಳೆಂವ್ಕ್ ಅನಿ ಆಯ್ಕೊಂಚ್ಯಾ ವಿಧಾನಾಂನಿ ನವೆಸಾಂವ್ ಆಯ್ಲೆಂ, ಅಶೆಂ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಚೊ ಜಲ್ಮ್ ಜಾಲೊ. ಸಾಹಿತ್ಯಾಚ್ಯಾ ಖಂಚ್ಯಾಯೀ ಪ್ರಕಾರಾಕ್ ಇಲೊಕ್ಟ್ರೊನಿಕ್ ಉಪಕರಣ್ ಮುಖಾಂತ್ರ್ ತಯಾರ್ ಕರ್‍ನ್, ಸಾಂಬಾಳ್ನ್ (Storage) ಪ್ರಸಾರ್ ಕರ್ಚೆಂ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೀಡಿಯಾಚೆ ಕಾಮ್. ದಾಕ್ಲೊ ದಿಂವ್ಚೊ ಜಾಲ್ಯಾರ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಗೇಮ್ಸ್, ವಿಡಿಯೊ, ವೆಬ್-ಸ್ಯೆಟ್ (ಅಂತರ್ ಜಾಳಿಜಾಗೆ) ಸೊಶಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ, ಇಲೊಕ್ಟ್ರೊನಿಕ್ ಬೂಕ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಡಿಯೊ.. ಇತ್ಯಾದಿ.

ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಿಡಿಯಾಕ್ ಬದ್ಲಿ ಕರ್ತಾ ಮಳ್ಳೆಂ ಚಿತಪ್ ಅಸಾ ಪುಣ್ ಹಾಕಾ ಸ್ವಷ್ಟ್ ಪುರಾವೆ ನಾಂತ್. ಜಾಹಿರಾತ್ ಅನಿ ಖಬ್ರೊ ವಿಸ್ತಾರಾಂವ್ಚ್ಯಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾನ್ ಬರೊ ಪ್ರಭಾವ್ ಘಾಲಾ. ಕನ್ನಡಿ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆರ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಚೊ ಪ್ರಭಾವ್ ನಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಗೊಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಂ.

        
               www.daaiz.com

ಸಾಹಿತಿಕ್ ದೃಷ್ಟೆನ್ ಪಳೆಂವ್ಚೆಂ ಜಾಲ್ಯಾರ್ 2001 ಇಸ್ವೆಂತ್ www.maibhas.com ವೆಬ್-ಸೈಟ್ ಪ್ರಾರಂಭ್ ಜಾಲೆಂ. ತಾಚ್ಯಾ ನಂತರ್ 2003 ಇಸ್ವೆಂತ್ www.daaiz.com ಪ್ರಾರಂಭ್ ಜಾಲೆಂ, ದೊನಿ ವೆಬ್-ಸೈಟಾಂನಿ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಧ್ವಾರಿಂ ಪ್ರಚಾರಾಂತ್ ನವೆಸಾಂವ್ ಹಾಡುಂಕ್ ಪ್ರಯತ್ನ್ ಕೆಲೆಂ; ಸಾಹಿತಿಕ್ ಅಂಕಣಾಂ, ಸಾಹಿತಿಕ್ ಸ್ಪರ್ಧೆ, ಸಾಹಿತಿಕ್ ಕಾಮಾಸಾಳಾಂ ಆನಿ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಖಬ್ರೊ ಹಾಂತುಂ ಪ್ರಮುಕ್. ಪಾಟ್ಲ್ಯಾ 10-12 ವರ್ಸಾಂನಿ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಮುಳಾ ಥಾಂವ್ನ್ ಆಯಿಲ್ಲ್ಯಾ ವೆಬ್-ಸೈಟಾಂನಿ, ಹೆರ್ ಭಾಸೆ ಸಾಂಗಾತಾ, ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚಾ ಹರ್ ಪ್ರಕಾರಾಕ್ ಸಂಸಾರ್‌ಭರ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಲೊಕಾಕ್ ಪಾವಾಶೆಂ ಕೆಲೆಂ, ದಾಯ್ಚಿ ವರ್ಲ್ಡ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆ ಕಾಮ್ ಹಾಕಾ ಎಕ್ ಉಂಚ್ಲೆ ಉದಹರಣ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ತೆಂ ನ್ಹಯ್ ಅಸ್ತಾಂ 2005 ಇಸ್ವೆಂತ್ www.kavitaa.com ಕನ್ನಡಿ ಅನಿ ದೇವ್-ನಾಗರಿ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆಂ ಪ್ರಸಾರ್ ಸುರು ಕೆಲೆಂ. 2015 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಪ್ರಾರಂಭ್ ಜಾಲ್ಯಾ www.poinnari.com ಕನ್ನಡಿ, ದೇವ್-ನಾಗರಿ ಅನಿ ರೊಮಿ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆ ಪ್ರಕಾಶಿತ್ ಕರ್ತಾನಾ, ’ವೀಜ್ ’ ಇ-ಪತ್ರಾನ್ 2018 ಇಸ್ವೆಂತ್ ಕನ್ನಡಿ ತಸೆಂಚ್ 2019 ಇಸ್ವೆಂತ್ ದೇವ್-ನಾಗರಿ, ಉಪ್ರಾಂತ್ ರೊಮಿ ಅನಿ ಮಳಯಳಮ್ ಲಿಪಿಂತ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಪ್ರಸಾರ್ ಸುರು ಕೆಲೊ.

ಹಾಂಗಾಸರ್ ಗಮಾನಾಕ್ ಯೆಂವ್ಚೊ ವಿಷಯ್ ಕಿಂತೇಗಿ ಮಳ್ಯಾರ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾ ಎಕಾ ಸಾಹಿತಿಚೆ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ವಾ ಚಿಂತಾಪ್, ಲಿಪಿ ಮದ್ಲೊ ಅಂತರ್ ಉಣೊ ಕರ್ನ್ ಚಡ್ ಅನಿ ಚಡ್ ಲೊಕಾಕ್ ವಾಚುಂಕ್ ಮೆಳೊಂಕ್ ಆವ್ಕಾಸ್ ಕರ್ತಾ. ಹೆಂ ಭೋವ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ ಕಿತ್ಯಾಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್, ಕೊಂಕಣಿ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಎಕಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯಾಚಿ, ಎಕಾ ಸಮುದಾಯಾಚಿ, ವ ಎಕಾ ರಾಜ್ಯಾಚಿ ಭಾಸ್ ನ್ಹಯ್, ಕೊಂಕಣಿ ಕಾಂಯ್ ಪಾಂಚ್ ಲಿಪಿಯಾಂನಿ, ಚ್ಯಾರ್ ರಾಜ್ಯಾಂನಿ ಕಾಂಯ್ ಚಾಳಿಸಾಂವಯ್ಲ್ಯಾ ಬೊಲಿಂನಿ ಉಲಯ್ತಾತ್ ಮ್ಹಣ್ತಚ್ ಎಕಾ ಲಿಪಿಥಾವ್ನ್ ಎಕಾ ಬೊಲಿಥಾವ್ನ್ ಅನ್ಯೇಕಾ ಲಿಪಿ/ಬೊಲಿಚ್ಯಾ ವಾಚಪ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಪಾವಂವ್ಚ್ಯಾಕ್ ಲಿಪಿಯಾಂತರ್ ತಶೆಂಚ್ ಬೋಲಿಯಂತರ್ ಗರ್ಜೆಚೆಂ. ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ಅಸಲ್ಯಾ ಲಿಪಿಯಂತರ್ ಕಾಮಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಧ್ಯಮ್ ಉಪಯೋಗ್ ಜಾಲಾ ಮಳ್ಳೆ ಪ್ರಶಂಶನೀಯಾ ಜಾವ್ನಾಸಾ.

ಹಿಂ ಸರ್ವ್ ವಾಸ್ಚಿಂ ವಿಧಾನಾಂ ತರ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಚೆ ಅನ್ಯೇಕ್ ವಿದಾನ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ ಆಯ್ಕುಂಚೆಂ, ಹಾಂತುಂ ಅವಿಶ್ಕಾರಾಚ್ಯಾ ದೃಷ್ಟೆನ್ ಸಭಾರ್ ಪ್ರಗತಿ ಜಾಲ್ಯಾ ಪುಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾನ್ ಹಾಚೊ ಫಾಯ್ದೊ ಕೆಲ್ಲೊ ದಿಸಾನಾ. www.poinaari.com ಹಾಂತು ಸಭಾರ್ ಕಾಣಿಯೊ ಆಡಿಯೊ ರುಪಾರ್‌ಯೀ ಅಯ್ಕುಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾತ್ ಜಾಲ್ಯಾರಿ, ಹ್ಯಾ ಅಡಿಯೊ ಬುಕ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾ ಮಾಧ್ಯಮಾಕ್ ಲೊಕಾಂನಿ ಅಪ್ಣಾಂವ್ಕ್ ಧರುಂಕ್ ನಾ. 2018 ಇಸ್ವೆಂತ್ ’ಕಥಾದಾಯ್ಜ್’ ಮ್ಹಳ್ಳ್ಯಾ ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ಚ್ಯಾನಲಾಚೆರ್ ಸುರ್ವಾತ್ ಕರುನ್ ಆಜ್ ಮೆರೆನ್ ಕಾಂಯ್ ವಿಸಾಂಕ್ ಮಿಕ್ವುನ್ ಕೊಂಕಣಿ ಮಟ್ವ್ಯೊ ಕಾಣಿಯೊ ಪ್ರಸಾರಿತ್ ಜಾಲ್ಯಾತ್. ಆನಿ ಹ್ಯಾ ಕಾಣಿಯಾಂಚೊ ಪ್ರಸಾರ್ ಸಮಾಜಿಕ್ ಮಾಧ್ಯಮಾಂನಿ ತಶೆಂಚ್ ವಾಟ್ಸಾಪಾಚೆರ್ ಜಾವ್ನ್ ಆಸಾ ದೆಕುನ್ ಪರ್ಗಾಂವಾಂತ್ ಆಸ್ಚ್ಯಾ ಜಾಯ್ತ್ಯಾ ಕೊಂಕಣಿ ಭಾಶಿಕಾಂಕ್ ಲಿಪಿಚೆ ಸಮಸ್ಸೆ ನಾಸ್ತಾನಾ ಆಯ್ಕುಂಕ್ ಏಕ್ ಬರೊ ಆವ್ಕಾಸ್.

ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚ್ಯಾ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆರ್ ಎಕ್ ಜೆರಾಲ್ ನದರ್ ಘಾಲ್ಯಾರ್ ದೊಡ್ಯೊ ಸಂಗ್ತಿ ಗಮಾನಾಕ್ ಯೆತಾತ್ ಹಾಂತುಂ ಪ್ರಮುಖ್ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್:

                    
               www.kavitaa.com               www.kittall.com                         www.poinnari.com

1- ಜಾಹಿರಾತ್, ಖಬ್ರೊ, ನಾಟಕ್ ಅನಿ ಸಿನೆಮಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಅನಿ ತಾಂತು ಅಸಲ್ಲೆ ನವೆಂಸಾವ್ ಥೊಡ್ಯಾ ಮಟ್ಟಾಕ್ ತರೀ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕರ್ನ್ ಪ್ರಸಾರ್ ಕೆಲಾ, ಪುಣ್ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಪ್ರಮುಖ್ ಪ್ರಕಾರ್ ಜಾವ್ನ್ ಅಸಲ್ಲ್ಯೊ ಕಾದಂಬರಿ, ಮಟ್ಟ್ಯೊ ಕಥಾ ಅನಿ ಕವಿತಾ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆರ್ ಪ್ರಗತೆಕ್ ಪಾವ್ಲ್ಯಾಂತ್, ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆರ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೊ ಹೆ ಪ್ರಕಾರ್ ಥೊಡ್ಯಾ ವೆಬ್-ಸ್ಯಟಾನಿ ಮೆಳ್ತಾತ್ ಸೊಡ್ಲ್ಯಾರ್, ವಿಡಿಯೊ, ಇ-ಬುಕ್ ವ ಅಡಿಯೊ ಬುಕಾಚೆರ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾ ವಾವ್ರಾಚಿ ಮಾಹೆತ್ ಮೆಳಾನಾ. ಪುಣ್ www.kavitaa.com ಅನಿ www.kittall.com ಅನಿ www.poinnari.com ಹ್ಯಾ ವಾಟೆನ್ ಖೂಬ್ ವಾವ್ರ್ ಕರ್ನ್ ಅಸಾತ್ ಮಳ್ಳೆ ತಾಂಚಿ ವೆಬ್-ಸೈಟಾ ಪಳೆಯ್ತಾನಾ ದಿಸೊನ್ ಯೆತಾ. ಆನಿ ದಾಧೊಸ್ಕಾಯೆಚಿ ಗಜಾಲ್ ಮ್ಹಳ್ಯಾರ್ ಹ್ಯಾ ತಿನ್‌ಯೀ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾಂಚೆ ಸಂಪಾದಕ್ ಸ್ವತಾ ಕವಿ, ಕಾಣಿಯೆಗಾರ್ ತಶೆಂಚ್ ಸಮೀಕ್ಶಕ್ ಜಾವ್ನಾಸಾತ್ ಜಾಲ್ಲ್ಯಾನ್ ಹಾಂಚೊ ವಾವ್ರ್ ಸಯ್ತ್ ವೆವೆಗಳ್ಯಾ ದಿಶೆನ್ ಪುಣ್ ಕೊಂಕಣಿಕ್ ವಿಸ್ತಾರ್ಚ್ಯಾ ನದ್ರೆನ್ ಖೂಬ್ ಮಹತ್ವಾಚೊ; ಕವಿತಾ.ಕೊಮ್ - ಚಡ್ ಕರುನ್ ಕವಿತೆಚೆರ್ ಗುಂಡಾಯೆಚೊ ವಾವ್ರ್ ಕರ್ತಾನಾ, ಕಿಟಾಳ್.ಕೊಮ್ - ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಆನಿ ಮಾಧ್ಯಮಾಚೆರ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಆಸಾ ತರ್ ಪಯ್ಣಾರಿ.ಕೊಮ್ ಸಮಗ್ರ್ ರಿತಿಚೊ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತಿಕ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಆಸಾ. ಹಾಂತುಂ ರಾಶ್ಟ್ರೀಯ್ ಮಟ್ಟಾಚೆ ಕೊಂಕಣಿ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಸ್ಪರ್ದೆ ಭೋವ್ ಚಡ್ ಮಹತ್ವಾಚೆ.

2 - ಅಜ್ ಲೊಕ್ ಚಡ್ ವಾಚಿನಾ, ಲೊಕಾಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಚೆರ್ ಯೆಂವ್ಚೆಂ ಪಿಂತುರ್ ವ ಖೆಳ್ ಪಳೊಂವ್ಕ್ ಬರೆಂ ಲಾಗ್ತಾ, ಪುಣ್ ಗೂಂಡ್ ಚಿಂತ್ಪಾಕ್ ಅರ್ಥಾಭರಿತ್ ಸಬ್ದಾನ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆಂ ವಾಚುಂಕ್ ನಾಕಾ ಮಳ್ಳೊ ಶಿಣ್ ಆಯ್ಕೊಂಕ್ ಮೆಳ್ತಾ. ಹಾಂಗಾಸರ್, ಲೊಕಾಚ್ಯಾಕಿ ಚಡ್ ನವೆಂಸಾಂವಾ ಥಂಯ್ ಧ್ಯಾನ್ ದಿಂವ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಮ್ಹಣ್ ಚಿಂತಾಂ. ದಾಖ್ಲ್ಯಾಕ್ ವಾಸ್ಚೆಂ ಅನಿ ಆಂಯ್ಕುಂಚೆಂ ವೆವೆಗ್ಳೆಂ, ಕಿತ್ಲೆಂ ಬರೆಂ ಕರ್ನ್ ಬರಯಿಲ್ಲೆ ಸಮಾ ವಾಚಿನಾತ್ಲ್ಯಾರ್, ತೆ ಅಯ್ಕಾತೆಲ್ಯಾಚ್ಯಾ ಮನಾಕ್ ವಚಾನಾ. ಕಥಾ, ಕಾದಂಬರಿ ವಾ ಕವಿತಾ ಎಕ್ ಅಡಿಯೊ ಬುಕಾ ರುಪಾರ್ ಪ್ರಗಟ್ ಜಾತಾನಾ ತೆಂ ಬರೆ ಕರ್ನ್ ಪ್ರಸ್ತುತ್ ಕರ್ಚಿ, ಅನಿ ಗರ್ಜ್ ಪಡ್ಲ್ಯಾರ್ ಪರಿದಿ ಭಿತರ್ ಉತ್ರಾಂ ಬದ್ಲುಂಚಿ ಗರ್ಜ್ ಅಸ್ತಾ.

3 - 1980 ಅನಿ 1990 ದಶಕಾಕ್ ತುಲನ್ ಕರ್ತಾನಾ ಅತಾಂ ಕೊಂಕ್ಣಿ ಪತ್ರಾಂಚೊ ಸಂಖೊ ಚಡ್ಲಾ, ತೆಂ ನ್ಹಯ್ ಅಸ್ತಾಂ ವೆಬ್-ಸೈಟ್, ಇ-ಪತ್ರಾಂ ಪ್ರಗಟ್ ಜಾತೆ ಅಸಾತ್, ಹೆಂ ಖಂಡಿತ್ ಜಾವ್ನ್ ಬರೆ ಲಕ್ಷಣ್, ಚಡಿತ್ ಜಾಲ್ಯಾ ಪತ್ರಾಂಚಾ ಸಂಖ್ಯಾಂಕ್ ಜೊಕ್ತ್ಯಾ ಪ್ರಮಾಣಾನ್ ಸಾಹಿತಿ ಚಡ್ಲ್ಯಾತ್ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಗೊಂಕ್ ಕಷ್ಟ್. ಬಾರೀಕಾಯೆನ್ ಪಳೆಯಿಲ್ಯಾರ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಚೊ ಸಂಖೊಯಿ ಚಡ್ಲಾ ಮ್ಹಣ್ ದೈರಾನ್ ಸಾಂಗೊಕ್ ಜಾಯ್ನಾ. 'Content is the Atomic Particle of all digital marketing' ಮ್ಹಣ್ತಾ ರೆಬೆಕ್ಕಾ ಲಿಬ್ ಮ್ಹಳ್ಳಿ ಬರಯ್ಣಾರ್. ಅಸಲ್ಯಾ ಸನಿವೇಶಾಂತ್ ಸಾಹಿತಿನ್ ಪ್ರಸಾರ್ ಮಾದ್ಯಮ್ ಅನಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಚಿ ರೂಚ್ ಪಳೆಂವ್ನ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಂತ್ ವಿವಿಧತಾ ಹಾಡ್ಚಿ ಗರ್ಜ್ ಅಸಾ. ವಿವಿಧತೆಚ್ಯಾ ನಾಂವಾನ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆಂ ಮಟ್ಟ್ ಉಣೆ ಕರ್ಚೆಂ ನಾಕಾ.

4 - 'Don't push people to where you want to be, meet them where they are' ಅಶಿ ಎಕ್ ಸಾಂಗ್ಣಿಂ ಅಸಾ, ಅಜ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾ ಹರ್ಯೇಕಾ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಕಡೆ ಆಸಾ, ಪುಣ್ ಹರ್ಯೇಕ್ ವಾಚ್ಪಿ ಶಿಕ್ಪಿ ಮಣೊಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾ ಅನಿ ಹರ್ಯೇಕ್ ಶಿಕ್ಪಿ ವಾಚ್ತಾ ಮ್ಹಣ್ ಸಾಗೊಂಕ್ ಜಾಯ್ನಾಂ ಅಸಲ್ಯಾ ಪರಿಸ್ಥಿತೆಂತ್ ಸಾಹಿತಿನ್ ಜೊಕ್ತ್ಯಾ ರಿತಿನ್ ಬರವ್ನ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಬಾಂಧುನ್ ದವರ್ಚೆಂ ಅತ್ಯಂತ್ ನಾಜೂಕಾಯೆಚೆಂ ಕಾಮ್ ಜಾವ್ನಾಸಾ.

5 - ಥೊಡ್ಯಾ ವರ್ಸಾಧಿಂ ಎಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಬರವ್ನ್ ಪ್ರಗಟ್ ಕರ್ಚೆ ತಿತ್ಲೆ ಸುಲಾಭಾಯೆಚೆ ಕಾಯ್ ನ್ಹಯ್ ಅಸಲ್ಲೆ, ಅಜ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಧ್ವಾರಿ ಹೆಂ ಕಾಮ್ ಸುಲಾಭಾಯೆಚೆ ಜಾಲಾಂ. ಅಂತರ್ ಜಾಳಿಜಾಗ್ಯಾಚೆರ್ (ವೆಬ್ ಸೈಟ್) ಕೊಣೆಯಿ ಪ್ರಗಟ್ ಕರಿಯೆತ್, ಅಸಲ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಚೆ ಮಟ್ಟ್ ಅನಿ ಹಕ್ಕಾಂಚೆರ್ (Copy Right) ಖಂಡಿತ್ ಸವಾಲಾಂ ಅಸಾತ್, ಪುಣ್ ಧನ್ಮಾತಾಕ್ ರೀತಿನ್ ಪಳೆಂವ್ಚೆ ತರ್ ಅಜ್ ಸಂಸರಾತ್ ಸುಮಾರ್ 2.87 ಬಿಲಿಯನ್ ಸ್ಮಾರ್ಟ್ ಫೋನಾ ಅಸಾತ್ ಅಸಾತ್ ಮಳ್ಳೊ ಅಂದಾಜ್ ಅಸಾ, ತೆ ನ್ಹಯ್ ಅಸ್ತಾಂ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಸಬಾರ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮಿಡಿಯಾಧ್ವಾರಿಂ ಸಾಹಿತಿನ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾ ಥಂಯ್ ಉಗ್ತೆಂ ಚಿಂತಾಪ್ ವಿಸ್ತಾರ್ ಕರ್ನ್ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಸಾಹಿತ್ಯಾ ಥಂಯ್ ಅಕರ್ಷಿತ್ ಕರ್ಚೆಂ ಸಲೀಸ್ ಜಾಲ್ಯಾಬರಿ ದಿಸ್ತಾ, ಅಶೆಂ ಕೆಲ್ಯಾನ್ ವೇಗಾನ್ ಬದಲ್ಚ್ಯಾ ತಾಂತ್ರಿಕ್, ಸಾಮಾಜಿಕ್, ರಾಜಾಕೀಯಾ ಅನಿ ಧಾರ್ಮಿಕ್ ಆಚಾರ್-ವಿಚಾರಾಂಕ್ ಸೂಕ್ಷ್ಮಾಯೆನ್ ವಿಶ್ಲೇಷಣ್ ಕರ್ನ್ ಗುಣ್ಮಾತಕ್ (Qualittative) ಸಾಹಿತ್ಯ್ ಪ್ರಗಟ್ ಕರುಂಕ್ ಸಾಧ್ಯ್ ಅಸಾ.

6 - ನವ್ಯಾ ಚಿಂತ್ಪಾಚ್ಯಾ ಹ್ಯಾ 21 ವ್ಯಾ ಶತಮಾನಾಂತ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ, ಜಾಗತೀಕರಣ್ ಅನಿ ಮುಖ್ಯ ಜಾವ್ನ್ ಸಂಸಾರಾಚ್ಯಾ ದುಸ್ರ್ಯಾ ಸಾಹಿತ್ಯಾಕ್ ಅನಿ ಜೀವನ್ ಶೈಲೆಕ್ ಸುಲಭ್ ಥರಾನ್ ಪೆಳೆಂವ್ಚಿ ಅನಿ ಆಯ್ಕೊಂಚಿ ತಾಂತ್ರಿಕತಾ ಅಸ್ತಾನಾ, ಮುಖ್ಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಅಮ್ಚೆ ಸಾಹಿತಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ್ ಜಾಂವ್ನ್ ಸಂಪಾದಕ್ ಡಿಜಿಟಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಅನಿ ತಾಂತ್ಲ್ಯಾ ತಾಂತ್ರಿಕಾತೆಚೊ ಪ್ರಯೋಗ್ ಕಸೊ ಕರ್ತಾತ್ ಮಳ್ಳೆ ಅತುರಾಯೆಚೆ ಜಾವ್ನಾಸಾ!.

- ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿ. ಬಾರ್ಬೋಜ್, ಮ್ಯಾನಚೆಸ್ಟರ್-ಯು.ಕೆ. (ಮಾಯ್, 2020)
 

ಲಾರೆನ್ಸ್ ವಿನೋದ್ ಬಾರ್ಬೋಜ್: ಶಿರ್ವಾಂ ಗಾಂವಾಂತ್ ಜಲ್ಮುನ್ ಇಜ್ನೆರಾಚೆಂ ಶಿಕಪ್ ಜೊಡುನ್ ಸದ್ದ್ಯಾಕ್ ಮಾಂಚೇಸ್ಟರ್ ಯು.ಕೆ.ಂತ್ ಅಪ್ಲ್ಯಾ ಕುಟ್ಮಾಸವೆಂ ವಸ್ತಿ ಕರ್ಚೊ ಹೊ ಬರೊ ವಾಚ್ಪಿ ತಶೆಂಚ್ ಸಾಹಿತಿಕ್ ಅಭಿಮಾನಿ ಜಾವ್ನಾಸಾ. ಕವಿತಾ, ಲೇಖನಾಂ ತಶೆಂಚ್ ಸಮೀಕ್ಶಾ ಬರವ್ನ್ ಆಸ್ಚಾ ಹಾಣೆಂ ಡಿಜಿಟಲ್ ಕೊಂಕಣಿಂತ್ ಸಯ್ತ್ ವಾವ್ರ್ ಕರುನ್ ಆಸಾ.

[लेकन]  कोंकणी साहित्य अनी डिजिटल मीडिया - एक नदर
आमकां सर्वांक कळीत असल्लेपरीं, एका व्यक्ती थंय वा एका समुदाया थंय बदलावण हाडिजय जाल्यार पयिल्लें करिजाय जाल्ले काम जावनासा चिंताप बदलुचें. एक चिंताप रुता करुंक वा असल्लें नास कर्चे सुलाभायेचे काम न्हय. हें एका मांडावळेन कर्चे विधान जावनासा. संसाराच्या खंच्यायी यशस्वी मुखेलिच्या जिणियेंत हांचे दाखले वाचुंक मेळतात. चिंताप बदलुचे मळ्यार मार्केटेंत एका वसतुचें व सेवेचे ब्रांड (लांछन) असा केल्लेपरीं. ब्रांड असा करिजाय जाल्यार ताचा मालिकान लोकाक सांगच्याकी चड, लोकान एकामेका सांगल्यार, तें ब्रांड वेगीं लोकामोगाळ जाता. चिंतप बदलुंच्या कामाक‌यी हांगा तुलन वा लागू कऱ्येत.

एका सामुदायाक, ताची सामाजीक अनी सांसक्रतीक जीवन तांचीच म्हळ्ळी वळक करून दिता, अनी ह्या सामाजीक अनी सांसक्रतीक जीवानाचे प्रतीक जावनासा साहित्य. 'Litrature is a comprehensive essence of the intellectual life of a nation.' अशे म्हणता विलियम शेक्सपियर. साहित्य अनी ताचो प्रसार एका व्यक्ती वा सामुदाया थंय जागृती हाडुंक, बरें वायट दाकवन दीवन मुख्य जावन चिंतप बदलुंक सहाय कर्ता.

भासेचा आधाराचेर साहित्य वाडता, भास उलयल्यार ती जीवंत उर्ता हें सत, पूण भास विसतार जायजाय तर त्या भासेंत साहित्याचें रचन करुंक जाय हें हकीगत जावनासा, साहित्य मळ्यार हांतूं कादंबरी, कविता, हास्य विडंबन, नाटकां, मटवो काणियो, चरित्रा, अत्म-चरित्रा, आनुवाद, रुपांतर, लोक‌वेद, जानपद साहित्य अनी विशेस जांवन समायानुसार सामाजीक, राजकीया अनी धार्मीक लेखनां. हे सर्व साहित्याचे विवीध प्रकार सामुदायांत चिंतप बदलुंक सहाय कर्तात, पूण अशें जायजाय जाल्यार साहित्याचो प्रसार प्रमुख्य जावनासा.

प्रसतूत परिस्थितेंत साहित्य प्रसाराचीं दोन प्रमूक माध्यमां जावनासात प्रिंट (छापो) अनी डिजिटल. प्रिंट मीडीय वा छापो हाचो उल्लेक क्रिसत पूर्व २२० इसवी थावन असा जाल्यारी, प्रिटिंग प्रेस्स सुरू जाल्लें १५ व्या शतमानंत म्हण ढोड्यो आदार सांग्तात. प्रिंट मिडियाध्वारीं कन्नडी लिपिंत कोंकणी साहित्य घरां-घरानी पावलां म्हळ्याक कांय दुबाव ना. १८८० चा दशकाचे ’उदेंतिचे साळक’ १९१० दशकाचे ’ कोंकणी दिर्वें’ अनी ’साजेंचे नेकेत्र’ उपरांत प्रगट जाल्लो राकणो, पयणारी, आमची मांय, सेवक, झेलो, काणीक, मित्र, दिवो, अनी ’उज्वाड’ प्रिंट मिडियाचेर लोकामोगाळ जाल्यांत. तें न्हय असतां सबार लेखकांनी प्रिंट मीडियाचेर सभार कादंबरी, काणेयो, कवितां अनी लेखनां बरवन कोंकणी भासेच्या, साहित्याच्या वाडावळिंत सहकार दिला.

विसाव्या शतामनाच्या मधें अयिल्या कंप्यूटर अनी तांतूं जाल्या अविश्कारांनी मनश्यान जियंवची रीत बदलून सोडली. प्रत्येक जावन बरवंक, वाचुंक, पळेवंक अनी आयकोंच्या विधानांनी नवेसांव आयलें, अशें डिजिटल मिडियाचो जल्म जालो. साहित्याच्या खंच्यायी प्रकाराक इलोकट्रोनीक उपकरण मुखांत्र तयार कर‍न, सांबाळन (Storage) प्रसार कर्चें जावनासा डिजिटल मीडियाचे काम. दाकलो दिंवचो जाल्यार, डिजिटल गेम्स, विडियो, वेब-स्येट (अंतर जाळिजागे) सोशियल मीडिया, इलोकट्रोनीक बूक, डिजिटल आडियो.. इत्यादी.

डिजिटल मिडिया प्रिंट मिडियाक बदली कर्ता मळ्ळें चितप असा पूण हाका स्वषट पुरावे नांत. जाहिरात अनी खबरो विसतारांवच्यांत डिजिटल मिडियान बरो प्रभाव घाला. कन्नडी लिपिंत कोंकणी साहित्याचेर डिजिटल मिडियाचो प्रभाव ना म्हण सागोंक जायनां.

        
               www.daaiz.com

साहितीक दृषटेन पळेंवचें जाल्यार २००१ इस्वेंत www.maibhas.com वेब-सैट प्रारंभ जालें. ताच्या नंतर २००३ इस्वेंत www.daaiz.com प्रारंभ जालें, दोनी वेब-सैटांनी डिजिटल मिडियाध्वारीं प्रचारांत नवेसांव हाडुंक प्रयत्न केलें; साहितीक अंकणां, साहितीक स्पर्धे, साहितीक कामासाळां आनी साहितीक खबरो हांतूं प्रमूक. पाटल्या १०-१२ वर्सांनी कोंकणी मुळा थांवन आयिल्ल्या वेब-सैटांनी, हेर भासे सांगाता, कोंकणी साहित्याचा हर प्रकाराक संसार‌भर कोंकणी लोकाक पावाशें केलें, दायची वरल्ड मिडियाचे काम हाका एक उंचले उदहरण जावनासा तें न्हय असतां २००५ इस्वेंत www.kavitaa.com कन्नडी अनी देव-नागरी लिपिंत कोंकणी साहित्याचें प्रसार सुरू केलें. २०१५ इस्वेंत प्रारंभ जाल्या www.poinnari.com कन्नडी, देव-नागरी अनी रोमी लिपिंत कोंकणी साहित्याचे प्रकाशीत कर्ताना, ’वीज ’ ई-पत्रान २०१८ इस्वेंत कन्नडी तसेंच २०१९ इस्वेंत देव-नागरी, उपरांत रोमी अनी मळयळम लिपिंत कोंकणी साहित्याचो प्रसार सुरू केलो.

हांगासर गमानाक येंवचो विषय किंतेगी मळ्यार, डिजिटल मिडिया एका साहितिचे साहित्य वा चिंताप, लिपी मदलो अंतर उणो कर्न चड अनी चड लोकाक वाचुंक मेळोंक आवकास कर्ता. हें भोव गर्जेचें कित्याक म्हळ्यार, कोंकणी म्हळ्यार एका प्रांत्याची, एका समुदायाची, व एका राज्याची भास न्हय, कोंकणी कांय पांच लिपियांनी, च्यार राज्यांनी कांय चाळिसांवयल्या बोलिंनी उलयतात म्हणतच एका लिपिथावन एका बोलिथावन अन्येका लिपी/बोलिच्या वाचप्यांक साहित्य पावंवच्याक लिपियांतर तशेंच बोलियंतर गर्जेचें. कोंकणी साहित्याक असल्या लिपियंतर कामांत डिजिटल मध्यम उपयोग जाला मळ्ळे प्रशंशनीया जावनासा.

हीं सर्व वासचीं विधानां तर, डिजिटल मिडियचे अन्येक विदान जावनासा आयकुंचें, हांतूं अविश्काराच्या दृषटेन सभार प्रगती जाल्या पूण कोंकणी साहित्यान हाचो फायदो केल्लो दिसाना. www.poinaari.com हांतू सभार काणियो आडियो रुपार‌यी अयकुंक मेळतात जाल्यारी, ह्या अडियो बूक म्हळ्या माध्यमाक लोकांनी अपणावंक धरुंक ना. २०१८ इस्वेंत ’कथादायज’ म्हळ्ळ्या यूट्यूब च्यानलाचेर सुर्वात करून आज मेरेन कांय विसांक मिकवून कोंकणी मटव्यो काणियो प्रसारीत जाल्यात. आनी ह्या काणियांचो प्रसार समाजीक माध्यमांनी तशेंच वाटसापाचेर जावन आसा देकून पर्गांवांत आसच्या जायत्या कोंकणी भाशिकांक लिपिचे समस्से नासताना आयकुंक एक बरो आवकास.

कोंकणी साहित्याच्या डिजिटल मिडियाचेर एक जेराल नदर घाल्यार दोड्यो संग्ती गमानाक येतात हांतूं प्रमूख जावनासात:

                    
               www.kavitaa.com               www.kittall.com                         www.poinnari.com

१- जाहिरात, खबरो, नाटक अनी सिनेमांत डिजिटल मीडिया अनी तांतू असल्ले नवेंसाव थोड्या मट्टाक तरी प्रयोग कर्न प्रसार केला, पूण कोंकणी साहित्याचो प्रमूख प्रकार जावन असल्ल्यो कादंबरी, मट्ट्यो कथा अनी कविता प्रिंट मिडियाचेर प्रगतेक पावल्यांत, डिजिटल मिडियाचेर साहित्याचो हे प्रकार थोड्या वेब-स्यटानी मेळतात सोडल्यार, विडियो, ई-बूक व अडियो बुकाचेर जाल्ल्या वावराची माहेत मेळाना. पूण www.kavitaa.com अनी www.kittall.com अनी www.poinnari.com ह्या वाटेन खूब वावर कर्न असात मळ्ळे तांची वेब-सैटा पळेयताना दिसोन येता. आनी दाधोसकायेची गजाल म्हळ्यार ह्या तीन‌यी जाळिजाग्यांचे संपादक स्वता कवी, काणियेगार तशेंच समीक्षक जावनासात जाल्ल्यान हांचो वावर सयत वेवेगळ्या दिशेन पूण कोंकणीक विसतार्च्या नद्रेन खूब महत्वाचो; कविता.कोम - चड करून कवितेचेर गुंडायेचो वावर कर्ताना, किटाळ.कोम - कोंकणी साहित्य आनी माध्यमाचेर वावर करून आसा तर पयणारी.कोम समग्र रितिचो कोंकणी साहितीक वावर करून आसा. हांतूं राश्ट्रीय मट्टाचे कोंकणी साहितीक स्पर्दे भोव चड महत्वाचे.

२ - अज लोक चड वाचिना, लोकाक डिजिटल मिडियाचेर येंवचें पिंतूर व खेळ पळोवंक बरें लाग्ता, पूण गूंड चिंत्पाक अर्थाभरीत सब्दान बरयिल्लें वाचुंक नाका मळ्ळो शीण आयकोंक मेळता. हांगासर, लोकाच्याकी चड नवेंसांवा थंय ध्यान दिंवची गर्ज म्हण चिंतां. दाखल्याक वासचें अनी आंयकुंचें वेवेगळें, कितलें बरें कर्न बरयिल्ले समा वाचिनातल्यार, ते अयकातेल्याच्या मनाक वचाना. कथा, कादंबरी वा कविता एक अडियो बुका रुपार प्रगट जाताना तें बरे कर्न प्रसतूत कर्ची, अनी गर्ज पडल्यार परिदी भितर उत्रां बदलुंची गर्ज असता.

३ - १९८० अनी १९९० दशकाक तुलन कर्ताना अतां कोंकणी पत्रांचो संखो चडला, तें न्हय असतां वेब-सैट, ई-पत्रां प्रगट जाते असात, हें खंडीत जावन बरे लक्षण, चडीत जाल्या पत्रांचा संख्यांक जोक्त्या प्रमाणान साहिती चडल्यात म्हण सागोंक कषट. बारीकायेन पळेयिल्यार वाचप्यांचो संखोयी चडला म्हण दैरान सांगोक जायना. 'Content is the Atomic Particle of all digital marketing' म्हणता रेबेक्का लीब म्हळ्ळी बरयणार. असल्या सनिवेशांत साहितीन प्रसार माद्यम अनी वाचप्याची रूच पळेंवन साहित्यांत विविधता हाडची गर्ज असा. विविधतेच्या नांवान साहित्याचें मट्ट उणे कर्चें नाका.

४ - 'Don't push people to where you want to be, meet them where they are' अशी एक सांगणीं असा, अज डिजिटल मिडिया हऱ्येका वाचप्याकडे आसा, पूण हऱ्येक वाचपी शिकपी मणोंक जायना अनी हऱ्येक शिकपी वाचता म्हण सागोंक जायनां असल्या परिस्थितेंत साहितीन जोक्त्या रितीन बरवन वाचप्यांक बांधून दवर्चें अत्यंत नाजूकायेचें काम जावनासा.

५ - थोड्या वर्साधीं एक साहित्य बरवन प्रगट कर्चे तितले सुलाभायेचे काय न्हय असल्ले, अज डिजिटल मिडियाध्वारी हें काम सुलाभायेचे जालां. अंतर जाळिजाग्याचेर (वेब सैट) कोणेयी प्रगट करियेत, असल्या साहित्याचे मट्ट अनी हक्कांचेर (Copy Right) खंडीत सवालां असात, पूण धन्माताक रीतीन पळेंवचे तर अज संसरात सुमार २.८७ बिलियन स्मार्ट फोना असात असात मळ्ळो अंदाज असा, ते न्हय असतां दूसऱ्या सबार डिजिटल मिडियाध्वारीं साहितीन वाचप्या थंय उग्तें चिंताप विसतार कर्न वाचप्यांक साहित्या थंय अकरषीत कर्चें सलीस जाल्याबरी दिसता, अशें केल्यान वेगान बदल्च्या तांत्रीक, सामाजीक, राजाकीया अनी धार्मीक आचार-विचारांक सूक्ष्मायेन विशलेषण कर्न गुणमातक (Qualittative) साहित्य प्रगट करुंक साध्य असा.

६ - नव्या चिंत्पाच्या ह्या २१ व्या शतमानांत डिजिटल तांत्रिकता, जागतीकरण अनी मुख्य जावन संसाराच्या दूसऱ्या साहित्याक अनी जीवन शैलेक सुलभ थरान पेळेंवची अनी आयकोंची तांत्रिकता असताना, मुखल्या दिसांनी अमचे साहिती प्रत्येक जांवन संपादक डिजिटल मीडिया अनी तांतल्या तांत्रिकातेचो प्रयोग कसो कर्तात मळ्ळे अतुरायेचे जावनासा!.

- लारेन्स वी. बारबोज, म्यानचेसटर-यू.के. (माय, २०२०)
 

लारेन्स विनोद बारबोज: शिर्वां गांवांत जल्मून इजनेराचें शिकप जोडून सद्द्याक मांचेसटर यू.के.ंत अपल्या कुटमासवें वसती कर्चो हो बरो वाचपी तशेंच साहितीक अभिमानी जावनासा. कविता, लेखनां तशेंच समीक्षा बरवन आसचा हाणें डिजिटल कोंकणिंत सयत वावर करून आसा.

[lekon]  Konkonni Sahity oni DIGITAL MEDIA - Ek nodor

Amkam sorvank kollit osol'leporim, eka vyokti thoim va eka somudaya thoim bodlaunn haddizoi zalear poyil'lem korizai zal'le kam' zaunasa chintap bodluchem. Ek chintap ruta korunk va osol'lem nas korche sulabhayeche kam' nhoi. Hem eka manddaullen korche vidhan zaunasa. Somsarachea khoncheayi yoxosvi mukhelichea jinnient hanche dakhle vachunk melltat. Chintap bodluche mollear markettent eka vostuchem vo seveche brandd (lanchhon) osa kel'leporim. Brandd osa korizai zalear tacha malikan lokak sangcheaki chodd, lokan ekameka sanglear, tem brandd vegim lokamogall zata. Chintop bodlunchea kamak‌yi hanga tulon va lagu koryet.

Eka samudayak, tachi samajik oni samskrotik jiun tanchich mholl'lli vollok korun dita, oni hea samajik oni samskrotik jivanache protik zaunasa sahity. 'Litrature is a comprehensive essence of the intellectual life of a nation.' oxe mhonnta viliyom' xeksopiyor. Sahity oni tacho prosar eka vyokti va samudaya thoim zagriti haddunk, borem vaitt dakoun diun mukhyo zaun chintop bodlunk sohai korta.

Bhasecha adharacher sahity vaddta, bhas uloilear ti jiunt urta hem sot, punn bhas vistar zaizai tor tea bhasent sahiteachem rochon korunk zai hem hokigot zaunasa, sahity mollear hantum kadombori, kovita, hasy viddombon, nattokam, mottvo kannio, choritra, otmo-choritra, anuvad, rupantor, lok‌ved, zanopod sahity oni vixes zamvn somayanusar samajik, razokiya oni dharmik lekhonam. He sorv sahiteache vividh prokar samudayant chintop bodlunk sohai kortat, punn oxem zaizai zalear sahiteacho prosar promukhy zaunasa.

Prostut poristhitent sahity prosarachim don promuk madhyomam zaunasat printt (chhapo) oni ddijittol. Printt middiyo va chhapo hacho ul'lek kristo purvo 220 isovi thaun osa zaleari, pritting press suru zal'lem 15 vea xotomanont mhonn ddhoddeo adar sangtat. Printt middiadhvarim kon'noddi lipint konkonni sahity ghoram-ghorani paulam mholleak kaim dubavo na. 1880 cha doxokache ’udentiche sallok’ 1910 doxokache ’ konkonni dirvem’ oni ’sajenche neketr’ uprant progott zal'lo raknno, poinnari, amchi mam-i, seuk, jhelo, kannik, mitr, divo, oni ’ujvadd’ printt middiacher lokamogall zaleant. Tem nhoi ostam sobar lekhokamni printt middiacher sobhar kadombori, kanneyo, kovitam oni lekhonam boroun konknni bhasechea, sahiteachea vaddaullint sohokar dila.

Visavea xotamonachea modhem oyilea kompyuttor oni tantum zalea ovixkaramni monxean jiyomvchi rit bodlun soddli. Protyek zaun borounko, vachunk, polleunko oni aikonchea vidhanamni novesamv ailem, oxem ddijittol middiacho zolm' zalo. Sahiteachea khoncheayi prokarak ilokttronik upokoronn mukhantr toyar kor‍n, samballn (Storage) prosar korchem zaunasa ddijittol middiache kam'. Daklo dimvcho zalear, ddijittol gems, viddio, veb-syett (ontor zallizage) soxiyol middia, ilokttronik buk, ddijittol addio.. Iteadi.

Ddijittol middia printt middiak bodli korta moll'llem chitop osa punn haka svoxtt purave nant. Zahirat oni khobro vistaramvcheant ddijittol middian boro probhavo ghala. Kon'noddi lipint konknni sahiteacher ddijittol middiacho probhavo na mhonn sagonk zainam.

        
               www.daaiz.com

Sahitik drixtten pollemvchem zalear 2001 isvent www.maibhas.com veb-soitt prarombh zalem. Tachea nontor 2003 isvent www.daaiz.com prarombh zalem, doni veb-soittamni ddijittol middiadhvarim procharant novesamv haddunk proitn kelem; sahitik onkonnam, sahitik spordhe, sahitik kamasallam ani sahitik khobro hantum promuk. Pattlea 10-12 vorsamni konknni mulla thamvn ayil'lea veb-soittamni, her bhase sangata, konknni sahiteacha hor prokarak somsar‌bhor konknni lokak pavaxem kelem, daichi vorldd middiache kam' haka ek unchle udohoronn zaunasa tem nhoi ostam 2005 isvent www.kavitaa.com kon'noddi oni devo-nagori lipint konknni sahiteachem prosar suru kelem. 2015 isvent prarombh zalea www.poinnari.com kon'noddi, devo-nagori oni romi lipint konknni sahiteache prokaxit kortana, ’viz ’ i-potran 2018 isvent kon'noddi tosench 2019 isvent devo-nagori, uprant romi oni molloillom' lipint konknni sahiteacho prosar suru kelo.

Hangasor gomanak yemvcho vixoi kintegi mollear, ddijittol middia eka sahitiche sahity va chintap, lipi modlo ontor unno korn chodd oni chodd lokak vachunk mellonk aukas korta. Hem bhovo gorjechem kiteak mhollear, konkonni mhollear eka pranteachi, eka somudayachi, vo eka rajeachi bhas nhoi, konkonni kaim panch lipiamni, chear rajeamni kaim challisamvoilea bolimni uloitat mhonntoch eka lipithaun eka bolithaun onyeka lipi/bolichea vachopeank sahity paumvcheak lipiantor toxench boliyontor gorjechem. Konknni sahiteak osolea lipiyontor kamant ddijittol modhyom' upoyog zala moll'lle proxonxoniya zaunasa.

Him sorv vaschim vidhanam tor, ddijittol middiyoche onyek vidan zaunasa aikunchem, hantum ovixkarachea drixtten sobhar progoti zalea punn konknni sahitean hacho faido kel'lo disana. www.poinaari.com hantu sobhar kannio addio rupar‌yi oykunk melltat zaleari, hea oddio buk mhollea madhyomak lokamni opnnaunko dhorunk na. 2018 isvent ’kothadaiz’ mholl'llea yuttyub cheanolacher survat korun az meren kaim visank mikvun konkonni mottveo kannio prosarit zaleat. Ani hea kanniancho prosar somajik madhyomamni toxench vattsapacher zaun asa dekun porgamvant aschea zaitea konkonni bhaxikank lipiche somosse nastana aikunk ek boro aukas.

Konknni sahiteachea ddijittol middiacher ek jeral nodor ghalear doddeo songti gomanak yetat hantum promukh zaunasat:

                    
               www.kavitaa.com               www.kittall.com                         www.poinnari.com

1- zahirat, khobro, nattok oni sinemant ddijittol middia oni tantu osol'le novemsavo thoddea mott'ttak tori proyog korn prosar kela, punn konknni sahiteacho promukh prokar zaun osol'leo kadombori, mott'tteo kotha oni kovita printt middiacher progotek pauleant, ddijittol middiacher sahiteacho he prokar thoddea veb-syottani melltat soddlear, viddio, i-buk vo oddio bukacher zal'lea vaurachi mahet mellana. Punn www.kavitaa.com oni www.kittall.com oni www.poinnari.com hea vatten khub vaur korn osat moll'lle tanchi veb-soitta polleytana dison yeta. Ani dadhoskayechi gozal mhollear hea tin‌yi zallizageanche sompadok svota kovi, kanniegar toxench somikxok zaunasat zal'lean hancho vaur soit vevegollea dixen punn konkonnik vistarchea nodren khub mohotvacho; kovita.Kom' - chodd korun kovitecher gunddayecho vaur kortana, kittall.Kom' - konkonni sahity ani madhyomacher vaur korun asa tor poinnari.Kom' somogr riticho konkonni sahitik vaur korun asa. Hantum raxttri-i mott'ttache konkonni sahitik sporde bhovo chodd mohotvache.

2 - oz lok chodd vachina, lokak ddijittol middiacher yemvchem pintur vo khell pollounko borem lagta, punn gundd chintpak orthabhorit sobdan boroyil'lem vachunk naka moll'llo xinn aikonk mellta. Hangasor, lokacheaki chodd novemsamva thoim dhean dimvchi gorz mhonn chintam. Dakhleak vaschem oni amykunchem vevegllem, kitlem borem korn boroyil'le soma vachinatlear, te oykateleachea monak vochana. Kotha, kadombori va kovita ek oddio buka rupar progott zatana tem bore korn prostut korchi, oni gorz poddlear poridi bhitor utram bodlunchi gorz osta.

3 - 1980 oni 1990 doxokak tulon kortana otam konknni potrancho sonkho choddla, tem nhoi ostam veb-soitt, i-potram progott zate osat, hem khonddit zaun bore lokxonn, choddit zalea potrancha sonkheank zoktea promannan sahiti choddleat mhonn sagonk koxtt. Barikayen polleyilear vachpeancho sonkhoyi choddla mhonn doiran sangok zaina. 'Content is the Atomic Particle of all digital marketing' mhonnta rebekka lib mholl'lli boroinnar. Osolea sonivexant sahitin prosar madyom' oni vachpeachi ruch pollemvn sahiteant vividhota haddchi gorz osa. Vividhotechea namvan sahiteachem mott'tt unne korchem naka.

4 - 'Don't push people to where you want to be, meet them where they are' oxi ek sangnnim osa, oz ddijittol middia horyeka vachpeakodde asa, punn horyek vachpi xikpi monnonk zaina oni horyek xikpi vachta mhonn sagonk zainam osolea poristhitent sahitin zoktea ritin boroun vachpeank bandhun dourchem otyont nazukayechem kam' zaunasa.

5 - thoddea vorsadhim ek sahity boroun progott korche title sulabhayeche kai nhoi osol'le, oz ddijittol middiadhvari hem kam' sulabhayeche zalam. Ontor zallizageacher (veb soitt) konneyi progott koriet, osolea sahiteache mott'tt oni hokkancher (Copy Right) khonddit sovalam osat, punn dhonmatak ritin pollemvche tor oz somsorat sumar 2.87 biliyon smartt fona osat osat moll'llo ondaz osa, te nhoi ostam dusrea sobar ddijittol middiadhvarim sahitin vachpea thoim ugtem chintap vistar korn vachpeank sahitea thoim okorxit korchem solis zaleabori dista, oxem kelean vegan bodolchea tantrik, samajik, razakiya oni dharmik achar-vicharank sukxmayen vixlexonn korn gunnmatok (Qualittative) sahity progott korunk sadhy osa.

6 - novea chintpachea hea 21 vea xotomanant ddijittol tantrikota, zagotikoronn oni mukhyo zaun somsarachea dusrea sahiteak oni jiun xoilek sulobh thoran pellemvchi oni aikonchi tantrikota ostana, mukhlea disamni omche sahiti protyek zamvn sompadok ddijittol middia oni tantlea tantrikatecho proyog koso kortat moll'lle oturayeche zaunasa!.

- Lawrence Vinod Barboza, Manchester, UK. (May, 2020)

 

Lawrence Vinod Barboza: Shirvam gamvant zolmun ijnerachem xikop zoddun sod'deak Manchester UK. oplea kuttmasovem vosti korcho ho boro vachpi toxench sahitik obhimani zaunasa. Kovita, lekhonam toxench somikxa boroun ascha hannem ddijittol konkonnint soit vaur korun asa.

 

   

ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್

2004 ಥಾವ್ನ್ 2011 ಪರ್ಯಾಂತ್ ಕಾರ್ಯಾಳ್ ಆಸ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ದಾಯ್ಜ್.ಕೊಮ್ ಚೆರ್ ಪರ್ಗಟ್‌ಲ್ಲ್ಯಾ ವಿಂಚ್ಣಾರ್ ಸಾಹಿತಾಕ್ ಆಮಿ ಫುಡಿಲ್ಯಾ ದಿಸಾಂನಿ ಪಯ್ಣಾರಿ ವಾಚ್ಪ್ಯಾಂಕ್ ಲಾಭಯ್ತೆಲ್ಯಾಂವ್.
ಮುಖ್‌ಪಾನ್
 
ಆಶಾವಾದಿ ಪ್ರಕಾಶನ್
 
ಪ್ರಗತಿಶೀಲ್ ಬರಯ್ಣಾರ್

Buffer Email Facebook Google LinkedIn Print


Copyright 2003 - 2020
All rights reserved. This site is property
Ashawadi Prakashan.
All poinnari.com content are copyrighted and may not be copied / modified in any way.
Send questions or comments to:
poinnari.com@gmail.com
  [Archive / Links]